Türkoloji Makaleleri (Eski Türk Edebiyatı)
…Türkoloji Makaleleri… (Eski Türk Edebiyatı) Su Kasîdesi’nden Beş Beyit Üzerine Bir Şerh Denemesi (Vedat Ali Tok) Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli ve Bu Gazele Yazılan Tahmisler (Dr. Enfel DoğanAraş. Gör. Fatih Tığlı) Eski Türk Edebiyatında Tercüme Geleneği (Araş. Gör. Nurgül Sucu) Nef’i’de Söz ve Savaş İlgisi (Dr. Bahir
Divan Şairinin Dilindeki Edebiyat Terimleri (Prof.Dr. Mine Mengi)
Divan Şairinin Dilindeki Edebiyat Terimleri (Prof.Dr. Mine Mengi) Söze bir sözlüğün ön sözünden alıntı yaparak girelim: Mustafa Nihat Özön , Edebiyat ve Tenkid Sözlüğü adlı, zamanımızdan takriben yarım yüzyıl önce yayımlanmış olan eserinin ön sözünde, edebiyat terminolojimizin tarihiyle ilgili şu bilgiye yer verir: “Edebiyat-ı Cedide Batı anlamındaki tenkid
Sehl-i Mümteni (Prof.Dr. Mine Mengi)
Sehl-i Mümteni (Prof.Dr. Mine Mengi) Anlatımındaki kısalık ve yoğunlukla şiir, diğer edebî türlerden ayrılır. Şiirde, dilin kullanımı söz konusu edildiğinde de öteden beri kısa ve özlü anlatım, şiiri güçlü ve kalıcı kılan unsurlar arasında sayılagelmiştir. Elbette, anlam ve ses özellikleri başta olmak üzere şiiri şiir yapan başka
Metin Şerhi, Tahlili ve Tenkidi Üzerine (Prof.Dr. Mine Mengi)
Metin Şerhi, Tahlili ve Tenkidi Üzerine (Prof.Dr. Mine Mengi) Metin incelemesi Eski Türk edebiyatı çalışmalarının önemli bir koludur. Önemi nedeniyle burada metin incelemesine ilişkin bazı konular tartışılacaktır. Sözü biraz daha açacak olursak, eski metinlerin anlaşılması, açıklanması, değerlendirilmesi amacıyla yapılan metin çalışmalarında kullanılan terminoloji kullanımının kısa geçmişi, bazı
Divan Şiirinde Yergi Amaçlı Söz Sanatları (Prof.Dr. Mine Mengi)
Divan Şiirinde Yergi Amaçlı Söz Sanatları (Prof.Dr. Mine Mengi) Yergi, divan şiirinin üzerinde pek az durulmuş araştırma konularından biri olmasına karşın, eski şairlerimiz, şiir aracılığı ile yergiye oldukça sık başvurmuşlardır. Yergi, hasım görülen kişiye, kıskançlık beslenene, âşığın rakiplerine (ağyara), sevgiliye, ham sofuya (zahide), insanın alınyazısına ya da
Çağının İnsanı Olarak Nâbî (Prof.Dr. Mine Mengi)
Çağının İnsanı Olarak Nâbî (Prof.Dr. Mine Mengi) Bu yazımızda, eski edebiyatımıza, düşünce ve sağduyuya ağırlık veren şiir anlayışıyla yenilik getirmiş bir usta sanatçıyı, Nâbî ’yi, toplumu ile olan ilişkileri içerisinde ele alacağız. Kısacası, 17. yüzyıl Osmanlı toplumunun durumuyla Nâbî’nin yaşam anlayışı ve edebî kişiliği arasındaki ilişkiye değineceğiz.
Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi)
Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi) Günümüzde de görgülü, kibar, zarif insan, bey, beyefendi karşılığı kullanılan çelebi kelimesinin dilimizde kullanımı oldukça eskilere gitmektedir. 14. yüzyıldan itibaren şehzadeler, padişah nedimleri, Divan-ı Hümayun katipleri, şair ve müellifler vb. gibi daha çok okumuş yazmış, bilgili, kültürlü kimseler için
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi)
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi) Fuzûlî, zaman engelini aşarak zirvedeki yerini koruyabilmiş sayılı şiir ustalarındandır. Onun şiirleri, özellikle şiirlerinden bazıları her dönemde sevilmiş, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar ulaşabilmişlerdir. Fuzûlî’nin şiirlerini, yüzyılları geride bırakarak kalıcı kılan acaba hangi özellikleridir? Değişen topluma ve kültüre rağmen,
Türkoloji Makaleleri (Dil Sorunları)
…Türkoloji Makaleleri… (Dil Sorunları) Dil Asla Masum Değildir (Prof. Dr. Semiramis Yağcıoğlu) “Ilgın Ben.” Söyleminin Düşündürdükleri (Kerime Üstünova) Dil Zenginliği, Yozlaşma ve Türkçe (Prof. Dr. Cengiz Tosun) Hukuki Açıdan Yabancı Dilde Eğitim (Araş. Gör. Ayşe Fırat Şimşek) Bilimsel Yayınlarda Dil (Prof. Dr. M. Orhan Öztürk) BasınYayın Kuruluşlarında Doğru
Yabancı Dille Eğitimden Caymak Zorundayız ! (Prof. Dr. Aydın KÖKSAL)
Yabancı Dille Eğitimden Caymak Zorundayız ! (Prof. Dr. Aydın KÖKSAL) Durum: 1. Çocuklarımıza ve gençlerimize okullarımızda iyi düzeyde en az bir yabancı dil öğretmek zorundayız. 2. Oysa, çağdaş öğretim yöntemlerini iyi uygulayamadığımızdan, bunu başaramadığımız gibi, bütün öteki konularda da nitelikli bir öğretim düzenini yerleştirebilmiş değiliz. Yabancı dille eğitimin öğrenciler
Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Türkçe Karakterler (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Türkçe Karakterler (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasıyla birlikte başlangıçta dikkati çekmeyen ve ilgili kuruluşlarca üzerinde durulmayan Q klavye sorunu, aslında en açık biçimiyle dilde yaşadığımız yabancılaşmanın bir başka boyutudur. Basında Emre Aköz, Yurtsan Atakan, Erkan Çelebi, Hıncal Uluç, Tuğrul Şavkay, Emre
Türkçenin Güncel Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Türkçenin Güncel Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Ana dilimiz Türkçe, yeryüzünün en eski ve en geniş coğrafya parçasında konuşulan gelişmiş, zengin bir kültür, bilim ve sanat dilidir. Türkçe en eski, en köklü dillerdendir diyoruz; çünkü bugünkü dillerin çoğu ortada yokken, hatta bugünkü bazı dillerin ataları sayılan diller bile
Bilişim Çağı ve Türkçenin Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Bilişim Çağı ve Türkçenin Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) İnsanoğlu 1969’da Ay’a ilk adımını attığında önümüzdeki çağın uzay çağı olacağı ileri sürülmüştü. Çok iyi hatırlıyorum, o günlerde uzay ile ilgili çeşitli haberler gazetelerde yayımlanıyordu. Haberlerde insanlığın gelecekle ilgili uygarlık düşleri de yer alıyordu. Bu haberlere göre 2000 yılında
Adana’nın Şalgamı Nasıl “Shalgam” oldu ? (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Adana’nın Şalgamı Nasıl “Shalgam” oldu ? (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Son yıllarda, iş yeri adlarındaki yabancılaşma pek çok kişinin dikkatini ve tepkisini çekiyordu. Toplum olarak Türkçeye karşı kayıtsızlığımız, iş adamlarımızı ve esnafımızı da etkilemişti. Marka adı olmamasına rağmen iş yerlerinde yabancı kaynaklı kelime kullanımı giderek yaygınlaşıyordu. İş yerlerine
Depremin Tetiklediği Bir Sözcük: Tetiklemek
Depremin Tetiklediği Bir Sözcük: Tetiklemek (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Binlerce insanın öldüğü Marmara depreminden sonra sürekli yinelendiği için bir sözcük dikkatimi çekti. Tetiklemek. Sık sık fayların birbirini tetiklediğinden söz ediliyordu. Yeni yeni kullanılmasına karşılık hiç yabancılık duyurmayan bir sözcüktü tetiklemek. İlk kez duyanların bile anlamakta güçlük çekmiyordu. Çünkü Türkçeydi, bizdendi.
Teksasta Oturuyor, Irem’de Uyuyorum… (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan)
Teksasta Oturuyor, Irem’de Uyuyorum; Üstüm Yağmur Altım Çamur ya da Ürün Adlarında Yabancılaşma (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Tanzimat ve daha sonraki dönemlerde edebiyat ürünlerine iki ad birden verildiği olurdu. Vatan Yahut Silistre örneğinde olduğu gibi. Ben de onlara özenerek yazıma iki ad koydum. Biraz da espri katmak istedim. Yabancı sözcüklerin
Türkçeye Giren Yabancı Sözcükler ve Otel Adları (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan)
Türkçeye Giren Yabancı Sözcükler ve Otel Adları (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Türkçenin son yıllardaki en büyük sorunu, bünyesine aldığı yabancı sözcüklerdir. Yeni binyılın başında sayıları inanılmayacak kadar artan bu sözcüklerin bir kısmı kimi zorunluluklar nedeniyle dile girmektedir. Bu nedenle onların kabullenilmesi, memnuniyet ifadesi değil, zorunluluğun getirdiği bir katlanış olarak değerlendirilmelidir.
Yabancı Dil Sorunu (Prof. Dr. Özcan Demirel)
Yabancı Dil Sorunu (Prof. Dr. Özcan Demirel) Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özcan Demirel, 47 yıldır Türkiye’de yabancı dil öğretimi konusunda çalışmalar yapıyor. Yabancı dilin neden tam anlamıyla öğretilemediğini araştırıyor. Köy öğretmenliğinden, üniversite profesörlüğüne yükselen, eğitim sisteminin tüm aşamalarını iyi bilen Demirel’le Türkiye’nin dil politikasını, eksiklerini
Türkoloji Makaleleri (Genel)
…Türkoloji Makaleleri… (Genel) Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Anadille Eğitim ve Türkçe (Yrd. Doç. Dr. A. Üstüner) Cumhuriyetin 80. yılında “dilimiz” ve “düşüncemiz” (Ali Dündar) Dil Bilimi’nde Gizli Dillerden Kapalı İfade (Müjdat Kayayerli) Dilde Birlik ve Alfabe Birliği Dilimizin Gelişmesi Üzerine Dilimiz Üzerine (Nurullah Ataç) Dilin Varsıllaşması,
Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz)
Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Sayın Bakanlar, Sayın Milletvekilleri, Sayın davetliler, değerli meslektaşlarım. Türkiye Cumhuriyetinin 75’inci, dil inkılâbının 66’ncı, harf inkılâbının da 70’inci yıl dönümü dolayısıyla, kültür inkılâbının ilk yapı taşı niteliğinde olan, hazırlık ve uygulama safhalarındaki çalışmaların bir kısmı bu sarayın muhteşem tarihî tablosunda gerçekleştirilen
