Hücre

Hücre

Hücre, canlıların en yapısal ve fonksiyonel birimidir. Hücre, enerji üretme ve tüketme, beslenme, atık maddeleri dışarı atma, dışarıdan madde alma gibi özelliklere sahip bir yapıdır.
Canlıların yaşayan en küçük birimi hücredir. Hücre ilk defa 1665 yılında Robert Hook tarafından keşfedilmiştir. İngiliz mikroskopçusu olan Hooke, şişe mantarının şişenin içindeki havayı nasıl tuttuğunu merak etmiş ve şişe mantarından aldığı incecik bir kesiti mikroskopta incelemiştir. İncelediği kesitte gördüğü gözeneklere hücre adını vermiştir. Aslında Hook'un gördüğü, ölü dokusundan geriye kalan hücre duvarlarıdır.
Antony Van Leeuwenhoek, boş zamanlarında çeşitli lensleri bölerek yaptığı mikroskoplarla havuz suyunu incelemiş ve hareket eden minik canlıları görmüştür.
1838 de Alman Matthias Schleiden, bitki embriyosunun tek bir hücreden başlayarak gelişmesinden yola çıkarak bitkilerin de hücrelerden oluştuğu sonucunda vardı.
1839 yılında Alman Zoolog Theodor Schwann, hayvan ve bitki hücrelerinin temelde aynı yapıda oldukların sonucuna vararak “hücre teorisi” ni dile getirmiştir.

Bu teoriye göre,

  • Bütün organizmalar bir ya da daha fazla hücreden oluşmuştur.
  • Hücre canlılığın yapıtaşıdır.
  • Bu teoriyi ileri süren Schleiden ve Schwann'ın fikirleri, her ikisi de hücrelerin hücresel olmayan maddelerden ortaya çıktıkları düşüncesini benimsediği için yetersiz kaldı.
  • 1855 te Almanay Patolog Rudolf Virchow hücre teorisiyle
  • ilgili üçüncü bir prensip daha ileri sürdü.
  • Hücreler sadece kendilerinden önceki hücrelerin bölünmesiyle oluşurlar
  • Hücrelerin detaylı yapısı 1950 li yıllardan sonra elektron mikroskobunun kullanılmaya başlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Işık mikroskobu ile görülemeyen birçok yapı elektron mikroskobu ile görülebilmiştir.

Prokaryot Hücre

Genetik madde (DNA) bir zarla çevrili olmadığından çekirdek oluşumu görülmeyen ve ribozom dışında orgenelleri bulunmayan hücrelerdir.
Prokaryot hücrelerde genetik materyal sitoplazma içine dağılmış durumdadır. Sitoplazmada DNA nın yoğun olarak bulunduğu bölgeye nükleoid denir. Bakteriler ve mavi – yeşil algler prokaryot hücre yapısına sahiptirler.

bakteri

Ökaryot Hücre

Ökaryot hücrelerde genetik madde (DNA) bir zarla çevrilidir. Ayrıca zarla çevrili orgeneller de bulunmaktadır. Protistler, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar ökaryot hücreli canlılardır.

hayvan_hucresi

bitki_hucresi

Ökaryot hücre, üç temel kısımdan oluşur.
Hücre zarı
Sitoplazma
Çekirdek

 

bahar yayınevi uyarı
Sınavlara Hazırlık Arama Robotu
YGS & LYS TEOG KPSS TUS KPDS Ehliyet Sınavı PMYO JANA

Seçim esnek olup ilgili alanları seçiniz, Örneğin ehliyet sınavı için branş olarak matematik seçmeyiniz :)