Nüfus Politikaları

Neden Nüfus Politikası?

• Ülkeler, kalkınmalarını belirli bir plan çerçevesinde geliştirmek zorundadır. Bu amaçla nüfusun sayısını ve artış hızını, niteliğini (eğitim, üretim), niceliğini (sağlık ve doğurganlık), dağılışını (kır, kent, dış ülke) belirlemek için belirli aralıklarla nüfus sayımları yapar, nüfus politikaları belirlerler.

Dünyada genel olarak uygulanan üç çeşit nüfus politikası vardır.
1. Nüfus artış hızını azaltma politikası ; Çin ve Hindistan gibi.
2. Nüfus artış hızını yükseltme politikası ; Batı Avrupa ülkeleri gibi.
3. Nüfusun nitelik ve niceliğini iyileştirme politikası ; Türkiye gibi.

• Geçmişte nüfus patlaması yaşanan ve dünyanın diğer alanlarına göç veren Avrupa ülkeleri şimdi ise en düşük artış oranına sahiptir.1970'lerin sonlarından bu yana Afrika Kıtası nüfus artışında öne geçmiştir. Dünyanın değişik ülkelerinde bu yüzden farklı nüfus politikaları izlenmektedir.

1. Ülkelerin Farklı Nüfus Politikaları

a. Japonya

• Japonya'da modernleşme ve gelişme yıllarında nüfus artışını özendirme politikası izlenmiş, bu nüfus politikası sonucunda 1947'de yıllık nüfus artış hızı %2'ye ulaşmıştır. Artış beklenenden fazla olunca 1948'de çıkarılan yasa ile sıkı bir aile planlaması başlatılmıştır. 1990'lı yıllara gelindiğinde nüfus artış hızı çok yavaşlayınca yeniden ailelerin çok çocuk sahibi olmaları için teşvik politikaları izlenmeye başlanmıştır. Bu kampanyalarla bir miktar artış sağlanmışsa da 2000'li yıllarda artış hızı %0,1'in altına düşmüştür.

b. Çin

• Çin, dünyanın en fazla nüfusa sahip ülkesidir. 1950'li yıllara kadar fazla nüfusu güç olarak gördüğü için, nüfus artışını teşvik politikası izliyordu. 1953 yılı sayımlarında nüfus 583 milyon olarak çıkınca, artış hızını düşürmek amacıyla sıkı bir doğum kontrol kampanyası başlatmıştır. 1979'dan bu yana tek çocuk politikası izlemektedir.

c. Fransa

• Fransa'da 1950–1975 yılları arasında nüfus artışını teşvik politikası ve dışarıdan gelen göçle nüfusu hızla artmıştır.
• Ancak 1975'ten sonra doğum hızının azalmasıyla birlikte nüfus artış hızı belirgin şekilde düşmeye başlamıştır.
• 1985 yılından günümüze, ailelerin daha çok çocuk sahibi olmaları teşvik edilmektedir.