Fotoelektrik olayı:
- 1887 yılında Alman fizikçi Henrich Rudolf Hertz deneysel çalışmaları sırasında tesadüfen ışığın metal yüzeylere etki yaptığını görmüştür. 1905 yılında ise Albert Einstein bu olayı kuantum teorilerinden yararlanarak formule etmiştir.
- Işıkla metal yüzeyden elektron sökülmesi olayına fotoelektrik olay, sökülen elektronlara da fotoelektron denir.
- fotoelektrik olayı açıklayabilmek için şekilde olduğu gibi bir düzenek hazırlayabiliriz.
- Işık arkından çıkan kuvvetli ışığı ince kenarlı kuartz mecekten geçirerek üzerine civa sürülmüş çinko levhaya düşürelim. Çinko levhayı negatif yüklü elektroskobun topuzuna bağladığımızda elektroskobun yaprakları kapanmaya başlar. Elektroskoptaki negatif yüklerin azalması ışığın çinko levhadan elektron sökmesidir. Bu deneyde kuartz mercek yerine adi cam kullanılırsa elektroskobun yapraklarındaki kapanma durur. Adi cam yüksek enerjili morötesi ışınları geçirmez, kuartz mercek ise geçirir. Çinkodan lektron koparan morötesi ışınlardır. Bununla birlikte örneğin alkali metallarden görünür ışıkla da elektron sökülebilir.
