Açık sorudan (kapalı uçlu soru) farklı olarak açık uçlu sorular kısa cevaplarla (evet-hayır gibi) cevaplanmayan, kişinin konu hakkındaki bilgisi, düşüncesi ve önerisini öğrenmek için sorulan sorulardır.

Açık uçlu soruların birden çok cevabı vardır ve burada önemli olan kişinin bilgiyi nasıl aldığı ve kendini karşı tarafa nasıl ifade edebildiğini, konu hakkındaki birikiminin yeterli olup olmadığını ve bunu karşı tarafa aktarırken ne kadar başarılı olduğunu görmektir.

Diğer soru tiplerinden farklı olarak (açık soru, boşluk doldurma, çoktan seçmeli soru vb.), açık uçlu sorular daha komplike davranışları ölçmek için kullanılır. Kişinin olaylar, durumlar ve kişiler arasında bağlantı kurmasını, bu olay, durum ve kişiler arasındaki benzerlik ve farklılıkları biçimlendirmesini, farklı çözümler sunmasını, empati kurmasını, sorudan yeni sorular oluşturmasını sağlar.

Herhangi bir sohbet, röportaj, iş veya okul mülakatlarında kapalı uçlu sorularla birlikte açık uçlu sorular da bulunur.

Açık uçlu soruların cevabı birkaç cümle olabileceği gibi, bir liste ya da bir paragraf veya makale olana kadar da uzayabilir.

Açık Uçlu Soru-Kapalı Uçlu Soru Farkları

Açık uçlu sorular kapalı uçlu sorulara göre daha uzun ve açıklayıcı cevaplara ihtiyaç duysa da bazen komplike cevaplar gerektirmeyen açık uçlu sorularla da karşılaşılabilir.

Açık uçlu sorular, daha derin ve uzun cevaplar almak için sorulur. Ve bu sorular bir kişi, olay ya da durum hakkında daha fazla bilgi almaya yarar. Ayrıca mülakat gibi resmi ya da parti gibi gayri resmi ortamlarda soruların muhatabı olan kişiyi daha iyi tanımaya da yarar.

Açık uçlu sorular sorulan kişiye özgürce cevap verme hakkı tanıyan sorulardır. Bunun karşıtı olarak kapalı uçlu sorularda belli bir cevap kalıbı vardır (evet-hayır ya da şıklı sorular gibi).

Kapalı uçlu sorularla veri elde etmek daha kolay olsa da, açık uçlu sorular bu elde edilen verilerin detaylarını tamamlar ve sınıflandırılmaların yüzde yüz doğru olmayacağını kanıtlar.

Açık uçlu soruların en büyük faydası soran kişinin beklediğinden daha fazlasını bulmasını sağlamaktır. Sorulan soruya verilen cevaplar sorunla ilgili farklı bakış açılarından bakmayı sağlar. Kişilere bu açık uçlu sorular sorulduğunda konuyla ilgili yeni stratejiler, umutlar, fikirler ve daha fazlası öğrenilebilir.

Ayrıca açık uçlu soru sormak, sorunun sorulduğu kişinin fikrini almak olduğu için kişiler bu konuyla ilgili daha fazla kafa yorduklarından bu konuyu daha fazla benimseyecek, çözülmesi konusunda daha fazla yardımcı olmaya çalışacaklardır.

Kapalı uçlu sorularda iletişimi kesip sadece kendi istediğiniz kadarını alırsınız. Ama açık uçlu sorular konu hakkında karşınızdaki kişinin düşünceleri ve tercihlerinin nedenini daha kolay öğrenmenizi ve analiz etmenizi sağlar.

Ayrıca kapalı uçlu sorular kişiyi belli kalıp cevaplar vermeye zorlarken, açık uçlu sorular kişinin kendi tercihini dile getirmesini sağlar. Bazen kişilerin cevapları verilen skaladaki cevaplardan biri olmayabilir.

Açık Uçlu Sorular Nasıl Sorulur?

-Sorular genellikle ‘kim’, ‘nasıl’, ‘nerede’, ‘ne’, ‘neden’, ‘ne zaman’ gibi 5N1K soruları içermelidir.

-Sorular geçmiş zaman eki olan -miş ya da -di ile sorulmak yerine geniş zaman eki olan -r ile sorulmalıdır.

-‘Neden’ sorusu genel olarak insanların geçiştirme amaçlı cevap verdiği, hatta bazen olmayan şeyler uydurdukları sorulardır. Bunun yerine ‘Lütfen, bu konu hakkında daha fazla şey anlatır mısınız?’ diye sorulabilir.

-Kapalı uçlu sorular, açık uçlu soru haline getirilebilir. ‘Bu konu hakkında başka ne söylemek istersiniz?’ ya da ‘Bu sorunun nasıl çözüleceğini düşünüyorsunuz?’ gibi sorular eklenebilir.

Açık Uçlu Sorular Nerelerde Sorulur?

Herhangi bir konu hakkında çalışmalar yaparken,

Mülakatlarda,

Anketlerde,

Röportajlarda,

Herhangi bir ürünün kullanımı ile ilgili anketlerde,

Hastanın geçmişini öğrenmek isteyen sağlıkçılar tarafından,

Sınavda bilgi ölçmek amacıyla kullanılır.

Kapalı Uçlu Soru Nasıl Açık Uçlu Soruya Çevrilir?

-Bir durumun kişide oluşturduğu hislerin olumlu ya da olumsuz olduğunu öğrenmek amacıyla sormak yerine, kişiye bu durumun ‘nasıl’ hissettirdiği sorulmalıdır.

-Bir eşya, kişi ya da adres ile ilgili sorulan sorularda ondan hoşlanılıp hoşlanılmadığı ya da bulunup bulunmadığını sormak yerine bunun nedenleri ya da nasıl yapıldığı sorulmalıdır.

-Bir şey yapılmadan önce bunu daha önce yapıp yapmadığını sormak yerine bunu yaparken neler elde edildiği, nelerle karşılaşıldığı ya da ne zaman yapıldığı sorulmalıdır.

-‘Biliyor musunuz?’ yerine ‘Nasıl bilirsiniz?’ diye sorulmalıdır.

-‘Gördünüz mü?’ yerine ‘Neler oldu?’ diye sorulmalıdır.

Açık Uçlu Soru Örnekleri

-Sevgilinle nasıl tanıştınız?

-İşe alınırsanız bu şirkete ne gibi faydalar sağlamayı düşünüyorsunuz?

-Tatilinizde sizi memnun etmeyen şeyler nelerdir?

-Uzun vadede kariyer hedefleriniz nelerdir?

-Bu konu hakkında nasıl bir açıklama yapmayı düşünüyorsun?

-Neden tatil için orayı tercih etmemeliyiz?

-İş arayışınız ne zamandır sürmektedir?

-Bu programda alacağınız lisansüstü eğitimden sonra akademik veya profesyonel iş yaşamındaki kariyer hedefleriniz nelerdir?

-Lisans eğitiminiz bittikten sonra ne yapmayı planlıyorsunuz?

-Bugün gideceğin alışverişin listesine neler yazdın?

-Lisedeyken başına gelen en ilginç şey neydi?

-Bu mesleği neden tercih ettiniz?

-Az önce yaşanan kaza nasıl oldu?

-Bu projede ne tür kişilerle çalışmayı uygun buluyorsunuz?

-Neden bu lisansüstü programda eğitim almak istiyorsunuz?

-Kişisel özelliklerinizi tanımlar mısınız?

-Neden bu filmi izlemeyi tercih ettin?

-Merkezdeki kütüphaneye en kısa hangi yoldan gidebilirim?

-Başvurduğunuz pozisyonun sevdiğiniz ve sevmediğiniz yönleri nelerdir?

-Bu alanla ilgili daha önce yapmış olduğunuz çalışmalar nelerdir?

-Güçlü ve zayıf olan yönleriniz nelerdir?

-Patronunuzla aranızdaki ilişkiden daha açık bahsedebilir misiniz?

-Nasıl hissediyorsunuz?

-Adresi bulmakta zorluk çektiniz mi?

-Bu kitabı yazarken hangi zorluklarla yüz yüze geldiniz?

-Neden vanilyalı dondurmayı tercih ediyorsunuz?

-Seçimlere katılan adaylar hakkında ne düşünüyorsunuz?