Kalbin Çalışması
Kalbin Çalışması Kalbin çalışması otonom sinirler ve hormonlar tarafından düzenlenir. Kalbin sağ kulakçığının üzerinde kendi kendine uyarı gönderebilen bir grup hücre bulunur. Bu bölgeye sinoatrial düğüm (SA) denir. Bazı hayvanlarda kalp yapısı vücuttan çıkarılıp uygun besi ortamına konulduğunda da atmaya devam etmektedir. Sinoatrial düğümün oluşturduğu etki kas liflerine yayılır ve kulakçıklar kasılır. Kalp kasının kasılmasına sistol, gevşemesine diastol denir. Kulakçıklar […]
İnsanda Dolaşım Sistemi
İnsanda Dolaşım Sistemi İnsanda dolaşım sistemi üç bölümde incelenir. 1. Kalp 2. Damarlar 3. Kan 1. Kalp Kalp insanın göğüs boşluğunda, sağ ve sol akciğerin arasında ve göğüs kemiğinin hemen arkasında yer almaktadır. Tabanı üstte, tepe kısmı altta ve ucu sol akciğere doğru yerleşmiş bir koniyi andırmaktadır. İnsanda kalp 4 bölmelidir. Üstte 2 kulakçık altta 2 […]
Bitkilerde Organik Besinlerin Taşınması
Bitkilerde Organik Besinlerin Taşınması Organik besinler soymuk (şoem) borularıyla taşınır. Taşıma çift yönlüdür. Besinlerin taşınmasında pasif ve aktif taşıma etkilidir. Madde iletimi odun borularına göre daha yavaştır. ÖRNEK: Endospermi gelişmiş kapalı tohumlu bir bitkiye işaretlenmiş azotlu tuzlar verilmiş ve bir süre sonra bu bitkinin meyvesinde işaretlenmiş azot içeren protein bulunmuştur. Buna göre işaretlenmiş […]
Hayvanlarda Taşıma Sistemi
Hayvanlarda Taşıma Sistemi Canlılarda canlılığın devamlılığı için besin ve O2 gibi gerekli olan maddelerin hücre ve dokulara taşınması, artık maddelerin (karbondioksit ve amonyak gibi) uzaklaştırılması için taşıma (dolaşım) sistemi gereklidir. Hayvanlarda dolaşım farklı şekillerde gerçekleşmektedir. Sünger, sölenter, yassı soluncan gibi ilkel omurgasızlarda dolaşım sistemi yoktur. Madde alış – verişi vücut yüzeyinden difüzyonla sağlanır. Hayvanlar aleminin diğer üyelerinde ise taşıma sıvısı, damarlar ve […]
Bitkilerde Su ve Minerallerin Taşınması
Bitkilerde Su ve Minerallerin Taşınması 1. Su ve minerallerin emici tüylerle alınması 2. Su ve minerallerin odun borularıyla iletilmesi 1. Su ve Minerallerin Emici Tüylerle Alınması Kökte bulunan emici tüyler su ve minerallerin alınıp, odun borularına taşınmasını sağlayan yapılardır. Emici tüyler toprağa yayılarak emilim yüzeyini arttırır ve binlerce kilometrelik emme bölgeleri oluşturur. Su, emici tüylere osmoz ya da […]
Bitkilerde Taşıma Sisteminin Yapısı
Bitkilerde Taşıma Sisteminin Yapısı 1. Odun Boruları (Ksilem) Odun boruları, üst üste dizilmiş bitki hücrelerinin enine çeperlerinin erimesiyle oluşmuştur. Bu hücreler sitoplazma, çekirdek ve organellerini kaybetmiştir. Bu şekilde meydana gelen boru biçimindeki açıklıkla kökten yapraklara kadar su ve minerallerin taşınması gerçekleşir. Odun boruları; trake, trakeid, sklerenkima ve parankima hücrelerinden meydana gelir. Parankima hücreleri canlı diğerleri cansızdır. Trake borularının eni geniş, boyu […]
Terleme (Transprasyon)
Terleme (Transprasyon) Stomalardan suyun buhar (gaz) halinde dışarı verilmesi olayına terleme denir. Bitkilerde aşırı ısınmanın engellenmesini sağlar. Su ve minerallerin alınmasını ve iletim demetlerinde taşınmasını sağlar. Terleme Hızına Etki Eden Faktörler Sıcaklık CO2 miktarı Nem Işık şiddeti Rüzgar ÖRNEK: Bitkilerde terleme, I. Madensel tuzların taşınmasına yardımcı olma II. Bitkinin aşırı ısınmasını önleme III. […]
Gövde – Kök
Gövde Kök ve yapraklar arasında bulunan dal, yaprak, çiçek, meyve gibi kısımları taşıyan yapıdır. Gövdede su, mineral ve besin maddelerinin taşınmasını sağlayan iletim demetleri yer alır. Gövde bitkinin dik durması, kurak bölge bitkilerinde su depolanmasını, bazı bitkilerde organik besin maddelerinin depo edilmesini sağlar. Gövde uçlarında meristem doku hücreleri bulunduğu için büyüme sınırsızdır. Büyüme yer çekiminin tersi doğrultusundadır (negatif (–) geotropizma). Gövde […]
Taşıma Sistemi
Taşıma Sistemi Canlılar içinde yaşadıkları ortamdan aldıkları besin maddelerini su, mineralleri, O2 moleküllerini gerekli hücre ve dokularına ulaştırmak zorundadır. Hücre ve dokulardan ise oluşan artık maddeleri, vücuttan uzaklaştıracak bölümlere taşımalıdır. Bu nedenle gelişmiş yapılı canlılarda taşıma ve dolaşım sistemi gereklidir. Tüm canlılarda dolaşım vardır. Tek hücreli canlılarda organizasyon olmasa da (hücre > doku > organ> sistem>organizma) dolaşım vardır. Hücre zarından alınan besin […]
Stomaların Yapısı ve Çalışması
Stomaların Yapısı ve Çalışması Yaprak ve genç gövde kısımlarında koruyucu doku epidermisten oluşur. Epidermisin farklılaşmasıyla stoma hücreleri oluşur. Stoma hücreleri karşılıklı olarak dizili fasulye tanelerini andırır. Stoma hücreleri epidermisten farklı olarak fotosentez yapabilir, kloroplast taşır. Stoma hücrelerinin birbirine bakan kısımlarındaki çeper kalın, dış kısımlarındaki çeperleri ise incedir. Bu nedenle stoma hücrelerinde turgor basıncı meydana geldiğinde stomalar dışarıya doğru açılır ve stoma hücreleri […]
Kas Enerjisinin Sağlanması
Kas Enerjisinin Sağlanması Kas kasılması sırasında; Azalanlar Artanlar Glikoz CO2 O2 Laktik asit ATP ADP Kreatin fosfat Kreatin Glikojen Isı Kasılma sırasında gerekli enerji öncelikle ATP den sağlanır. ATP tüketilir, kreatin fosfat kullanılır. Kreatin – P + ADP >Kreatin + ATP Kreatin fosfat doğrudan enerji […]
Fizyolojik Tetanoz
Fizyolojik Tetanoz Bir kasa kısa aralıklarla ard arda uyarı verilirse kas gevşeme fısatı bulamadan kasılı durumda kalır. Bu duruma fizyolojik tetanoz denir. Tetanoz durumunda kas esnekliğini kaybeder ve sertleşir. ÖRNEK: Kasa kısa aralıklarla ard arda uyarı verilirse gevşeme fırsatı bulunmadan kasılı durumda kalır. Bu durum miyogramda 5 numaralı kısım ile gösterilmektedir. Yanıt E ÖRNEK: Kasılma öncesi durumuna göre, kasılan […]
Kasılmaların Evreleri
1. Dinlenme Evresi Kasın uyarıldığı an ile kasılmaya başladığı an arasında geçen süre. 2. Kasılma Evresi Kasın kasılmaya başladığı an ile gevşemeye başladığı an arasında geçen süre. 3. Gevşeme Evresi Kasılı haldeki kasın gevşeyerek eski haline dönmesi için geçen süre. Bir kas hücresinin kasılması için gereken uyarı şiddetine eşit şiddeti denir. Uyarı, eşik şiddetinin altında olduğunda cevap verilmez. Eğer uyarı, […]
Kemik Gelişimini Etkileyen Faktörler
Kemik Gelişimini Etkileyen Faktörler Kemik oluşmumunda A, C ve D vitaminleri önemli rol oynar. Kemiğin sertleşmesi için kalsiyum, fosfor, potasyum minarelleri gereklidir. Hormonlar etkilidir. Parathormon ve kalsitonin hormonu kalsiyum miktarını ayarlar. Ayrıca büyüme hormonu ve tiroksin hormonu kemiğin büyüyüp olgunlaşmasında etkilidir. ÖRNEK: I. Art kafa kemiği ile yan kafa kemiği arasındaki eklem II. Bel omurları arasındaki eklemler III. […]
İnsanda Kas Sistemi
İnsanda Kas Sistemi Üç tiptir. Düz kas, çizgili kas ve kalp kası. Kasların sitoplazmasına sarkoplazma, hücre zarlarına sarkolemma,kasılmayı sağlayan ipliklere miyofibril denir. 1. Düz kas Otonom sinirlere bağlıdır ve istem dışı çalışır. Kas demetinin bir hücresine ulaşan uyartı diğer hücrelere yayılır. Bantlaşma yoktur. Hücreleri tek çekirdekli, ince, uzun, mekik şeklindedir. Düzenli […]
Kas Sistemi
Kas Sistemi Omurgasızlarda Kas Sistemi Süngerlerde porların yapısında düz kasa benzeyen hücreler vardır. Solucanlarda hareket düz kaslarla yapılır. Salyangoz gibi yumuşakçalarda da düz kas bulunur. Kabukları na ise hem düz kas hem de çizgili kas bağlanır. Hareketleri yavaştır. Böceklerde çizgili kas bulunur, hareketleri hızlıdır. Omurgalılarda Kas Sistemi Düz kas, çizgili kas ve kalp kası olmak üzere […]
İskeletin Kısımları
İskeletin Kısımları İnsan iskeleti baş, gövde ve üyeler iskeleti olmak üzere üç kısımdan oluşur. 1. Baş İskeleti Baş iskeleti beyin, beyincik gibi önemli organları korur. Alt çene kemiği hariç diğer kemikler birbirine oynamaz eklemlerle bağlanmıştır. 2. Gövde İskeleti Göğüs kemiği, kaburgalar, omurga, omuz ve kalça kemiklerinden oluşur. Omurga, üst üste dizilmiş 33 adet omur denilen düzesiz şekilli kemikten […]
İnsanda Destek ve Hareket
İnsanda Destek ve Hareket İnsanların dik durması ve aktif hareket etmesi destek ve hareket sistemi ile sağlanır. Hareketler kas, kemik ve eklemin birlikte çalışmasıyla gerçekleşir. İskelet iç organları korur. Kemiğin Yapısı Kemik dokusu, kemik hücreleri ve ara maddeden oluşur. Kemiğin yapısında % 25 su, % 45 tuz ve % 30 organik madde bulunur. İki çeşit kemik doku vardır. a. Sıkı Kemik Doku […]
Hayvanlarda Destek ve Hareket
Hayvanlarda Destek ve Hareket Hayvanlarda destek ve hareket için kemik ve kas bütünlüğünün olması gerekir. Hayvan iskeleti birçok kemik veya kıkırdak yapının bir araya gelmesinden oluşur. Bazı omurgasızlarda sadece kaslardan oluşur. Hayvanlar aleminde iskelet dış iskelet ve iç iskelet olarak iki grupta incelenir. 1. Dış İskelet Hayvanlar tarafından salgılanan organik ve inorganik maddelerden oluşur. Vücudu dış etkilerden […]
Bitkilerde Destek ve Hareket sistemi
Bitkilerde Destek ve Hareket sistemi Bitkilerde Destek Yapılar Otsu bitkilerde ve odunsu bitkilerin genç gövdelerinde selüloz çeper ve turgor basıncı diklik ve destelik sağlar. Çok yıllık odunsu bitkilerde ise desteklik görevini kollenkima (pek doku) ve sklerankima gerçekleştirir. Bitkilerde Hareket Hayvanlarda olduğu gibi yer değiştirme hareketi görülmez,durum değiştirme hareketi (irkilme) görülür. Yüksek yapılı bitkilerde hareket organ veya organ kısımlarında gözlenir. […]
