Alhdehitlerin Kimyasal Tepkimeleri

1. Katılma Tepkimeleri

– Hidrojen Katılması

Aldehitlere H2 katıldığında primer alkoller oluşur.

– Su Katılması

Aldehitler su gibi polar maddelerle tepkimeye girerken karbonil grubundaki π bağları açılır. (–) yüklü atom ya da gruplar karbon atomuna, (+) yüklü atom ya da gruplar oksijen atomuna bağlanırlar. Aldehitlere su katıldığında kararsız aldehit hidrat bileşiği oluşur.

– HCN Katılması

– Alkol Katılması

– NaHSO3 Katılması

– NH3 Katılması

2. Yükseltgenme Tepkimeleri

•  Aldehitler bir basamak yükseltgendiğinde karboksilli asitler oluşur.

– Tollens Ayıracı İle Tepkimeleri

Tollens ayıracı NH3 lü AgNO3 çözeltisidir. Aldehitler, Tol-lens ayıracı ile tepkimeye girdiğinde karboksilli asite yükseltgenirken çözeltideki Ag+ iyonlarını metalik gümüşe indirger ve gümüş aynası oluşturur.

– Fehling Ayıracı İle Tepkimeleri

Fehling çözeltisi bazik ortamda Cu+2 iyonu içeren çözeltilerdir. Aldehitler bu tepkimede karboksilli asitlere yükseltgenirken çözeltideki Cu+2 iyonlarını Cu+1 iyonlarına indirger ve kırmızı renkli bir çözelti oluşur.

3. Yanma Tepkimeleri

Aldehitler yandığında CO2 ve H2O oluşur

4. Grignard Bileşikleri İle Tepkimeleri

Aldehitler grignard bileşikleri ile primer ve sekonder al- kolleri oluşturur. Aldehit, formaldehit ise primer alkol (eta- nol), diğer aldehitlerden ise sekonder alkol elde edilir.

5. Polimerleşme Tepkimeleri

ÖRNEK: 10,9 gram etil bromürden, önce alkol sonra aldehit oluşuyor. Elde edilen aldehit kaç gramdır?
(C: 12 H: 1 O: 16 Br: 80)
A) 13,7               B) 8,6        C) 5,8          D) 4,4           E) 3
1981 ÖYS