Kalbin Çalışması
- Kalbin çalışması otonom sinirler ve hormonlar tarafından düzenlenir.
- Kalbin sağ kulakçığının üzerinde kendi kendine uyarı gönderebilen bir grup hücre bulunur.
- Bu bölgeye sinoatrial düğüm (SA) denir.
- bazı hayvanlarda kalp yapısı vücuttan çıkarılıp uygun besi ortamına konulduğunda da atmaya devam etmektedir.
- Sinoatrial düğümün oluşturduğu etki kas liflerine yayılır ve kulakçıklar kasılır.
- Kalp kasının kasılmasına sistol, gevşemesine diastol denir.
- Kulakçıklar kasıldığında karıncıklar gevşer, karıncıklar kasıldığında ise kulakçıklar gevşer.
- Kulakçıklar ve karıncıklar birbirine zıt çalışır.
- Kulakçıklar kasıldığında Kalp kapakçıkları açılır.
- Kan karıncıklara dolar.
- Karıncıklar kasıldığında Kalp kapakçıkları kapanır.
- Kan karıncıklardan, yarım ay kapakçıklarının açılmasıyla atardamardan geçer
- Kalbin çalışması sırasıyla; Otonom sinirler sağ kulakçıkta yer alan sinoatrial düğümü uyarır.
- İmpulslar bu bölgeden sağ ve sol kulakçıklara yayılır ve her iki kulakçık aynı anda kasılır.
- Sinoatrial düğüm sağ kulakçık ve sağ karıncık arasında yer alan atrioventriküler düğümü (A.V) uyarır.
- Atrioventriküler düğüm (A.V) karıncıklara yayılmış olan his demetlerini uyarır.
- Karıncıklar kasılır. Kan aort ve akciğer atardamarına geçer.
NOT: Her kalp atışı bir kasılma ve bir gevşemeyi kapsar.Kalp atışı 0,85 saniye sürer. Bu sürenin 0,15 sn.'de kulakçıklar, 0,30 sn.'de karıncıklar kasılır, kalan 0,40 sn.'de de kalp dinlenir. Sağlıklı bir insanın dakikada kalp atışı sayısı 70 – 80 kadardır.
Kalp atışını etkileyen faktörler
- Sempatik sinirler (hızlandırıcı)
- Parasempatik sinirler (yavaşlatıcı) (vagus)
- Adrenalin – tiroksin hormonları (hızlandırıcı)
- Asetil kolin (yavaşlatıcı)
- Vücut sıcaklığının artması (hızlandırıcı)
- Kanda CO2 miktarının artması (hızlandırıcı)
- Yaş, boy, sağlık durumları ve yapılan fiziksel hareketler
ÖRNEK: Ringer çözeltisi içinde çalışmakta olan bir kurbağa yüreğinin durmasından sonra tekrar çalışmaya başlayıp devam etmesini sağlamak için, yüreği taze ringer çözeltisine alarak;
I. Vagus sinirini uyarmak
II. Yürek kasını uyarmak
III. Yeterince adrenalin ilave etmek
IV. Yeterince asetil kolin ilave etmek
işlemlerinden hangilerini uygulamak gerekir?
A) I veII B)I veIII C)I ve IV D) II ve III E) II ve IV
1987 ÖYS
ÇÖZÜM: Asetil kolin ve parasempatik sinir olan vagus kalp atışlarının yavaşlamasını sağlar. Adrenalin kalp atışlarını hızlandırır. Yürek kasını uyarmak da kalp atışlarını başlatacaktır.
Yanıt D