Kulak

• Kulak işitme ve denge organıdır. Dış kulak, orta kulak ve iç kulak olmak üzere üç bölümden oluşmuştur.

a. Dış Kulak

• Kulak kepçesi, dış kulak yolu ve kulak zarından oluşur.
• Kulak kepçesi kıkırdak dokudan yapılmıştır.
• Dış kulak yolu S şeklinde bir borudur. Dış kulak yolunda kulak kiri salgılayan bezler bulunur.
• Kulak yolunun başlangıcında ince tüyler bulunur.
• Kulak kiri ve tüyler, tozlar ve yabancı cisimlere karşı kulağı korur.
• Dış ortamdan gelen ses dalgaları, kulak kepçesi ile toplanarak kulak yoluna iletilir.
• Ses dalgaları dış kulak ile orta kulak arasında bulunan kulak zarını titreştirir.
• Kulak zarı bağ dokusundan yapılmış, ince ve yarı saydam bir yapıdır.

b. Orta Kulak

• Çekiç, örs ve üzengi kemiklerinin bulunduğu bölümdür.
• Çekiç kemiği kulak zarına bağlıdır.
• Üzengi kemiği ise iç kulağın başlangıcı olan oval pencere ile bağlantılıdır.
• Orta kulakta bulunan kemikler ses titreşimlerini kuvvetlendirerek iç kulağa iletirler.
• Orta kulakta, kulağı yutağa bağlayan östaki borusu bulunur.
• Östaki borusu orta kulak ile dış ortam arasındaki basıncı ayarlayarak kulak zarının patlamasını engeller.
• Orta kulak iç kulağa oval ve yuvarlak pencereler ile bağlanır.

c. İç Kulak

• Hem işitmeyle hem de dengeyle ilgili yapıların bulunduğu bölümdür.
• İç kulaktaki yapılar kafatasında bulunan kemik labirent içine gömülü durumdadır.
• İç kulakta bulunan işitmeyle ilgili kısım salyangoz (kohlea) dur.
• Salyangoz, kendi ekseni etrafında 2,5 kez helezon gibi dönmüş bir yapıdır.
• Salyangoz içinde, üç kanal vardır. Ortak tepe noktalı, koni şeklinde olan bu kanallar birbirlerinden zarla ayrılmıştır.
• Bu kanallardan üsttekine vestibular kanal, alttakine timpanik kanal denir.
• İki kanalın ortasında kalan ise kohlear kanaldır.
• Vestibular kanal oval pencereye, timpanik kanal yuvarlak pencereye bağlıdır.
• Vestibular ve timpanik kanalda perilenf denilen sıvı, kohlear kanalda ise endolenf denilen sıvı bulunur.
• İşitme reseptörlerini içeren yapı korti organıdır.
• Korti organı kohlear kanalda, vestibular kanal ile timpanik kanalı ayıran bazilar zar (temel zar) üzerinde bulunur.
• Korti organının serbest olan sinir uçları endolenf sıvısı içinde bulunur.

• İç kulakta bulunan denge ile ilgili yapılar yarım daire kanalları ve bunları kohleaya bağlayan vestibüldür.
• Vestibülün iç kısmında birbirine dik açıyla konumlanmış tulumcuk ve kesecik denilen iki odacık vardır.
• Yarım daire kanalları üç tanedir ve birbirine dik açı yapacak şekilde bağlantılıdır.
• Bu şekilde her düzlemde bir yarım daire kanalı olması sağlanmıştır.
• Kanalların her biri iki ucu ile tulumcukla bağlantılıdr.
• Her kanalın bağlantı yerlerinden birinde ampulla denilen şişkin bir bölge bulunur.
• Yarım daire kanalları ile tulumcuk ve keseceğin içi endolenşe doludur.
• Kesecik ve tulumcuğun iç yüzeyi silli hücreler ile kaplıdır.
• Bu keselerin içinde otolit denilen kalsiyum karbonattan oluşmuş küçük taşlar bulunur.
• Otolitler yerçekiminin etkisi ile titrek tüylü duyu hücrelerine basınç yapar.
• Vücudun pozisyonu değişince otolitlerin baskı yaptığı hücre grubu değişir, beyinciğe farklı impulslargider.
• Bu yeni durum beyincikte değerlendirilerek vücudun durumu belirlenir ve denge sağlanmış olur.
• Yarım daire kanallarının içi de silli ve duyarlı hücrelerle kaplıdır.
• Bu kanallarda otolit bulunmaz. Kanaldaki endolenfin hareketi silli hücreleri uyarır. Baş döndürülünce sıvı hareketinde gecikme olur.
• Üç kanaldan gelen farklı uyartılar beyinde birleştirilir ve başın pozisyonu belirlenir.