Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi)
Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi) Günümüzde de görgülü, kibar, zarif insan, bey, beyefendi karşılığı kullanılan çelebi kelimesinin dilimizde kullanımı oldukça eskilere gitmektedir. 14. yüzyıldan itibaren şehzadeler, padişah nedimleri, Divan-ı Hümayun katipleri, şair ve müellifler vb. gibi daha çok okumuş yazmış, bilgili, kültürlü kimseler için
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi)
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi) Fuzûlî, zaman engelini aşarak zirvedeki yerini koruyabilmiş sayılı şiir ustalarındandır. Onun şiirleri, özellikle şiirlerinden bazıları her dönemde sevilmiş, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar ulaşabilmişlerdir. Fuzûlî’nin şiirlerini, yüzyılları geride bırakarak kalıcı kılan acaba hangi özellikleridir? Değişen topluma ve kültüre rağmen,
Türkoloji Makaleleri (Dil Sorunları)
…Türkoloji Makaleleri… (Dil Sorunları) Dil Asla Masum Değildir (Prof. Dr. Semiramis Yağcıoğlu) “Ilgın Ben.” Söyleminin Düşündürdükleri (Kerime Üstünova) Dil Zenginliği, Yozlaşma ve Türkçe (Prof. Dr. Cengiz Tosun) Hukuki Açıdan Yabancı Dilde Eğitim (Araş. Gör. Ayşe Fırat Şimşek) Bilimsel Yayınlarda Dil (Prof. Dr. M. Orhan Öztürk) BasınYayın Kuruluşlarında Doğru
Yabancı Dille Eğitimden Caymak Zorundayız ! (Prof. Dr. Aydın KÖKSAL)
Yabancı Dille Eğitimden Caymak Zorundayız ! (Prof. Dr. Aydın KÖKSAL) Durum: 1. Çocuklarımıza ve gençlerimize okullarımızda iyi düzeyde en az bir yabancı dil öğretmek zorundayız. 2. Oysa, çağdaş öğretim yöntemlerini iyi uygulayamadığımızdan, bunu başaramadığımız gibi, bütün öteki konularda da nitelikli bir öğretim düzenini yerleştirebilmiş değiliz. Yabancı dille eğitimin öğrenciler
Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Türkçe Karakterler (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Türkçe Karakterler (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasıyla birlikte başlangıçta dikkati çekmeyen ve ilgili kuruluşlarca üzerinde durulmayan Q klavye sorunu, aslında en açık biçimiyle dilde yaşadığımız yabancılaşmanın bir başka boyutudur. Basında Emre Aköz, Yurtsan Atakan, Erkan Çelebi, Hıncal Uluç, Tuğrul Şavkay, Emre
Türkçenin Güncel Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Türkçenin Güncel Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Ana dilimiz Türkçe, yeryüzünün en eski ve en geniş coğrafya parçasında konuşulan gelişmiş, zengin bir kültür, bilim ve sanat dilidir. Türkçe en eski, en köklü dillerdendir diyoruz; çünkü bugünkü dillerin çoğu ortada yokken, hatta bugünkü bazı dillerin ataları sayılan diller bile
Bilişim Çağı ve Türkçenin Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Bilişim Çağı ve Türkçenin Sorunları (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) İnsanoğlu 1969’da Ay’a ilk adımını attığında önümüzdeki çağın uzay çağı olacağı ileri sürülmüştü. Çok iyi hatırlıyorum, o günlerde uzay ile ilgili çeşitli haberler gazetelerde yayımlanıyordu. Haberlerde insanlığın gelecekle ilgili uygarlık düşleri de yer alıyordu. Bu haberlere göre 2000 yılında
Adana’nın Şalgamı Nasıl “Shalgam” oldu ? (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın)
Adana’nın Şalgamı Nasıl “Shalgam” oldu ? (Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın) Son yıllarda, iş yeri adlarındaki yabancılaşma pek çok kişinin dikkatini ve tepkisini çekiyordu. Toplum olarak Türkçeye karşı kayıtsızlığımız, iş adamlarımızı ve esnafımızı da etkilemişti. Marka adı olmamasına rağmen iş yerlerinde yabancı kaynaklı kelime kullanımı giderek yaygınlaşıyordu. İş yerlerine
Depremin Tetiklediği Bir Sözcük: Tetiklemek
Depremin Tetiklediği Bir Sözcük: Tetiklemek (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Binlerce insanın öldüğü Marmara depreminden sonra sürekli yinelendiği için bir sözcük dikkatimi çekti. Tetiklemek. Sık sık fayların birbirini tetiklediğinden söz ediliyordu. Yeni yeni kullanılmasına karşılık hiç yabancılık duyurmayan bir sözcüktü tetiklemek. İlk kez duyanların bile anlamakta güçlük çekmiyordu. Çünkü Türkçeydi, bizdendi.
Teksasta Oturuyor, Irem’de Uyuyorum… (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan)
Teksasta Oturuyor, Irem’de Uyuyorum; Üstüm Yağmur Altım Çamur ya da Ürün Adlarında Yabancılaşma (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Tanzimat ve daha sonraki dönemlerde edebiyat ürünlerine iki ad birden verildiği olurdu. Vatan Yahut Silistre örneğinde olduğu gibi. Ben de onlara özenerek yazıma iki ad koydum. Biraz da espri katmak istedim. Yabancı sözcüklerin
Türkçeye Giren Yabancı Sözcükler ve Otel Adları (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan)
Türkçeye Giren Yabancı Sözcükler ve Otel Adları (Yrd.Doç.Dr. Bedri Aydoğan) Türkçenin son yıllardaki en büyük sorunu, bünyesine aldığı yabancı sözcüklerdir. Yeni binyılın başında sayıları inanılmayacak kadar artan bu sözcüklerin bir kısmı kimi zorunluluklar nedeniyle dile girmektedir. Bu nedenle onların kabullenilmesi, memnuniyet ifadesi değil, zorunluluğun getirdiği bir katlanış olarak değerlendirilmelidir.
Yabancı Dil Sorunu (Prof. Dr. Özcan Demirel)
Yabancı Dil Sorunu (Prof. Dr. Özcan Demirel) Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özcan Demirel, 47 yıldır Türkiye’de yabancı dil öğretimi konusunda çalışmalar yapıyor. Yabancı dilin neden tam anlamıyla öğretilemediğini araştırıyor. Köy öğretmenliğinden, üniversite profesörlüğüne yükselen, eğitim sisteminin tüm aşamalarını iyi bilen Demirel’le Türkiye’nin dil politikasını, eksiklerini
Türkoloji Makaleleri (Genel)
…Türkoloji Makaleleri… (Genel) Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Anadille Eğitim ve Türkçe (Yrd. Doç. Dr. A. Üstüner) Cumhuriyetin 80. yılında “dilimiz” ve “düşüncemiz” (Ali Dündar) Dil Bilimi’nde Gizli Dillerden Kapalı İfade (Müjdat Kayayerli) Dilde Birlik ve Alfabe Birliği Dilimizin Gelişmesi Üzerine Dilimiz Üzerine (Nurullah Ataç) Dilin Varsıllaşması,
Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz)
Harf İnkılâbı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Sayın Bakanlar, Sayın Milletvekilleri, Sayın davetliler, değerli meslektaşlarım. Türkiye Cumhuriyetinin 75’inci, dil inkılâbının 66’ncı, harf inkılâbının da 70’inci yıl dönümü dolayısıyla, kültür inkılâbının ilk yapı taşı niteliğinde olan, hazırlık ve uygulama safhalarındaki çalışmaların bir kısmı bu sarayın muhteşem tarihî tablosunda gerçekleştirilen
Anadille Eğitim ve Türkçe (Yrd. Doç. Dr. A. Üstüner)
Anadille Eğitim ve Türkçe (Yrd. Doç. Dr. A. Üstüner) Bilimsel açidan gelismis olan milletlerin ekonomik ve kültürel açidan da gelistikleri, siyasî zeminde söz sahibi olduklari bilinen bir gerçektir. Bilimsel buluslardan yararlanabilen ülkeler, vatandaslarinin gelir seviyelerini yükseltmekte ve onlar için daha müreffeh bir hayat imkani saglamaktadirlar. Bu gerçekler dolayisiyla çagimiz
Cumhuriyetin 80. yılında “dilimiz” ve “düşüncemiz” (Ali Dündar)
Cumhuriyetin 80. yılında “dilimiz” ve “düşüncemiz” (Ali Dündar) ” Dil, düşünme eylemi ve düşünce açısından ele alındığında insanı düşünen insan yapar, her şeyin büyük ölçüde dil ortamında yer aldığı ya da doğrudan dile yansıdığı görülür. Gerçektende dil, bireyin bilincini oluşturan, benliğini biçimlendiren temeldir; bilincin köklerine, bilinçaltı nın derinliklerine uzanan
Dil Bilimi’nde Gizli Dillerden Kapalı İfade (Müjdat Kayayerli)
Dil Bilimi’nde Gizli Dillerden Kapalı İfade (Müjdat Kayayerli) İngiliz dilbilimci Halliday, dildeki anlam yüklerinin dilbilim, toplumbilim, ruhbilim, fizyolojik, antropolojik ve kültürel etkilerle durum değişikliğine uğrayabileceğini belirlemiştir. Bu bakımdan Türkçe söylemleri, sözcükleri ve cümleleri, hatta kelimeleri incelerken “kavramlara, kapsamlara, yan anlamlara, derin anlamlara”, kısaca “gizli veya üstü örtülü” diyebileceğimiz “kapalı
Dilde Birlik ve Alfabe Birliği
Dilde Birlik ve Alfabe Birliği Türk ruhunun en saf ve engin yaratılışının eseri olan Türk dili, asırlar boyunca ileri medeniyetlerin taşıyıcısı ve milli kültürümüzün biricik koruyucusu olmuş, belli başlı özellikleri sebebiyle de bağımsız dünya dilleri arasına girmiştir. Türkçenin ele geçen en eski yazılı örnekleri 5. yüz yıl ve sonrasına
Dilimizin Gelişmesi Üzerine
Dilimizin Gelişmesi Üzerine Dilimizin gelişmesi, batılılaşma çabamızın, devrimlerimizin zorunlu bir sonucudur. Bir uygarlık değiştiriyoruz. Doğunun durgun, içine kapanık, bir azlığın çıkarına kurulmuş ortaçağ toplum düzeninden ayrılmaya çalışıyoruz. Yaşayışımızın bütün alanlarında bu gidişin kaçınılmaz etkileri olacaktır. Dilimiz de ister istemez bu akıma uyacak, giderek batı uygarlığının gereklerini karşılamaya yeterli bir
Dilimiz Üzerine (Nurullah Ataç)
Dilimiz Üzerine (Nurullah Ataç) Dilimiz, konuşma dilimizden çok yazı dilimiz, yıllardan beri, yüzyılı aşkın bir sürevden (zamandan) beri durmadan değişiyor. Değişmesini bir dileyen oldu bir buyuran oldu diye değil, değişmesi gerektiği için, değiştirmek zorunda olduğumuzdan, içimizden duyduğumuz için değişiyor. Elimizdeki dille, dünden kalan dille, istediğimizi söyleyemediğimiz, istediğimiz gibi söyleyemediğimiz
