Tarih Biliminin Diğer Bilimlerle İlişkisi

• Tarihî olaylar çok yönlü olduğu için tarih bunları araştırırken çeşitli bilim dallarından yararlanır.

Tarihe yardımcı bilimlerin önemlileri şunlardır:

1. Arkeoloji

• Kazılarda elde edilen tarihî buluntuların tarihçiler tarafından kullanılmasını ve buna göre değerlendirme yapmalarını sağlar.
• Özellikle tarih öncesi devirlerde yaşayan toplumların kullandıkları araç ve gereçleri inceleyerek tarih bilimine yardımcı olur.

2. Antropoloji

• Irkların yapılarını inceleyen bilim dalıdır.
• Fizik ve kültür antropolojisi olarak ikiye ayrılır.
• Fizik antropolojisi, insan ırkının gelişimini; kültür antropolojisi ise insanların kültürlerini inceler.

3. Etnografya

• Toplumların kültürlerini inceleyen bilim dalıdır. Toplumlara ait olan kültürel değerler, tarih bilimi tarafından kullanılır.

4. Coğrafya

• Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
• İlk Çağ uygarlıklarından olan Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarının akarsu boylarında ve deniz kenarlarında ortaya çıkması tesadüf değildir. Çünkü bu bölgeler yerleşmeye, tarıma ve ticarete uygun bölgelerdir.
• Tarihi olayların yaşandığı yerler, toplumların sosyal ve ekonomik durumlarının belirlenmesinde tarihe yardımcı olur.

5. sosyoloji

• Sosyoloji toplumları inceleyen bilim dalıdır. Tarih olaylarını doğru olarak değerlendirebilmek için toplumun sosyal kanunlarının bilinmesi gerekir.
• Sosyoloji bilimi bu verileri ortaya koymaktadır.

6. Ekonomi

• Ekonomi, insanların hayatını etkileyen önemli bir faktördür. Bu nedenle ekonomi bilimi tarihle yakından ilgilidir.

7. Paleografya

• Eski yazıları inceleyen bilim dalıdır.
• Yazıların tür ve şekillerini inceler.
• Eski yazılar incelenerek tarih bilimine sunulur.

7. Epigrafya

• Kitabeleri inceleyen bilim dalıdır.

9. Nümizmatik

• Paraları inceleyen bilim dalıdır.
• Paralardan faydalanarak birçok bilgiye ulaşabiliriz.
• İlk madenî parayı Lidyalılar kullanmışlardır.

10. Kronoloji

• Takvim ve zaman bilimidir.
• Tarihî olayların meydana geldiği zamanı belirler ve sıralama yapar.
• Tarihin tanımında yer alması gereken özelliklerden biri de zamandır. Zamanı belirtmeden bilimsel tarihçilik yapılamaz.

11. filoloji

• Dil bilimidir. Tarihte yaşamış toplulukların ve günümüzde yaşayan milletlerin dillerini inceler.
• Diller arasındaki bağları ve sözcük alışverişini inceler.Bu araştırmalarla toplumların kültürel gelişmeleri ve değişik kültürlerle olan ilişkileri belirlenir.

12. Mühürler (Heraldik)

• Mühür ve armaları inceleyen bilim dalıdır.

13. Yer Adları (Onomastik)

• Yer, köy, kasaba ve şehir adlarını konu edinen bilim dalıdır.

14. Diplomatik:

• Uluslararası ilişkileri ve bu ilişkilerle ilgili belgeleri inceleyen bilim dalıdır.

15. Heraldik:

• Armaların okunmasında yararlanılan bilim dalıdır.

16. Kimya:

• Karbon 14 metodu ile fosillerin yaşları belirlenir.