Türkçenin Gelecekteki Görünümü Üzerine (Doç. Dr. V. Doğan Günay)
Türkçenin Gelecekteki Görünümü Üzerine (Doç. Dr. V. Doğan Günay) Değerli dinleyiciler, Bu tür toplantılarda genelde Türkçenin yozlaştığından, başka dillerin etkisinde kaldığından, dilimize giren yabancı sözcüklerin çokluğundan söz edilir. Dilimizdeki biçimbirim, sözcükbirim, sözdizim ya da anlamsal alandaki değişmelerden, isterseniz bozulma da diyebilirsiniz, söz etmek neredeyse gelenekselleşmiştir. Herkes, günlük yaşamda
Türkçeye Karşı Sorumluluğumuz (Güngör Evren)
Türkçeye Karşı Sorumluluğumuz (Güngör Evren) Cumhuriyet’te ve Bilim Teknik ekinde Türkçe üzerine tartışmalar açılmasını, görüş ve önerilerin dil getirilmesini sevinçle, karşılıyorum. Ben de bu yazı ile tartışmalara katılmak ve görüşlerimi belirtmek istiyorum. Dilin en önemli özelliği, kuşkusuz, düşünme aracı olmasıdır. Bu bağlamda düşünmeyi çıkarımlar yapılması, kavramlar ve önermeler arasında
Bilim Dili ve Türkçe (Prof. Dr. Süreyya Ülker)
Bilim Dili ve Türkçe (Prof. Dr. Süreyya Ülker) (Bu yazı Gastroenteroloji Derneği’nce Antalya’da düzenlenen 19. Ulusal Gastroenteroloji Haftası kapsamında 3 Ekim 2002 günü yapılan “Türk dili ve tıp” konulu açık oturumda sunulan bildiriden uyarlanmıştır) Her dilin bilim dili olamayacağı yolunda yanlış bir kanı vardır. Bu, eski uygarlıkların genellikle tek
Türkçe Varsa Biz Varız (Doç. Dr. M. Ali Azman)
Türkçe Varsa Biz Varız (Doç. Dr. M. Ali Azman) Milli kimligin, ortak bilincin ve varolusun birinci derecede temsilcisi ve tasiyicisi olan dil, bu özelligi dolayisiyla, toplumlari millet haline getiren degerlerin basinda gelir. Varliklar arasinda eski bilgi – yeni bilgi ilgisini kurarak bir tarih ve gelenek olusturan tek varlik insandir.
Türkçe İçin El Ele (Mehmet Akşit)
Türkçe İçin El Ele (Mehmet Akşit) 1988 yılında New York’tan Minneapolis’e uçuyorum. Yanımdaki koltuğa boynuna bir portatif teyp, başına da kulaklıklar takmış genç bir adam oturdu. Teybin sesi oldukça açık. Dım tıs, dım tıs, dım tıs, kulaklıklardan dışarı taşıyor. Genç de aynı zamanda kendini müziğe kaptırmış, elleri ile bacaklarına
Değindiği Toprağı Yurtlaştıran Dil: Türk Dili (Ali Dündar)
Değindiği Toprağı Yurtlaştıran Dil: Türk Dili (Ali Dündar) “Bugünkü Türkiye Türkçesi, bir yandan Türklerin Anadolu’ya gelmeden önce yaşadıkları topraklardaki kültür birikimlerinin, bir yandan Anadolu’da gelişip aşağı yukarı 800 yılı geride bırakan bir yazı dilinin kavramlarım içeren, bir yandan da geniş örgütlü, üç kıtaya yerleşmiş bir imparatorluk olarak değişik kültürlerle
Türk Dünyası’nda Ortak İletişim Dili Üzerine (Prof Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Türk Dünyası’nda Ortak İletişim Dili Üzerine (Prof Dr. Şükrü Halûk Akalın) Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER’in düzenlediği Ortak Dil Türkçe konulu toplantı, son derece mükemmel bir zamanlama ile Türkiye Cumhuriyeti devletinin ulus devlet yapısını sarsacak dayatmalarla karşı karşıya olduğu bir dönemde yapılıyor.
Yer Adlarımızın Dili (Prof Dr. Hasan Eren)
Yer Adlarımızın Dili (Prof Dr. Hasan Eren) Şu son yıllarda Avrupa’da yer adlarıyla ilgili çalışmalar bağımsız bir bilim kolu meydana getirecek kadar artmıştır. Bu yeni bilim koluna Avrupa dillerinde toponymie adı verilmektedir. Dil bilgisinin bu yeni kolu, yer adlarım yapı, anlam ve köken bakımlarından açıklamaya çalışır. Bu çalışmalarda bütün
Türkçenin Geleceği (Prof Dr. Hayati Develi)
Türkçenin Geleceği (Prof Dr. Hayati Develi) Bu konuşmada Türkçenin geleceğinden bahsedeceğiz. Ama biz ne bir kâhin ne de bir müneccim olduğumuza göre gelecekten haber verecek değiliz. Yapmak istediğimiz dünün ışığında bugünü değerlendirerek yarın neler olabileceğine dair bir tasarımda bulunmaktan ibarettir. İnsan, tarihsel bir varlıktır; yani var oluşu tarih ile,
Türkçe Dünya Dilidir (Mehmet Nuri Yardım)
Türkçe Dünya Dilidir (Mehmet Nuri Yardım) Taksim”deki Atatürk Kültür Merkezi, Salı akşamı muhteşem bir törene ev sahipliği yaptı. Yüreği Türkçe sevdâsıyla, gönlü Türk dilinin muhabbetiyle dolu olan yüzlerce meraklının doldurduğu salonda dilimiz konuşuldu, tarihî birikimi ve geniş coğrafyadaki te”siri üzerinde duruldu, yeryüzündeki gücüne temas edildi. Türk Kültürüne Hizmet Vakfı”nın
Evliya Çelebi ve Anadolu Ağızları (Prof. Dr. Hasan EREN)
Evliya Çelebi ve Anadolu Ağızları (Prof. Dr. Hasan EREN) Büyük Türk gezgini Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si, abartmalı yanlarına karşın coğrafya, tarih, etnografya, folklor… bakımlarından üzerinde durulmaya değer büyük bir eserdir. Sağlam bir gözlem yeteneğine sahip olan Seyahatname yazarı, yalnız coğrafya, tarih, etnografya bilgileri vermekle kalmayarak, eserinin birçok yerlerinde yerli diller
Bilişim Terimleri ve Türkçe Üzerine (Ahmet Sönmez)
Bilişim Terimleri ve Türkçe Üzerine (Ahmet Sönmez) Türkiye Bilişim Derneği tartışı ortamındaki bir konu, “Türkçe konuşan bir toplulukla yazışırken İngilizce kullanmanın anlamlı olup olmadığı”ydı. Yazışmalar sırasında tartışıya katılanlardan bir sayın üyenin “elmek” sözcüğünü kullandığını görünce merak ettim ve çevremdeki arkadaşlara sordum. “Elmek”, “elektronik mektup” anlamına geliyormuş ve şu anki
Türkçenin Anadil Olarak Dünyadaki Yeri (Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu)
Türkçenin Anadil Olarak Dünyadaki Yeri (Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu) AMAÇ Sovyetler Birliği’nde, Ağustos 1991’deki başarısız darbe girişimini izleyen aylarda, bu devleti oluşturan cumhuriyetler sırayla bağımsızlıklarını elde edince gözlerimiz öncelikle Kafkasya ve Orta Asya’daki Türk Cumhuriyetleri’ne çevrildi. Çünkü, artık bu ülkelerle siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda ilişki kurarken söz
Türk Dil Kurumu ve Düşmanlık Yasası (Ahmet Miskioğlu)
Türk Dil Kurumu ve Düşmanlık Yasası (Ahmet Miskioğlu) Türk Dil Kurumu’nu 1983 yılında, “darbeci”ler, kapattılar. O darbeciler ki, -bugün kesinlikle anlaşılmıştır artık- 27 Mayıs ak devriminin öcünü alıyorlardı. Kurnazlığı hiç bilmeyen halkımız da iyi şeyler olacağını sanarak alkışlıyordu onları. Türk Dil Kurumu yok artık! Biz, Türk Dil Kurumu’nu yüreğimizde
Göktürk Yazıtları’nda İsim ve Unvan Söyleme Geleneği (Osman Fikri Sertkaya)
Göktürk Yazıtları’nda İsim ve Unvan Söyleme Geleneği (Osman Fikri Sertkaya) Göktürk harfleri ile yazılan metinlerde geçen isim ve ünvanlar bu metinler üzerinde çalışan kişilerin her zaman için dikkatini çekmiştir. Ancak araştırıcılar genellikle isimlerden önce kullanılan apa, bağa, bilge, boyla, çabış, kapkan, sü başı. vs. gibi veya isimlerden sonra kullanılan
Dil İle Din (H. Cem Kanıbir)
Dil İle Din (H. Cem Kanıbir) Din yoluyla, çok yaygın ve Türklüğü tehdit edecek boyutlarda Arap milliyetçiliği yapılmakta pek çok Türk, son derece içten ve temiz inançları olmasına karşın bilgisizlik yüzünden bu oyuna alet olmaktadır. Türklerin Müslümanlığı Benimseme Dönemlerinde Türkçe : Araplar Müslümanlığı yayma savaşlarında, Fars ülkesini (İran’ı) ele
Dünya Dili Türkçe (Şeref Akın)
Dünya Dili Türkçe (Şeref Akın) Yine kendine has koltuğunda oturuyordu. Büyükçe salon ve salonun duvar diplerinde çeşitli çiçekler sanki misafirlere tebessüm ediyorlardı. Gün ışığı pencereden içeriye alçak gönüllü bir yolcu gibi süzülüyordu. Bazen misafirlerin saçlarını okşuyor ve bazen de koltuğunda mütebessim oturan nur adamın çehresine aydınlık sunuyordu. Hayır hayır
Eski Türkçenin Tartışılan Söz Varlığı (Ozan Aydın)
Eski Türkçenin Tartışılan Söz Varlığı (Ozan Aydın) Son zamanlardaki bilinen tartışmalarda Eski Türkçenin (Göktürkçe ve Uygurca) söz varlığı konu edilmiştir.Eskiye dayanan kimi düzeysiz tartışmalar yüzünden yozlaştırılan bir terim haline getirilen “Öz Türkçe” çevresinde kopartılan fırtına sonucunda “Türkçeyi Afrika kabile dillerine mi döndüreceksiniz?” gibi konuyu özünden ayırıcı sorular sorulmuştur. Tarihi-kültürel
Dilin Değeri (Aslı Erdem)
Dilin Değeri (Aslı Erdem) Dil insanların anlaşma aracı olarak kullandıkları işaretler dizgesi diye tanımlanır; fakat dili sadece bir anlaşma aracı olarak yanlış olur, çünkü eğer öyle olsaydı dünyada tek bir dil kullanılırdı. Oysa bugün her ulusun kendine özgü bir dili vardır.Yani dil aslında toplumsal bir üründür.Toplumun içinden gelen, onun
Dilde Etkileşim ve Ulusal Dil (Prof. Dr. A. Hamit Sünel)
Dilde Etkileşim ve Ulusal Dil (Prof. Dr. A. Hamit Sünel) Sayın konuklar, bana ayrılan sürede dilde etkileşim ve ulusal dil konusuna, zamanın kısıtlılığı sebebiyle, örnek sayısını az tutarak ve bilimsel terminoloji kullanımından elimden geldiğince kaçınarak değinmek istiyorum. Uluslar arasındaki ilişkilerin başlıcalarından olan siyasî ve ticarî ilişkiler zamanla kültür
