Hücre Çeperi
Hücre çeperi Hücre çeperi bakterilerde, mantarlarda ve bitkilerde bulunur. Bakterilerde bulunan hücre çeperi protein, karbonhidrat ve yağ türevi moleküllerden oluşmuştur. Mantarların hücre çeperi ise azotlu polisakkarit olan kitinden meydana gelmiştir. Bitkilerin hücre çeperi ise polisakkarit çeşidi olan selülozdan oluşmuştur. Selüloz çeper sert ve cansız olup, tam geçirgendir. Üzerinde madde geçişini sağlayan geçitler bulunur. Hücre bölünmesi sona ererken hücrenin ortasında aralamel meydana […]
Hücre Zarı
Hücre Zarı Bütün hücreler plazma zarı veya hücre zarı adı verilen çok ince bir zarla çevrilidir. Hücre zarı, ancak elektron mikroskobu ile ayırt edilebilen bir yapıdır. Hücre zarının yapısı ile ilgili iki model vardır. 1. Birim zar modeli Hücre zarının yapısı hakkında Danielli ve Dawson tarafından ortaya konan ilk bilimsel modeldir. Bu modele göre hücre zarının ortasında bir […]
Hücre
Hücre Hücre, canlıların en temel yapısal ve fonksiyonel birimidir. Hücre, enerji üretme ve tüketme, beslenme, atık maddeleri dışarı atma, dışarıdan madde alma gibi özelliklere sahip bir yapıdır. Canlıların yaşayan en küçük birimi hücredir. Hücre ilk defa 1665 yılında Robert Hook tarafından keşfedilmiştir. İngiliz mikroskopçusu olan Hooke, şişe mantarının şişenin içindeki havayı nasıl tuttuğunu merak etmiş ve şişe mantarından aldığı incecik bir […]
Mutasyonlar
Mutasyonlar DNA nın yapısında kendiliğinden ya da ışın, kimyasal madde gibi faktörlerin etkisi ile meydana gelen değişikliğe mutasyon denir. Mutasyon üreme hücrelerinin DNA larında meydana gelirse yavru bireylere aktarılır. Vücut hücrelerinin DNA larında meydana gelen mutasyonlar yavru bireylere aktarılmaz. RNA moleküllerinde meydana gelen mutasyonlar kalıtsal değildir. Kromozom Yapısı Değişmeleri Kromozomdan parça kapması, kromozoma parça eklenmesi ya da kromozomda bir […]
Protein Sentezi
Protein Sentezi DNA da hücredeki olayların düzenlemesini sağlayan genetik şifreler bulunmaktadır. DNA hücrenin kontrolünü santral dogma denilen olayla sağlar. DNA daki bilginin yeni bir şifre halinde mRNA ya aktarılmasına transkripsiyon (yazılma, kopyalama) denir. mRNA daki şifrenin okunarak protein sentezlenmesine translasyon (çeviri) denir. Transkripsiyon sırasında; DNA daki A karşısına RNA da U DNA daki T karşısına RNA […]
Genetik Şifre ve Protein Sentezi
Genetik Şifre ve Protein Sentezi DNA daki nükleotid dizilimi genetik şifreyi oluşturur. Hücrede gerçekleşen olaylar bu genetik şifreye göre düzenlenir. Doğada 20 çeşit aminoasit vardır. Bu durumda her birine bir tane olmak üzere en az 20 çeşit şifreye ihtiyaç vardır. DNA nın yapısına katılabilen dört çeşit nükleotid vardır. Bu nükleotidlerden her biri bir aminoasiti şifreleseydi, o zaman 16 çeşit […]
RNA (Ribonükleik Asit)
RNA (Ribonükleik Asit) Tek zincirli nükleik asittir. Yapısındaki 5 C lu şeker ribozdur. Azotlu organik bazları ise adenin, guanin, sitozin ve urasildir. RNA molekülleri ökaryot hücrelerde çekirdekte, sitoplazmada, kloroplastta, mitokondride ve ribozomda bulunur. Prokaryot hücrelerde ise sitoplazmada ve ribozomda bulunur. Bütün RNA çeşitleri DNA daki bilgiye göre sentezlenir. RNA lar protein sentezinde görevlidir. RNA molekülleri kendini eşleyemez. Bazı virüs çeşitlerinde, virüse ait […]
DNA’nın Eşlenmesi (Replikasyon)
DNA’nın Eşlenmesi (Replikasyon) Hücre bölüneceği zaman DNA kendini eşler. DNA nın kendini eşlemesine replikasyon denir. DNA eşleneceği zaman DNA nın sarmal yapısı bir ucundan açılmaya başlar. Her bir zincirin karşısına, uygun nükleotidler kullanılarak tamamlayıcısı sentezlenir. Replikasyonda DNA polimeraz enzimi görev yapar. Sarmal yapının çözülmesi ve yeni zincirlerin oluşması DNA nın tamamı eşleninceye kadar devam eder. Sonuçta aynı nükleotid dizilimine sahip iki DNA […]
DNA’nın Görevleri
DNA nın Görevleri Üreme ve kalıtsal bilginin aktarımını sağlamak için kendini eşler. Protein sentezi için genetik bilgiyi vererek hücreyi yönetir. Pneumococcus bakterileri ile yapılan deney DNA nın kalıtsal bilgiyi taşıdığını gösterir. Pneumococcus bakterilerinin iki çeşidi bilinmektedir. Bunlardan kapsülsüz olanları farede etkiye neden olmazken, kapsüllü olan türlerinin farelerde zatürre hastalığı na neden oluşturduğu ve farelerin öldüğü görülmektedir. Özütteki […]
Azotlu Organik Bazlar
Azotlu Organik Bazlar Nükleotidlerin yapısında purin ve pirimidin olmak üzere iki çeşit azotlu organik baz bulunur. Bu moleküller karbon,hidrojen, oksijen ve azot atomlarından oluşmuştur. a. Pürin Bazları Çift halkalı olup adenin (A) ve guanin (G) olmak üzere iki çeşittir. Hem DNA nın hem de RNA nın yapısına katılırlar. b. Pirimidin Bazları Tek halkalı olup sitozin (S), timin […]
