Tiroid Bezi Tiroit bezi, boynun ön bölgesinde, gırtlağın altında, soluk borusunun iki yanında iki loblu bir bezdir. Tiroid bezinden salgılanan iki hormon vardır. Bunlar tiroksin ve kalsitonindir. a. Tiroksin İyotça zengin, protein yapıda bir hormondur. Hücrelerin metabolizmasını düzenler. Hücrelerin kullanacağı oksijen miktarını belirler. Metabolizmayı arttırır. Yetersizliğinde doku sıvısında tuz ve suyun artmasına, kandaki kolesterolün artmasına neden olur. Tiroid bezinden tiroksin salgılanması, […]
Hipofiz Beynin tabanındaki hipotalamusa bağlıdır. Vücundan endokrin sistemi üzerinde önemli düzenleyici görevleri vardır. Hipofiz, Ön lop Ara lop Arka lop olmak üzere üç lobtan meydana gelmiştir. Ön lop hormonları Somatotropin (STH – Büyüme Hormonu) Tropin hormonları Tiroid uyarıcı hormon (TSH – Tirotropin) Adrenokortikotropik hormon (ACTH) Gonadotropin hormonları Folikül uyarıcı […]
İnsanda Endokrin Sistem Ekzokrin Bez (Dış Salgı Bezi) Salgılarını bir kanal aracılığıyla vücut boşluğuna veya vücut dışına salgılayan bezlerdir. Endokrin Bez (İç salgı Bezi) Salgılarını direkt kana veren bezlerdir. Endokrin bezlerin salgılarına hormon denir. Karma Bez Hem endokrin hem de ekzokrin tipte salgı yapan bezlerdir. Hipotalamus Hipotalamus salgıladığı hormon benzeri uyarıcı kimyasal maddeleri (RF) hipofizin ön lobuna […]
Hayvanlarda Endokrin Sistem Canlıların hormonal düzenlemeleri yapılarına göre farklılık gösterirler. Omurgasızlarda Endokrin Sistem Hormonal düzenleme halkalı solucanlar, yumuşakçalar, eklem bacaklılar, derisi dikenliler gibi çeşitli omurgasızlarda da bulunur. Böceklerde ekdison ve juvenil hormonu ile başkalaşım (metamorfoz) kontrol edilir. Ekdison hormonu, yaşlılık hormonu olarak da bilinir. Hücrelerin büyümesini, çoğalmasını uyarır. Juvenil hormonu, genlik hormonu olarak da bilinir. Başkalaşımı durdurur fakat […]
Endokrin (Hormonal) Sistem Endokrin sistem, endokrin bezlerden oluşmuştur. Salgılarına hormon denir. Hormon Özelleşmiş hücreler veya endokrin bezler tarafından sentezlenen, başka doku veya organlara taşınarak oradaki işlevleri düzenleyen uyarıcı maddelerdir. Hormonların Özellikleri Fizyolojik düzenleyicidirler. Etkinliklerini çok düşük oranda bile gösterirler. Hayvanlarda iç salgı bezi (endokrin bez) tarafından salgılanırlar. Bitkilerde endokrin bez yoktur. Hayvanlarda kan ile, […]
Deri Deri vücudun bütün yüzeyini örten, bir veya birkaç tabakadan oluşmuş koruyucu bir yapıdır. Canlı türüne göre deride kıl, tırnak, pul, telek, deri bezleri ve reseptörler bulunur. Deri, dokunma duyusunun algılanmasını sağlayan organımızdır. İnsan derisi üst deri (epidermis) ve alt deri (dermis) olmak üzere iki tabakadan oluşmuştur. a. Üst Deri (Epidermis) Derinin üst tabakasıdır. Çok katlı epitel dokudan […]
Dil Dil, tat alma organıdır. Ayrıca konuşmaya, çiğnemeye ve yutmaya da yardımcı olur. Dil çizgili kaslardan yapılıdır. Üzeri epitel doku ile örtülüdür. Dilin üst yüzeyinde tat alma tomurcukları (papilla) bulunur. Dilimizde yaklaşık 9.000 – 10.000 kadar papilla vardır. Gırtlak ve yutak düzeyinde de az miktarda papilla yer alır. Tat almakla görevli almaç hücreler papilla içinde bulunur. Almaç […]
Burun Burun koku alma organıdır. Dıştan bir kabartı olarak görülen burnun içi geniş bir boşluktur. Buraya burun boşluğu denir. Burun boşluğunun iç yüzeyi epitel doku ile örtülüdür. Epitel dokuda koku alma hücreleri ve goblet hücreleri bulunur. Goblet hücrelerinden salgılanan mukus, burna giren havanın temizlenmesini ve nemlendirilmesini sağlar. Burun boşluğunda bulunan kıllar solunum havasındaki toz zerreciklerinin tutulmasını sağlar. Koku alma […]
İşitme Olayı Kulak kepçesi ile toplanan ses dalgaları kulak kanalı boyunca ilerler ve kulak zarını titreştirir. Bu titreşimler orta kulaktaki çekiç, örs ve üzengi kemikleri tarafından oval pencereye iletilir. Titreşimler oval pencereden kohlea içindeki endolenfe aktarılır. Vestibular ve timpanik kanallar içindeki sıvıyı titreştiren ses dalgaları korti organını uyarır. Korti organında oluşan impulslar işitme sinirleri […]
Kulak Kulak işitme ve denge organıdır. Dış kulak, orta kulak ve iç kulak olmak üzere üç bölümden oluşmuştur. a. Dış Kulak Kulak kepçesi, dış kulak yolu ve kulak zarından oluşur. Kulak kepçesi kıkırdak dokudan yapılmıştır. Dış kulak yolu S şeklinde bir borudur. Dış kulak yolunda kulak kiri salgılayan bezler bulunur. Kulak yolunun başlangıcında ince tüyler bulunur. Kulak kiri ve […]
Göz Kusurları Miyop: Göz yuvarlağı optik eksen doğrultusunda uzamışsa veya göz merceği normalden daha kalın ve kırıcılığı fazla ise görüntü retinanın önünde oluşur. Yakını net görür, uzağı göremez. Kalın kenarlı mercek kullanılarak görüntünün retinada oluşması sağlanır. Hipermetrop: Göz yuvarlağı optik eksen doğrultusunda kısalmışsa veya göz merceği normalden ince ve kırıcılığı normalden az ise görüntü retinanın arkasında oluşur. Uzağı net görür, yakını […]
Görme Olayı Cisimlerden göze gelen ışınlar ilk önce korneada (saydamtabaka) kırılır. Göz bebeğinden geçerek göz merceğinde kırılır ve sarı lekeye düşer. Sarı lekede net fakat ters görüntü oluşur. Kör noktadan çıkan sinirler görüntüyü beyindeki görme merkezine iletir. Beyinde düz, net ve renkli görüntü oluşur. Cisimden gelen ışık ışını >Kornea >Göz bebeği >Göz merceği >Camsı cisim >Sarı leke >Görme siniri […]
Göz Göz, ışığa duyarlı reseptörleri (fotoreseptörleri) içeren ve görme olayını gerçekleştiren organdır. Göz görme işinde doğrudan görevli olan göz küresi ve bunları koruyan yapılardan oluşmuştur. Gözün Yardımcı Organları Kaşlar, kirpikler, göz kapakları, göz yaşı bezleri ve göz yuvarlağını göz çukuruna bağlayan kaslar gözü koruyan yardımcı organlardır. Kaşlar çok sayıda kıl içeren ve deriden oluşmuş kabartılardır. Her gözde altta ve […]
Duyu Organları Canlının iç ve dış ortamında meydana gelen değişiklikler özel hücreler tarafından algılanır. Bu hücreler aldıkları uyarıları enerjinin bir çeşidinden başka bir çeşidine çevirirler. Beyne iletilen uyarılar burada değerlendirilip cevap oluşturulur. Böylece belirli bir duyu alınmış olur. Duyu organlarında bulunan ve uyartıları alıp sinir hücrelerine aktaran özel hücrelere reseptör (almaç) denir. Reseptörlerin her biri, […]
Parasempatik Sinir Sistemi Stresten sonra vücudu normale döndürür. Etki alanı belli bölgelerdir.Etkisini asetilkolin ile gerçekleştirir. Çalıştığında ; Kalp atışları yavaşlar. Göz bebekleri küçülür. Kıllar yatışır. Sindirim heraketlerini ve tükürük salgılanmasını arttırır. ÇÖZÜM: İmpuls iletimi sırasında O2 ve glikoz tüketilir. Isı miktarı artar. Yanıt B ÖRNEK: I. Yazı yazma II. Şarkı söyleme III. Nefes alıp verme Yukarıda […]