Cümlede Anlam 3

21. Bıkma (Usanç) Anlamlı Cümleler

Herhangi bir şeye karşı duyulan bıkkınlığı içeren cümlelerdir.

Öff! Annem yine aynı yemeği yapmış.

Bu cümlede hep aynı yemeğin yapılmasından duyulan bıkkınlık dile getirilmiştir.

Aşağıdaki çocuklardan hangisi bulunduğu durumdan bıktığını belirtmektedir?

A, B ve D seçeneklerinde bıkma anlamı yoktur. Ama C seçeneğinde yapılan işten
dolayı bir bıkkınlık söz konusudur.

Yanıt C

22. Azımsama anlamlı Cümleler

Herhangi bir şeyi az bulmayı dile getiren cümlelerdir.

“Bu kadar ekmek kime yetecek?”

Bu cümlede ekmeklerin kimseye yetmeyeceği, az bulunduğu dile getirilmiştir.

Bu araba ancak bu hızla mı gidebiliyor?

Bu cümlede arabanın hızının az olduğu söylenmek istenmiştir.

23. Üslup Cümleleri

Bir sanatçının görüş, duyuş ve anlatış tarzını içeren cümlelerdir. Sanatçının
sözcükleri nasıl kullandığını anlatan ifadelerdir. “Yazarımız yabancı kelimeleri sıkça
kullanmıştır.” Bu cümle yazarın anlatım tarzını dile getiren bir üslup cümlesidir.

24. İçerik Cümleleri

Eserin konusunun belirtildiği cümlelerdir. Bu tür cümlelerde eserin ne anlattığı üzerinde durulur.

25. Aşamalı Cümleler

Bir durumun giderek iyiye ya da kötüye gittiğini anlatan cümlelerdir

26. Doğrudan – Dolaylı Anlatımlı Cümleler

a) Doğrudan Anlatımlı Cümleler:

Başkasına ait bir sözün değiştirilmeden tırnak içerisinde veya virgüller içerisinde
ara cümle şeklinde verildiği cümlelerdir.

Annem: “Hemen gel.” dedi.
(doğrudan)
Yarın mutlaka oraya gideceğim, dedi.
(doğrudan)

b) Dolaylı Anlatımlı Cümleler:

Başkasına ait bir sözü, cümlenin anlamını değiştirmemek şartıyla, cümleyi
kuran kişinin kendi söyleyişine göre değiştirdiği cümlelerdir.

27. Değerlendirme Anlamlı Cümleler

Bir konu hakk›nda olumlu veya olumsuz yargı bildiren cümlelerdir. Bu cümlede, yazarın eseriyle ilgili olumlu bir değerlendirme yapılmıştır.

Yazar, çok fazla kendini
tekrar etmeye baflladı

Bu cümlede, yazar ile ilgili olumsuz bir değerlendirme yapılmıştır.

28. Tekdüze (Monoton) Durum Anlatan Cümleler

Bir şeyin her zaman aynı şekilde devam etmesini anlatan cümlelerdir.

Örnek

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tekdüzelik anlamı vardır?

A) Sen aramazsan o da aramayacak.
B) Dişlerini düzenli olarak fırçalar.
C)Saçlarını kısacık kestirmiş.
D)Çok sıradan bir ayakkabı beğenmiş.

Yukarıdaki tümceler içerisinde bir işin her gün, her zaman, belirli zamanlarda
yapılması anlamı, B seçeğinde vardır.
Bu cümlede dişlerini her gün, düzenli olarak farçalayan birinden bahsedilmekdir.

Yanıt B

Cümleler Arası ilişkileri

1. Aynı ve Yakın Anlamlı Cümleler

Her cümlede ele alınan konuyla ilgili verilmek istenen bir mesaj, bir ana düşünce
vardır. Bu ana düşünce değişik şekillerde verilebilir. Bu nedenle anlatılmak
istenen düşünce bakımından aynı ya da yakın anlamlı cümleler olabilir.

Bu iki cümlede de anlatılmak istenen düşünceler birbirine çok yakındır. Her iki
cümlede de “çalışmanın başarıya ulaştıracağı” üzerinde durulmuştur. Bu tür
cümlelere “yakın anlamlı cümleler” denir.
Aynı ana düşünceye sahip cümlelere de “anlamca aynı cümleler” ya da “anlamdaş
cümleler” denir. Azimle çalışanlar eninde sonunda hedeşerine ulaşırlar.
Başarılı olmak isteyen kişiler yılmadan mücadele etmelidir.

2. Anlamca Çelişen Cümleler

Anlam bakımından birbirine ters yargılar içeren cümlelerdir.
Yukarıdaki iki cümle anlam bakımındran birbiriyle çelişmektedir. iki çocuktan biri
teknolojinin faydalı, diğeri ise zararlı olduğu düşüncesindedir.

1. Yazarlık, doğuştan getirilen bir yetenektir.
2. Yazarlık, çaba gerektiren bir uğraştır.
3. Yazarlık, çok çalışarak edinilen bir meslektir.
4. Yazarlık, her zaman mükemmelin anlamca çelişmektedir.

Numaralandırılmış cümlelerin hangileri anlamca çelişmektedir?

A) 1 ve 3
B)2 ve 4
C) 2 ve 4
D)1 ve 4

1. cümlede yazarl›¤›n do¤ufltan getirilen bir yetenek olduğu iddia edilirken
3. cümlede yazarlığın çok çalış›rak, yani sonradan edinilebileceği vurgulanmşıtır.
Bu nedenle bu iki cümle birbiriyle çelişmektedir.

Yan›t A