Uyak (Kafiye) Örgüsü
…Uyak (Kafiye) Örgüsü… İlk olarak dizelerin son seslerine bakılarak bir dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılır. Kafiye düzenlerinin, mısraların son seslerindeki düzene göre çeşitleri vardır. 1- Düz Kafiye: Birinci mısra ile ikinci mısraın; üçüncü mısra ile dördüncü mısraın birbiriyle kafiyeli olmasıdır aaaa, aabb, aaab. Mesnevi tarzı kafiye de denilir. a- İftardan önce gittim Atik-Vâlde semtine, a- Kaç […]
Uyak (Kafiye) Türleri
…Uyak (Kafiye) Türleri… Uyak (Kafiye), mısra sonlarındaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin benzerliğine denir. 1- Yarım Kafiye: – Tek ses benzeşmesine dayanan kafiyeye yarım kafiye denir. – Genellikle Halk Edebiyatında kullanılır. Benim çektiğimi kim çeker Gözlerinden kanlı yaş döker Bulanık bulanık akar Dağların seliyim şimdi (“-er“: Redif | “-k“: Yarım […]
Aruz Ölçüsü
…Aruz Ölçüsü… Aruz, Arapça bir kelimedir ve “Çadırın ortasına dikilen direk” anlamına gelir. Bir edebiyat terimi olarak “hecelerin uzunluk ve kısalıkları temeline dayanan nazım ölçüsü” demektir. 1. Aruz ölçüsü ilk olarak Arap edebiyatında kullanılmıştır. Daha sonra İran Edebiyatı’na geçen bu ölçü, XI yüzyıldan itibaren Türk şairlerince de uygulanmaya başlanmıştır. 2. Rahat kullanılabilmesi için bol miktarda […]
Hece Ölçüsü
…Hece Ölçüsü… 1. Şiirde mısralar arası hece sayısı eşitliğine dayanır. 2. Türkçe kelimelerde hemen hemen bütün heceler eş değerde söylenir. Hecelerde kalınlık, incelik, uzunluk, kısalık farkı gözetilmez. Bu bakımdan hece ölçüsü Türk dilinin yapısına da en uygun ölçüdür. 3. Milli ölçümüzdür. 4. Hece ölçüsüne parmak hesabı da denilir. 5. Hece ölçüsü, Türk edebiyatının başlangıcından bu […]
Dünyanın Yedi Harikası
…Dünyanın Yedi Harikası… (Görmek istediğiniz harikanın resmine veya adına dokunun.) Rodos Heykeli Kral Mausoleion Heykeli Keops Piramidi Zeus Heykeli İskenderiye Feneri Artemis Tapınağı Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Rodos Heykeli – (Dünyanın Yedi Harikası)
Rodos Heykeli (Dünyanın Yedi Harikası) Güneş Tanrısı Helios’un tunçtan yapılma dev heykeliydi ve Rodos limanının ağzında bulunuyordu; Ama çoğu kez sanıldığı gibi heykelin bacakları arasından gemiler geçmiyordu. Heykel yaklaşık 32 m yüksekliğindeydi ve İÖ.304’teki başarısız Rodos kuşatmasından kalma tunç gereç ve silahların eritilmesiyle yapılmıştı. Rodos Heykeli, İÖ.280’den 255’e kadar, gemicilere karayı gösteren bir işaret görevi […]
Kral Mausoleion Heykeli – (Dünyanın Yedi Harikası)
Kral Mausoleion Heykeli (Dünyanın Yedi Harikası) Halikarnas’ta(bugünkü Bodrum), İÖ.353’te ölen Karya Kralı Mausolos için eşi Kraliçe Artemisia’nın yüklü yüklü bir para ödeyerek yaptırdığı anıt mezardır. 15.yy’dan önce bir deprem sonucu çöktü. Bugün büyük anıt mezarlar için kullanılan “mozole” sözcüğü Mausolos’un Halikarnas’taki bu anıtmezarından gelmektedir. Bu eser bir anıt mezardır. Bugünkü anıtsal mezarlara mozole isminin […]
Keops Piramidi – (Dünyanın Yedi Harikası)
Keops Piramidi (Dünyanın Yedi Harikası) Mısır’ da Giza’ da ki bu üç piramit bugün de görülebilecek durumdadır. Bunlar, İÖ yaklaşık 2613-2494 yılları arasında Mısır kralları için mezar olarak yapılmıştı. Dünyanın yedi harikası arasında günümüze kadar gelebileni Mısır piramitleridir. Mısırın çeşitli bölgelerinde onlarca piramit vardır. Piramitlerin nasıl ve niye yapıldığı hakkında çeşitli görüşler olmasına rağmen bu […]
Zeus Heykeli – (Dünyanın Yedi Harikası)
Zeus Heykeli (Dünyanın Yedi Harikası) Zeus Heykeli, yani ondan kalanlar, Atina’nın 150 km kadar batısındaki antik Olympia kentinde, ilk olimpiyatların yapıldığı yerde bulunuyor. Olimpiyatlar sırasında savaşlar durur, dünyanın dört bir yanından gelen atletler için bu heykelin önünde törenler yapılırmış. Zeus Heykeli milattan önce 450’de yapılmış, tapınak ise çok daha önce. Milattan önce 770’lerde olimpiyatlar başladıktan […]
İskenderiye Feneri – (Dünyanın Yedi Harikası)
İskenderiye Feneri (Dünyanın Yedi Harikası) İskenderiye Feneri, görkem olsun, şöhret olsun diye yapılmamış, hakikaten kullanılan tek harikamız. Mısır’daki İskenderiye Limanı’nın karşısındaki Pharos Adası’na yapılan fener, denizciler için sağ salim eve dönmek, mimarlar için dünyanın en yüksek yapısı, bilimadamları için ise ışığı 70 kilometre öteye taşıyabilen gizemli bir ayna anlamlarını taşıyordu. Büyük İskender öldükten sonra Mısır’ın […]
Babil’in Asma Bahçeleri – (Dünyanın Yedi Harikası)
Babil’in Asma Bahçeleri (Dünyanın Yedi Harikası) İÖ 600 dolaylarında Babil kralı Nabukadnezar’ın yaptırdığı bahçelerdir. Söylentiye göre kral bunu kraliçelerinden birini sevindirmek için yapmıştı. Bahçeler, bir piramit oluşturacak biçimde taraçalar halinde yükseliyordu ve her taraçaya dünyanın dört bir yanından getirilmiş ağaç ve çiçekler dikilmişti. Bu bitkiler asıl yapıyı gözden saklıyor ve sadece havada”asılı”gibi duran bahçeler görünüyordu. […]
Artemis Tapınağı – (Dünyanın Yedi Harikası)
Artemis Tapınağı (Dünyanın Yedi Harikası) Artemis Tapınağı bugün İzmir kentine 50 km. uzaklıkta bulunan Efes’te inşa edilmiştir.Efes’teki bu tapınak, bereket tanrısı Artemis için yapılmış. Tapınaktaki kaynak milattan önce 700’lerde, tapınak milattan önce 550’de Lidya kralı Croesus’un isteği ile yapılmış. Dönemin en yetenekli heykeltıraşlarının yaptığı bronz ve mermer heykellerle dolu, 90 metre yükseklikte ve 45 metre […]
Tarihten Geleceğe Türk Dili – (Prof. Dr. Ahmet B. ERCİLASUN)
Tarihten Geleceğe Türk Dili (Prof. Dr. Ahmet B. ERCİLASUN) Türk dilinin en eski izleri Sümer kaynaklarındaki Türkçe sözlerdir. M.Ö. 3100-M.Ö. 1800 yılları arasına ait Sümerce metinlerde 300’den fazla Türkçe söz yer almaktadır. Sümerceyle Türkçedeki ortak sözler ya ortak kökenden gelmektedir ya da alış veriş sonucu ortaya çıkmıştır. Hangi ihtimal doğru olursa olsun Türkçenin ilk verileri […]
Prof. Dr. Nevzat Gözaydın
Prof. Dr. Nevzat Gözaydın (Hayatı) Ayda Konukoğlu’nun Nevzat Gözaydın ile yaptığı söyleşiden… – Sayın Gözaydın bize kendinizden söz eder misiniz? Ankara’da 1938 yılında doğmuşum. Babam MSB Emekli Şubesinde bir sivil memur ve annem ev hanımı. Beş kardeşten ortadakiyim; bir erkek bir kız benden büyük ve küçük… İlkokulu Denizciler Caddesi ile Anafartalar Caddesi arasında kalan […]
Prof. Dr. Efrasiyap Gemalmaz – (Hayatı)
Prof. Dr. Efrasiyap Gemalmaz (Hayatı) Belgin Tezcan Aksu’nun Efrasiyap Gemalmaz ile yaptığı söyleşiden… 8.9.1937 tarihinde Erzurum’da doğan sayın Gemalmaz üniversite hayatına Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Bölümünde başlamasına rağmen ailevi sebeplerle Erzurum’da Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi bünyesinde yeni açılmış olan Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden 1963 yılında mezun olmuştur. 1966-1968 yılları arasında Fransa’da […]
Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu – (Hayatı)
Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu (Hayatı) Mesut Çetintaş’ın Hasibe Mazıoğlu ile yaptığı söyleşiden… -Sayın Mazıoğlu biraz kendinizden bahseder misiniz? Gördüğünüz eğitim, yetiştiğiniz çevre hakkında neler söylersiniz? Neden Türkoloji gibi bir alanı seçtiniz? Burada özel yaşamımı ve meslek hayatımı ayrıntılı olarak yeniden anlatmak istemiyorum. Harward Üniversitesi yayınlarından Journal of Turkish Studies (Türklük Araştırmaları) 21 1977, Hasibe Mazıoğlu […]
Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu – (Hayatı – 2)
Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu (Hayatı – 2) Mesut Çetintaş’ın Hasibe Mazıoğlu ile yaptığı söyleşiden… Germiyan Beyliğinde Şeyhoğlu Sadrüddin Merzuban-name ile Kabus-name’yi Germiyanoğlu Süleyman Şah adına Farsçadan çevirmiştir. Merzuban-name aslı Hintçe olan öğretici hayvan hikâyeleridir. Sadrüddin’in Farsçadan yaptığı bu çeviri Zeynep Korkmaz tarafından yayımlanmıştır (1973). Kabus- name de Farsça bir nasihatname olup öğretici bir eserdir. II. […]
Prof. Dr. Sadık TURAL – (Hayatı)
Prof. Dr. Sadık TURAL (Hayatı) Betül EYÖVGE YILMAZ’un Sadık TURAL ile yaptığı bir söyleşiden… -Sayın Hocam, bize kendinizden söz eder misiniz? 7 Temmuz 1946 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin yarattığı bir sanayi şehri olan Kırıkkale’de Kemal Beyin çocuğu ve beş kardeşin en büyüğü olarak dünyaya geldim. Hacettepe Üniversitesinde bilim hayatına başladım. Doktora, doçentlik ve profesörlük işlemleri ile […]
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu – (Hayatı)
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu (Hayatı) Elif KARAKUŞ’un Saim Sakaoğlu ile yaptığı bir söyleşiden… – Sayın Sakaoğlu, bize kendinizden söz eder misiniz? Kendimi biraz farklı bir biçimde, biraz da uzunca tanıtacağım. Böylece, bazı sorularınızı da önceden cevaplandırmış olacağım. Bu, biraz hayatım, biraz da bilimimin tarihçesi olacaktır. Doğum tarihimi, o eskinin 28 sayfalık Hüviyet Cüzdanı, 20 […]
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu – (Hayatı – 2)
Prof. Dr. Saim Sakaoğlu (Hayatı – 2) Elif KARAKUŞ’un Saim Sakaoğlu ile yaptığı bir söyleşiden… – Türk Dil Kurumunca yayımlanan dergileri değerlendirir misiniz? Yazı Kurulu üyesi olarak Türk Dili dergisi ve gelen yazılar konusunda neler düşünüyorsunuz? Kurumumuzun yayımladığı dergileri bir hatırlayınız. 50 yaşlarını aşan aylık Türk Dili ve yıllık Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten ile […]
