Canlılarda davranış
- Canlıların iç ve dış çevreden gelen kimyasal ya da fiziksel uyarılara karşı gösterdikleri tepkiye davranış denir.
- Canlılar sıcaklık, ışık, CO2, O2, nem gibi dış faktörler ile susuzluk, açlık gibi iç faktörlerin etkisi altında kalır. Bu faktörlerin etkisi ile her canlı farklı davranış biçimi gösterir.
- Canlıların değişkenlere verdikleri tepki ve davranışlar bulundukları ortama uyumunu kolaylaştırıp, beslenme, üreme gibi olayları gerçekleştirmesini, homeostasinin korunmasını ve canlılıklarının devamını sağlar. Homeostasinin korunması için verilen yanıt fizyolojik veya davranışsaldır.
Örnek
- Soğuk havada üşüme fizyolojik tepki, kalın giyinme ise davranışsal tepkidir.
- Davranışlar hormonlar ve sinir sistemi ile denetlenen bir dizi tepki zinciridir.
- Yavaş tepkiler hormonlarla verilirken, hızlı tepkiler sinirsel ve turgorla verilir.
- Davranışın oluşumunda kas ve iskelet sistemi de rol oynar.
- Canlıların doğal ortamlara uyumları için gerçekleştirdikleri davranışları inceleyen bilim dalına etoloji denir.
- Zoologlar, botanikçiler, ekologlar, genetikçiler ve davranış biyologları davran bilimi üzerinde çalışmaktadır.
- Her canlı türünün hayatta kalmasını sağlayan özel davranışları vardır.
Örnek
- Deri değişimi sırasında gizlenme
- Farklı türler aynı uyarana karşı aynı davranışı göstermezler.
- Bir uyaran her canlı türünün davranış göstermesine neden olmayabilir.
- Bir canlı türü bir uyarana fiziksel ve fizyolojik olarak hazır ise cevap verebilir.
- Bazı davranışlar bireysel olarak, bazı davranışlar da grupsal olarak gerçekleştirilir.
Örnek
- Bir örümceğin ağ örmesi bireysel davranıştır. Penguenlerin göç etmesi grupsal davranıştır.
- Canlılar bulundukları ortamdaki uyaranlardan sadece kendileri için anlamlı olanlara cevap verirler.
- Kompleks yapılı canlıların davranışları daha karmaşıktır.
