Göktürk Yazısını Öğrenme Kılavuzu
Göktürk Yazısını Öğrenme Kılavuzu En güzel örneklerini Orhun ve Yenisey Yazıtları’nda gördüğümüz Göktürk yazısı, Türk yazı dilini yazılı kaynaklardan takip edebildiğimiz 7. yüzyıla kadar işlenmiş ve yazıtlarla bugünlere ulaşmıştır. Göktürk yazısı, Türklere ait olan Orhun alfabesi ile yazılmaktadır. Bu alfabe, Göktürkler‘den sonra 5-6 yüzyıl boyunca kullanılmış; fakat İslamiyet’in kabulü
İlk Yazılı Tarihimiz: “Orhun Yazıtları”
İlk Yazılı Tarihimiz: “Orhun Yazıtları“ Türk yazı dilinin ilk örneklerinin ortaya konulduğu, eşi bulunmayacak değerde bilgiler içeren Orhun Yazıtları, her Türk’ün hakkında bilgi sahibi olması ve onu okuyup hakkıyla benimseyerek Atalarımızın verdikleri uyarıları dikkate alması gereken büyük bir abidedir. Çünkü o kutlu yazıtlarda bilge, alp, inançlı ve pek yürekli
Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazanılır?
Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazanılır? Daha önce yazmış olduğum yazılarda (*), toplumumuzda gerçekten okumaya pek önem verilmediğini ve özellikle gençlerin okuma kültüründen uzak yetiştiğini söylemiştim. Hem bizim ağ kümemizde yaptığımız sormaca, hem de resmi kayıtlara geçen araştırmalar gösteriyor ki, bugün Türkiye’de daha bir kitabı bile adamakıllı okumamış milyonlarca insan var.
Türkçe Karakter Sorunu
Türkçe Karakter Sorunu Teknoloji dünyasındaki hızlı gelişmeler, dünyadaki bütün uluslara seslenebilmek için farklı dilleri kapsayacak biçimde ilerletilmeye çalışılsa da, diller için “karakter” sorunları tam olarak atlatılmış değil. Dünyanın her yerinde bulunan, yaygın teknolojik aletleri kullanan bireyler, o aletlerin kendilerince -kendi dillerince- kullanılabilmesini istiyorlar. Bir Çinli, her şeyin Çince; bir
Bilgisayar Bağımlılığı
Bilgisayar Bağımlılığı Bilgisayarın yaşantımıza girmesiyle birlikte kuşkusuz onun işlevleriyle birçok şey daha kolay hâle geldi. Özellikle devlet dairelerinde bilgisayarların kullanımıyla hem zamandan tasarruf ediliyor hem de bazı kayıtlar artık bilgisayar belleklerine kaydedilerek gereksiz kağıt israfı yapılmamış olunuyor. Devlet dairelerindeki kolaylıklar, toplumuzun yaşam biçimini de olumlu yönde etkiliyor. Her ne
Türkçeye Karşı Sorumluluklarımız
Türkçeye Karşı Sorumluluklarımız İnsanlar genellikle sorumlu oldukları bazı davranışlardan kaçmak için topu başkalarına atma eğilimi içerisine girerler. Toplum içerisinde bunun örneklerine bolca rastlayabilirsiniz. Bir sokaktaki kanalizasyon borularından birisi patlar, herkes “Ya birileri mutlaka söylemiştir / söyler.” diyerek kendisini sorumlu hissettiği bazı davranışlardan kaçınır. Veya bir sokak lambası patlar; ama
Etkili Ders Çalışmanın İlkeleri
Etkili Ders Çalışmanın İlkeleri Ders çalışmaktan çabuk sıkılan öğrencilerin bayağı arttığını görünce, bu konuda birkaç ilke belirleyip çalışmaları kolaylaştırmanıza yardımcı olmak istedim. İlkeleri belirlemeden önce, öğrencilerin şunu bilmesinde yarar var: Normal koşullar altında ve benzer zekâ gelişimlerine sahip bireylerin öğrenme düzeyleri paralellik gösterir. Yani kişilerin öğrenme becerileri, yaşıtlarıyla genellikle
Azerbaycan ve Azerbaycan Türkçesi Hakkında Söyleşi
Azerbaycan ve Azerbaycan Türkçesi Hakkında Söyleşi Geçen gün, msn’de aslen Azerbaycan Türk‘ü olan Afiq Ağdami kandaşımla küçük bir söyleşi yaptık. Bu söyleşi ile Azerbaycan ve Azerbaycan Türkçesi hakkında genel bilgileri değerli soydaşımızdan derlemeye çalıştım. Bu aralar biraz yoğun olduğumuz için pek kapsamlı bir söyleşi olamadı; ama yine de güzel
Göktürk Yazısında Sayılar – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Yazısında Sayılar Orhun Yazıtları’nda sayılar, yazı ile belirtilmiştir. Sözcük düzeyinde kalan bu sayıların, rakamla yazılışı kaynaklarda bulunmamaktadır. Göktürkçede ya rakam tamgaları bulunmamaktadır ya da yazılı kaynaklarda geçmediği için (güçlü olasılık) bilinmemektedir. Eski Türkçede sayılar, “bir, eki, üç, tört, biş, altı, yiti, sekiz, tokuz, on” diye telaffuz edilir. Yazıtlarda
Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürkçe ve Orhun Yazısı Göktürk yazısını öğretmesi için hazırlamış olduğum kılavuzu, içindeki yanlışları düzeltip, eksikleri gidererek yeniden yayımlıyorum. Bu hâliyle daha öğretici ve kapsamlı bir çalışma olan bu kılavuzu, “buraya dokunarak” indirebilirsiniz. Hazırlamış olduğum kılavuzdaki bütün içeriğe, aşağıdaki sayfalardan da erişebilirsiniz. Fakat özellikle transkripsiyon harflerini web ortamına aktarmada genellikle
Göktürk Yazısıyla İlgili Örnek Metinler – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Yazısıyla İlgili Örnek Metinler Göktürk yazısında harfler, sayılar ve yazım kuralları ile ilgili öğrendiklerimizi pekiştirmek amacıyla, aşağıdaki Orhun Yazıtları’ndan birkaç örnek metin üzerinde alıştırma yapmanız yararlı olacaktır. Metinler hem Orkun alfabesiyle hem de Latin alfabesiyle verilmiş, günümüz Türkçesine aktarımı da en altta gösterilmiştir. |» Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Yazım Kurallarıyla İlgili Alıştırmalar – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Yazım Kurallarıyla İlgili Alıştırmalar |» Göktürkçe ve Orhun Yazısı Sayfasına Dön! « |
Göktürkçenin Biçim Özellikleri – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürkçenin Biçim Özellikleri YAPIM EKLERİ İsimden İsim Yapma Ekleri •“+çı”: Meslek ve uğraşma isimleri yapar. Bu ekin “c”li ve yuvarlak biçimleri yoktur: “yir+çi” (kılavuz), “yagı+çı” (savaşçı), “sıgıt+çı” (ağlayıcı) •“+lXg”: Sahip olma bildirir: “baş+lıg” (başlı), “tiz+lig” (dizli), “at+lıg” (atlı), “ton+lug” (elbiseli) •“+sXz”: Sahip olmama bildirir: “yol+suz”, “keçig+siz” (geçitsiz), “buŋ+suz” (kedersiz)
Göktürkçenin Ses Özellikleri – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürkçenin Ses Özellikleri Bugünkü Türkiye Türkçesinde bulunan “c, f, ğ, h, j, v” sesleri Göktürkçede olmadığı hâlde; ölçünlü Türkiye Türkçesinde bulunmayıp farklı Türk lehçelerinde yaşayan “ŋ” ve “ń” sesleri Göktürkçede bulunmaktadır. Göktürkçedeki ünlülerin tamamı, bir sözcüğün her yerinde bulunabili. Ünsüzlerin tamamı sözcüklerin içinde ve sonunda bulunabiliyorken; sözcük başında yalnızca
Göktürk Yazısında Yazım (İmlâ) – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Yazısında Yazım (İmlâ) Göktürk yazısı, oldukça düzenli ve gelişmiş bir yapıya sahiptir. Sözcüklerin oluşturulması, kullanılacak harflerin sıralanışını düzenleyen belli uyumlarla sistemli hâle getirilmiştir. Göktürk yazısına sistemli bir yapı kazandıran belli başlı yazım kuralları, aşağıda maddeler hâlinde sıralanmıştır. 1. Sözcük sonundaki ünlüler, her durumda gösterilmek zorundadır. Örneğin “bu kadar”
Göktürk Yazısında Ünlüler – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Yazısında Ünlüler Göktürk alfabesindeki ünsüz harfleri ve kullanımlarını gördükten sonra, ünlülerin nasıl kullanıldıklarına bakabiliriz. Göktürk alfabesinde toplam 4 tane ünlü vardır. Bugün Türkçede kullandığımız 8 ünlü, Göktürk alfabesinde 4 harf ile gösterilmektedir. “A” ve “E” ünlülerini “” harfi; “I” ve “İ” ünlülerini “i” harfi; “O” ve “U” ünlülerini
Göktürk Yazısında Ünsüzler – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Yazısında Ünsüzler Göktürk alfabesinde 30 tane ünsüz harf bulunmaktadır. Bu harflerin 20 tanesi “kalınlık – incelik” durumuna göre değişmektedir. Geriye kalan 10 harfin de, 5 tanesi bütün ünlülerle kullanılan harflerden; 5 tanesi ise çift ünsüzü karşılayan harflerden oluşmaktadır. Kalınlık – incelik uyumuna göre değişen ünsüzlerin kullanımı, şu şekildedir:
Göktürk Alfabesindeki Harfler – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Alfabesindeki Harfler Göktürk alfabesindeki 38 harf, aşağıdaki tabloda toplu hâlde gösterilmiştir. Bu tablo, Orhun yazısını öğrenirken, özellikle ünsüzlerin kalınlık – incelik durumlarını anımsamak amacıyla sıkça kullanılacaktır. |» Göktürkçe ve Orhun Yazısı Sayfasına Dön! « |
Göktürk Alfabesinin Kökeni – Göktürkçe ve Orhun Yazısı
Göktürk Alfabesinin Kökeni Göktürk alfabesindeki harfler dikkatle incelendiği zaman, Türklerin günlük yaşamda kullandığı nesnelerin yazıdaki hâli gibi olduğu anlaşılabilir. Özellikle “” (ok) ve “” (yay) gibi, benzetilen nesneleri hem görsel olarak hem de ses açısından birebir karşılayan bu harfler, Göktürk alfabesinin TÜRKlere ait olduğunu da kanıtlamaya yeterlidir. Çünkü harflerin
