10. Küçümseme Anlamlı Cümleler
Bir kişiyi veya bir grubu herhangi bir durumla ilgili küçük görmeyi ifade eden cümlelerdir.
Büyüyüp de adam olacakmış. Bu cümlede küçümseme anlamı vardır.
Örnek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “küçümseme” söz konusudur?
A) Aklını başına topla da derslerine çalış.
B) Her işi bitirmiş de yazarlığa soyunmuş.
C) işten sonra evden de çıkarırlarsa ne yaparız.
D) Geleceği varsa göreceği de var.
A seçeneğinde “öğüt”, C seçeneğinde “çaresizlik”, D seçeneğinde “tehdit” anlamı
vardır. B seçeneğindeyse karşısındakini küçük görme anlamı vardır.
Yanıt B
11. Gerçekleşmemiş Beklenti Anlamlı Cümleler
Herhangi bir durumla ilgili beklentinin gerçekleşmediği, olumsuz sonuçlandığı cümlelerdir.
Beni de pikniğe götüreceğinizi sanmıştım.
Bu cümlede pikniğe götürülmek beklenmiş; ama bu beklenti gerçekleşmemiştir.
Örnek
Aşağıdaki öğrencilerden hangisinin beklentisi gerçekleşmemiştir?
A) Bu sınavdan iyi bir not alabilirim.
B) Haftaya sınav sonuçları açıklanabilir.
C) Bu sınavdan iyi not alacağımı umuyorum.
D) Ödevimi vaktinde bitireceğimi sanıyordum.
A, B ve D seçeneklerinde bir beklenti var; ama gerçekleşip gerçekleşmediği
belli değil. D seçeneğindeki öğrencinin beklentisi ödevini zamanında bitirmekmiş;
ama istediği gibi olmamış.
Yanıt D
12. Yorum Cümleleri
Yorum, bir olayı belli bir görüşe göre açıklamak ya da değerlendirmektir. Yorum
cümleleri, öznel anlatımlı cümlelerdir. Bahar mevsimi, gönülleri umutlandırır.
Bu cümlede “bahar mevsimi”yle ilgili olarak “gönüllere umut verdiği” yorumunda
bulunulmuştur
13. Uyarı Anlamlı Cümleler
Karşısındaki kişiyi herhangi bir olaya karşı tedbirli olmaya yönelten cümlelerdir.
“Terliyken soğuk su içeyim deme.”
Bu cümlede kişi terliyken soğuk su içmemesi konusunda uyarılıyor.
Örnek
Aşağıdaki annelerden hangisi çocuğunu uyarmaktadır?
A) Sabahları erken kalkmayı öğrenemedin.
B) Zayıf aldığına göre çalışmamış olmalısın.
C) Yemeğini bitirmeden sofradan kalkma.
D) Erken yattığın için erken kalktın.
C seçeneğinde anne, çocuğunu “yemeğini bitirmeden sofradan kalkmaması”
konusunda uyarmaktadır.
Yanıt C
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “uyarı” söz konusudur?
A) Dışarı çıkarken iyi giyinmediğinden çok üşümüştü.
B) Bu şarkıyı bir daha dinlemek istermisiniz?
C) Kalemini bulamayınca kardeşine çok kızdı.
D) Seni sevenleri üzdüğünün farkındamısın?
D seçeneğinde yaptıklarıyla sevenlerini üzen bir kişi uyarılmaktadır.
Yanıt D
14. Öneri Anlamlı Cümleler
Bir sorunun çözümü için ya da daha iyi bir sonuca varmak için ileri sürülmüş görüşleri
içeren cümlelerdir.
“Kilo vermek için daha az yemek yemelisin.”
Bu cümlede kilo vermek isteyen kişiye bir öneride bulunulmuştur.
15. Pişmanlık Anlamlı Cümleler
Yapılan bir hata veya yanlış sonucunda duyulan üzüntüyü dile getiren cümlelerdir.
Keşke, vazoyu kırmasaydım.
Bu cümlede vazoyu kırmaktan kaynaklanan pişmanlık anlatılmaktadır.
Örnek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pişmanlık duyulduğu anlatılmaktadır?
A) Uzun yıllar memleketimizden ayrı yaşadım.
B) Her geçen gün işimiz zorlaşıyor.
C) Yüreğime ansızın bir hüzün çöküverdi.
D) Bu işe başlamasaydım iyi olacaktı.
D seçeneğinde pişmanlık anlamı vardır. Çünkü sözü söyleyen kişi işe başladığı
için duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir.
Yanıt D
16. Endişe Anlamlı Cümleler
Bir kişi veya herhangi bir durum karşısında kaygılanma içeren cümlelerdir.
Acaba yolda başlarına bir şey mi geldi?
Bu cümlede sonucun bilinmemesinden kaynaklanan kaygılanma söz konusudur.
17. Şaşma Anlamlı Cümleler
Beklenmeyen bir durum karşısında duyulan hayreti içeren cümlelerdir.
“Aa! Ablamlar da mı gelmiş?”
Bu cümlede bir şaşkınlık dile getirilmiştir.
Örnek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “şaşma” söz konusudur?
A) Hep aynı oyunu oynamaktan usandık.
B) Bu yaptıklarından sonra ona nasıl kızmam?
C) Nasıl oldu da bu kadar iyi oynadı?
D) Benim de böyle bir oyuncağım vardı.
“şaşma”, beklenmedik bir durumla karşılaşmaktır. C seçeneğinde “oyuncunun
iyi oynaması” beklenmedik bir durum olduğundan şaşkınlık yaratmıştır.
Yanıt C
18. Varsayım Cümleleri
Gerçekten var olmayan, ama bir an için olduğu, gerçekleştiği kabul edilen durumları
anlatan cümlelerdir.
Düşün ki, ikramiye sana çıktı.
Bu cümlede “ikramiye çıkmamıştır” ama böyle bir durum gerçekleşmiş gibi düşünülmesi istenmiştir.
20. Beğeni Anlamlı Cümleler
Herhangi bir fleyin iyi ve güzel bulunduğunu ifade eden cümlelerdir.
“Yeni elbisen sana çok yakışmış.”
Bu cümlede bir beğeni dile getirilmiştir