Türkçenin Felaketli Yılları
Türkçenin Felaketli Yılları Yabancı dillerin, özellikle İngilizcenin dilimiz üzerindeki etkisi son yıllarda gittikçe yıkıcı bir hâl alıyor. Yabancı kelimelerin sık kullanılması dışında yabancı dildeki eklerin Türkçe kelimelere eklenerek yeni kelimeler türetilmesi gibi acayiplikler de dikkati çekiyor. Öyle ki, artık yiyecek isimleri, işyerleri unvanları ve meslek dalları bile bu tuhaf karışımlı kelimelerle ifade edilir oldu. […]
Türkçenin Güncel Sorunları
Türkçenin Güncel Sorunları İnsanın yaşamında ve kişilik gelişiminde ana dilinin çok önemli bir yeri vardır. Dili yeterli düzeyde olan kişiler genellikle daha sağlıklı ilişki kurarlar, hayatta daha çok başarılı olurlar. Kendi dilini iyi bilip düzgün kullanmanın önemli bir yararı da yabancı bir dili öğrenmeyi kolaylaştırmasıdır. Gerçekten, etkili bir yabancı dil öğretiminin altyapısını, iyi bir ana […]
Türkçenin Matematiği
Türkçenin Matematiği Türkçe üzerine bir matematik modelleme ve bunun olası sosyal yansımaları üzerine bir zihin jimnastiği “Victor Hugo şiirlerini 40.000 kelime ile yazdı. Türkçe’yi en zengin kullananlardan Yaşar Kemal’in romanları 3.500 kelimeyi geçmez” görüşü çok yaygındır. Bu görüş haklıdır zira Türkçe’nin Fransızca’ya oranla daha az sözcük içerdiği doğrudur. İngilizce’ye, Almanca’ya, İspanyolca’ya oranla da daha […]
Vatandaş Türk Osman’ın Bir Günü
Vatandaş Türk Osman’ın Bir Günü Türkiye’de çağdaşlık, kullanılan yabancı sözcüklerle ölçülür hale geldi ya! Maşallah, ‘aynı dili kullanmayan’ özürlüler gibi olduk; bir tür sağırlar diyaloğu. 4. Uluslararası Türkçe Olimpiyadı’nı da dikkatlere sunmak adına bu konuya pencere açalım istedik. Okurlarımızdan Cemil Gençbey, Bu konudaki görgüsüzlüğümüze yönelik tepki duyanlardan… Cemil Bey, aşağıdaki mektubu göndermiş. Sizinle de […]
…Türkoloji Makaleleri…
…Türkoloji Makaleleri… (Lütfen bir bölüm seçiniz…) Yeni Türk Dili Eski Türk Dili Dilbilim Yeni Türk Edebiyatı Eski Türk Edebiyatı Dil Sorunları Genel Yeni makaleler eklenecektir… Not: Makalelerin tamamına yakını, “Çukurova Ü. Türkoloji Ar. Mer.” nden alınmıştır.
Türkoloji Makaleleri (Yeni Türk Edebiyatı)
…Türkoloji Makaleleri… (Yeni Türk Edebiyatı) Yahya Kemâl Beyatlı’nın NeoKlasik Şiirleri (Yard. Doç. Dr. Gencay Zavotçu) Lisan ve Edebiyatımız (Araş. Gör. Yusuf Akçay) Edebi Metne Yazarı Tarafından Yapılan Müdahaleler ve Irazca’nın Dirliği’ne Bu Açıdan Bir Bakış (Doç. Dr. Mustafa Apaydın) Hatay’ın Türk Topraklarına Katılmasının Edebiyatımızdaki Yansımaları (Doç. Dr. Mustafa Apaydın) Ahmet Haşim’in Bir Günün Sonunda Arzu […]
Türkoloji Makaleleri (Yeni Türk Dili)
…Türkoloji Makaleleri… (Yeni Türk Dili) Cumhuriyet Devrinde Türk Dilindeki Gelişmeler (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Türk Dilinin Bu Günkü Sorunları (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Dil İnkılabı ve Atatürk’ün Türk Diline Bakış Açısı (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Türkçede Ek Yığılması Olaylarının Meydana Gelişi Üzerine (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Türkiye’de Ağız Sözlükleri (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) Atatürk’ün […]
Türkoloji Makaleleri (Eski Türk Dili)
…Türkoloji Makaleleri… (Eski Türk Dili) Eski Doğu Türk Yazısında Ligatürler (Prof. Dr. Osman Nedim Tuna) Altay Dilleri Teorisi (Prof. Dr. Osman Nedim Tuna) Batı Türkçesi (Prof. Dr. Faruk K. Timurtaş) Sovyet Rusya’da Savaştan Sonra Türkoloji Çalışmaları (Prof. Dr. Talat Tekin) Eski Türk Yazıtlarında Yanlış Yorumlanan Bir Kelime Üzerine (Prof. Dr. Talat Tekin) Karahanlı […]
Oğuz Türkçesinin Tarihi Gelişme Süreçleri ve Divan-u Lügati’t Türk (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz)
Oğuz Türkçesinin Tarihi Gelişme Süreçleri ve Divan-u Lügati’t Türk (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz) 1. Ansiklopedik bir sözlük olan Divanu Lûgat-it-Türk, kültür tarihimiz için olduğu kadar, Türk dili tarihi için de önemli bir kaynaktır. Biz, bugün Türk dilinin metinlerle ulaşılamayan bazı karanlık noktalarının aydınlatılmasında veya karşılaştırmalı dil çalışmalarında yer yer Divanu Lûgat-it-Türk‘teki kayıtlara dayanmakta ve ondan […]
Eski Türkler Okuryazar mıydı? (Prof. Dr. Osman F. Sertkaya)
Eski Türkler Okuryazar mıydı? (Prof. Dr. Osman F. Sertkaya) Oturum Başkanı Sayın Hocamız Mustafa Kafalı benim konuşma konumu “Gök-Türk kültürüne genel bir bakış” şeklinde ilan etti. Gerçekten de biz öyle anlaştık ama, program bana geldiğinde, bana 1 saat yerine 20 dakika zaman verildiğini görünce konuşma konumu değiştirdim; Benim 20 dakikada sunacağım yeni konum, “Eski Türkler […]
Türkoloji Makaleleri (Dilbilim)
…Türkoloji Makaleleri… (Dilbilim) Ağız Araştırmalarında Yöntem Sorunları (Doç. Dr. Ali Akar ) Diplomatik Dil ve Özellikleri (Zeynep Akıncı) Kültür Odaklı Çeviri ve Çevirmen (Doç. Dr. Berrin Aksoy ) Sosyal Bilimler Metinleri Çevirisi (Doç. Dr. Berrin Aksoy ) Ömer Seyfettin’in ‘Bahar ve Kelebekler’ Hikayesine Kelime Alanları Açısından Bir Bakış (Öğr. Gör. Soner Akşehirli ) Türkçe İçin […]
Türkoloji Makaleleri (Eski Türk Edebiyatı)
…Türkoloji Makaleleri… (Eski Türk Edebiyatı) Su Kasîdesi’nden Beş Beyit Üzerine Bir Şerh Denemesi (Vedat Ali Tok) Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli ve Bu Gazele Yazılan Tahmisler (Dr. Enfel DoğanAraş. Gör. Fatih Tığlı) Eski Türk Edebiyatında Tercüme Geleneği (Araş. Gör. Nurgül Sucu) Nef’i’de Söz ve Savaş İlgisi (Dr. Bahir Selçuk) Fuzûlî’de Gözyaşı (Dr. Bahir Selçuk) […]
Divan Şairinin Dilindeki Edebiyat Terimleri (Prof.Dr. Mine Mengi)
Divan Şairinin Dilindeki Edebiyat Terimleri (Prof.Dr. Mine Mengi) Söze bir sözlüğün ön sözünden alıntı yaparak girelim: Mustafa Nihat Özön , Edebiyat ve Tenkid Sözlüğü adlı, zamanımızdan takriben yarım yüzyıl önce yayımlanmış olan eserinin ön sözünde, edebiyat terminolojimizin tarihiyle ilgili şu bilgiye yer verir: “Edebiyat-ı Cedide Batı anlamındaki tenkid üzerinde epey çalışmıştır. Tenkid tarihi çalışanlar, […]
Sehl-i Mümteni (Prof.Dr. Mine Mengi)
Sehl-i Mümteni (Prof.Dr. Mine Mengi) Anlatımındaki kısalık ve yoğunlukla şiir, diğer edebî türlerden ayrılır. Şiirde, dilin kullanımı söz konusu edildiğinde de öteden beri kısa ve özlü anlatım, şiiri güçlü ve kalıcı kılan unsurlar arasında sayılagelmiştir. Elbette, anlam ve ses özellikleri başta olmak üzere şiiri şiir yapan başka unsurlar da vardır. Şiir, dili, anlamı, […]
Metin Şerhi, Tahlili ve Tenkidi Üzerine (Prof.Dr. Mine Mengi)
Metin Şerhi, Tahlili ve Tenkidi Üzerine (Prof.Dr. Mine Mengi) Metin incelemesi Eski Türk edebiyatı çalışmalarının önemli bir koludur. Önemi nedeniyle burada metin incelemesine ilişkin bazı konular tartışılacaktır. Sözü biraz daha açacak olursak, eski metinlerin anlaşılması, açıklanması, değerlendirilmesi amacıyla yapılan metin çalışmalarında kullanılan terminoloji kullanımının kısa geçmişi, bazı terimlerin anlamları, anlam ve uygulama bakımından […]
Divan Şiirinde Yergi Amaçlı Söz Sanatları (Prof.Dr. Mine Mengi)
Divan Şiirinde Yergi Amaçlı Söz Sanatları (Prof.Dr. Mine Mengi) Yergi, divan şiirinin üzerinde pek az durulmuş araştırma konularından biri olmasına karşın, eski şairlerimiz, şiir aracılığı ile yergiye oldukça sık başvurmuşlardır. Yergi, hasım görülen kişiye, kıskançlık beslenene, âşığın rakiplerine (ağyara), sevgiliye, ham sofuya (zahide), insanın alınyazısına ya da daha doğrusu feleğe, dünya düzenine, topluma […]
Çağının İnsanı Olarak Nâbî (Prof.Dr. Mine Mengi)
Çağının İnsanı Olarak Nâbî (Prof.Dr. Mine Mengi) Bu yazımızda, eski edebiyatımıza, düşünce ve sağduyuya ağırlık veren şiir anlayışıyla yenilik getirmiş bir usta sanatçıyı, Nâbî ’yi, toplumu ile olan ilişkileri içerisinde ele alacağız. Kısacası, 17. yüzyıl Osmanlı toplumunun durumuyla Nâbî’nin yaşam anlayışı ve edebî kişiliği arasındaki ilişkiye değineceğiz. Toplum yapısıyla sanatçının yaşam anlayışı ve […]
Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi)
Bir Osmanlı Efendisi’nin Çizdiği Çelebi Tipi (Prof.Dr. Mine Mengi) Günümüzde de görgülü, kibar, zarif insan, bey, beyefendi karşılığı kullanılan çelebi kelimesinin dilimizde kullanımı oldukça eskilere gitmektedir. 14. yüzyıldan itibaren şehzadeler, padişah nedimleri, Divan-ı Hümayun katipleri, şair ve müellifler vb. gibi daha çok okumuş yazmış, bilgili, kültürlü kimseler için “çelebi”nin unvan olarak kullanıldığını kaynaklar kaydediyorlar[1]. […]
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi)
Fuzuli’nin Şiirlerini Kalıcı Kılan Bazı Üslûp Özellikleri (Prof.Dr. Mine Mengi) Fuzûlî, zaman engelini aşarak zirvedeki yerini koruyabilmiş sayılı şiir ustalarındandır. Onun şiirleri, özellikle şiirlerinden bazıları her dönemde sevilmiş, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar ulaşabilmişlerdir. Fuzûlî’nin şiirlerini, yüzyılları geride bırakarak kalıcı kılan acaba hangi özellikleridir? Değişen topluma ve kültüre rağmen, söz konusu şiirler nasıl olmuş da […]
Türkoloji Makaleleri (Dil Sorunları)
…Türkoloji Makaleleri… (Dil Sorunları) Dil Asla Masum Değildir (Prof. Dr. Semiramis Yağcıoğlu) “Ilgın Ben.” Söyleminin Düşündürdükleri (Kerime Üstünova) Dil Zenginliği, Yozlaşma ve Türkçe (Prof. Dr. Cengiz Tosun) Hukuki Açıdan Yabancı Dilde Eğitim (Araş. Gör. Ayşe Fırat Şimşek) Bilimsel Yayınlarda Dil (Prof. Dr. M. Orhan Öztürk) BasınYayın Kuruluşlarında Doğru Türkçe Kullan/Ama/Ma (Yard. Doç. Dr. Muharrem […]
