Küresel Çevre Sorunları

Küresel Çevre Sorunlarının yayılışı

• Dünyamız, milyarlarca yıldır kendisini yenileyebilen bir sisteme sahiptir. Bu sistem giderek bozulmaktadır. Bu durumun temel nedeni ise “insan etkinlikleri” dir.

Küresel isınma ve İklim Değişikliği

Küresel Isınma Nedir?

• Küresel ısınma, insanların çeşitli faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ve sera gazları olarak nitelenen gazların atmosferde yoğun şekilde artmasıyla yeryüzünde sıcaklığın yükselmesi sürecidir.

Sera Etkisi

• Yeryüzünün çevresini saran atmosferde giderek yoğun bir katman oluşturan karbon gazları, güneş ışığını dünyaya geçirirken ısıyı dışarı bırakmayarak dünyanın ısınmasına neden olur. Bu duruma “Sera Etkisi” denir.

Dünya'nın Örtüsü Neden Kalınlaştı?

• 18. yüzyıl sonlarından bugüne atmosferdeki CO2 ve Sera gazları birikimi giderek artmıştır.
• Sera etkisinin yol açtığı küresel ısınma ve iklim değişimi birbirini tetiklemektedir.

Buna bağlı olarak;

• Buzulların erimesi ve deniz suyu seviyesinin yaklaşık 60 cm kadar yükselmesi
• Taşkınlar ve sel baskınlarının artması
• Alçak kıyılarda toprak kayıplarının yaşanması ve kıyı çizgilerinin değişmesi
• Deniz sularının tatlı sulara karışması sonucu, su sorununun ortaya çıkması
• Yüksek sıcaklık artışıyla birlikte aşırı buharlaşma ve kuraklığın artması
• orman yangınlarının artması
• Bitki ve hayvan türlerinde azalma
• Virüs ve bakterilerde artış ve salgın hastalıkların yaygınlaşması
• İklimde değişmeye bağlı olarak yoğun göç olayının yaşanması beklenmektedir.

asit Yağmuru Nedir?

Endüstriyel faaliyetler, fosil yakıtların tüketilmesi, egzoz gazları sonucunda hava kirlenmekte ve kükürtdioksit,
azotoksit, parkitül maddeler ve hidrokarbon çevreye yayılmaktadır. Havada asılı kalabilen bu kirleticiler, atmosferdeki su parçacıkları ile birleşerek asit oluşturmakta ve yağmurlarla birleşerek yeryüzüne asit yağmurları olarak düşmektedir.

1. Asit Yağmurlarının Etkileri

• Doğal bitki ve hayvan topluluklarına zarar verir.
• Taşınmaz kültür varlıklarının aşınma ve bozulmasına neden olur.
• Ormanlara zarar verir, ağaçların yapraklarının büyüme ve gelişmesini engeller.
• Suya ve toprağa karışarak canlılara zarar verir.
• Astım, nefes darlığı, akciğer kanseri gibi çeşitli hastalıklara yol açar.

2. Ozan Seyrelmesi

• Ozon gazı, stratosferde bir katman oluşturarak güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarını filtre ederek, yeryüzündeki canlıları korur.
• Ozon bir sera gazı olduğu için, atmosferdeki miktarında değişim ile iklim değişiklikleri arasında önemli bir bağ vardır. Ozondaki seyrelme ve ozon tabakasındaki delikler iklim değişikliğini olumsuz etkilemektedir.

3. Orman Tahribi

• Ormanlar, sahip oldukları biyolojik çeşitlilikle yeryüzündeki en önemli ekosistemlerden biridir. Ormanlar; hammadde kaynağı olduğu gibi, tüm canlıların yaşamında önemli yeri olan ekolojik süreçler bakımından değer taşır. Ormanlar, son yüzyıl içerisinde çok hızlı bir yok olma sürecine girmiştir. Bu yok olma sürecinin en önemli nedeni insan faaliyetleridir.

Bu faaliyetler;

• Odun Üretimi
• Yapılaşma
• Yangınlar
• Aşırı otlatma ve usulsüz kesimler
• Tarım alanları açma
• Çevre kirliliğinin yarattığı tahribatlardır.

ÖRNEK: Aşağıdakilerden hangisi ormanların tahrip edilmesi sonucu ortaya çıkan sorunlardan biri değildir?
A) Yabani hayvan türlerinin azalması
B) Su taşkınlarının artması
C) Erozyonun artması
D) Hava kirliliğinin artması
E) Otlakların verimsizleşmesi
1998 ÖSS

ÇÖZÜM: Mera ve otlaklar orman dışı alanlardır. Orman tahribi sonucu otlaklar verimsizleşmez.
Yanıt E