Menstrüasyon Döngüsü

Dişilerde döllenme olmamışsa; yumurta gelişimi, olgunlaşması, yumurtalık ve uterusta meydana gelen değişiklikler 28 – 30 günde bir tekrarlayan periyotlarla gerçekleşir.
Bu döngüye menstrüasyon döngüsü denir. Bu olaylar hormonlarla düzenlenir.

Menstrüasyon döngüsü dört aşamada gerçekleşir.

1. Folikül Evresi

• Hipotalamusun RF salgısı hipofizi uyararak FSH salgılanmasını sağlar.
• FSH yumurtalıkta folikül gelişimini başlatır.
• Folikül içinde oogenez ile yumurta gelişir.
• Gelişen foliküllerden bazıları östrojen salgılar.
• Östrojen uterusta mitoz bölünmeleri hızlandırarak rahimin (uterusun) gelişmesini sağlar.
• Yumuşak dokular ve salgı bezlerioluşur.
• Embriyonun tutunacağı ortam sağlanmış olur.
• Östrojenin artması durumunda FSH azalır. Bu olaya feedback (Geri besleme) denir. Östrojenin artması, yumurtanın olgunlaştığını gösterir. FSH a gerek kalmaz ve miktarı azalır.

• Folikül evresi: 10 – 14 gün sürer.

2. Ovulasyon (Yumurta Bırakım)

• Hipofizden salgılanan LH (luteinleştirici hormon) gelişen folikülün yırtılmasını ve olgunlaşmış yumurtanın fallop tüpüne atılmasını sağlar. Bu olay genelde menstrüasyon döngüsünün tam ortasında 14. günde gerçekleşir.

3. Korpus Luteum Evresi

• Ovulasyonun ardından folikül içine yağ damlacıkları dolar ve sarı cisim (korpus luteum) oluşur. Korpus luteum progesteron ve az miktarda da östrojen salgılar.
• Progesteron, uterus iç damarlarının kalınlaşmasını sağlar. Kılcal damarlar genişler ve mukus salgısı artar. Böylece embriyo tutunması için düşüğe karşı önlemler alınmış olur.
• Bu evre 10 – 14 gün devam eder. Bu evre sonunda döllenme olmamışsa FSH yeniden artarken LTH miktarı azalır.

4. Menstrüasyon Evresi

• Döllenme olmamışsa korpus luteum bozulur. Korpus luteum bozulunca progesteron ve östrojen salgısı durur.
• Uterus iç dokusu, korpus luteum, döllenmemiş yumurta parçalanarak şiddetli bir kanamayla vajinadan atılır. Bu olaya menstrüasyon (adet görme) evresi denir. 3 – 5 gün sürer.
• Döllenme olmuşsa LTH salgısı devam eder, korpus luteum bozulmaz. Embriyo uterusa tutunur. Uterus, embriyo ve plasenta birlikte HCG (Karyonik gonadotropin) salgılar.
• LTH salgılanmasını uyarır.
• Hamilelik süresince FSH ve LH salgılanmaz. Östrojenin etkisiyle göğüsler gelişir, progesteron etkisi ile süt kanalları gelişir.