Anlatım Bozuklukları

insanlar sözlü ve yazılı olarak birbirleriyle sürekli bir iletişim halindedir ve bu iletişimin temeli insanların birbirini doğru an lamasına bağlıdır. Şüphesiz ki doğru anlamak ve anlaşılmak için; kurulan cümlelerin anlam bakımından doğru ve açık, anlatım bakımından eksiksiz olması gerekmektedir.
Bu ifadede belirtilen unsurlardan herhangi birine uyulmaması anlatım bozukluğuna neden olur ve bu durum insanlar arasındaki iletişimi güçleştirir.
Bu konuyla ilgili sorular genellikle “H angisinde anlatım bozukluğu vardır / yoktur?” şeklinde sorulur. Bu tip sorularda seçenekleri incelerken tüm anlatım bozukluklarını dikkate almamız gerekir. Yani, hem yapıca hem de anlamca meydana gelen anlatım bozukluklarını iyi bilmeliyiz.
Eğer anlatım bozuklukları noktasında bilgimiz yeterli değilse önceliği anlamsal bozukluklara vermeliyiz.

• Seçeneklede karşımıza gelen devrik cümleler, şiirsel ifadeler anlatım bozukluğu kabul edilmez. Apayrı bir havası vardı ağaçlarla kaplı bu küçük adanın.
• Farklı cümlelerdeki aynı anlama ge len sözcükler  anlatım bozukluğu değildir. Şiirde öncelikle uyum olmalıdır; zira ahenk yakalanmadan gerçek  şiire ulaşılamaz.
• Eylemlerin zamanında görülen anlam (zaman ) kaymaları anlatım bozukluğu değildir.

Dostlarımızla yarın akşam Boğaz’a yemeğe gidiyoruz.
Anlatım bozukluğunun görüldüğü başlıca kullanımlar şunlardır:

Gereksiz Sözcük Kullanımı

Bu sözcükler, cümlede etkin bir yeri olmayan sözcüklerdir. Bu sözcükler cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında hiçbir değişme olmaz. Dolayısıyla bu sözcükler gereksizdir.

•  Cümlede gereksiz sözcük kullanılması iki şekilde ortaya çıkmaktadır: Bunlardan ilki cümledeki sınırlayıcı ifadelerin aynı anlamı veren sözcükleri gereksiz kılmasıdır.

Aşağıda bu tip gereksiz sözcük kullanımıyla ilgili örnekler verilmiştir:
Koyu harfle gösterilen sözcükler gereksizdir.
Onun başarılarından sonra evimize tebrik, kutlama mesajları yağdı.
Onu sanki görmüş gibiyim.
Yaşadığım deneyimlerim tersini söylüyor.
Onun için aldığı hediyeyi geri iade etti.
Oturduğu sandalyeden ayağa  kalktı.
Zeynep ’ le ilk kez geçen ay tanıştık.
Bazı kelimeler Arapça ve Farsça dillerinden gelmektedir.
Onunla bir süre karşılıklı bakıştık.
Annesiyle beraber alışverişe gitti.
Bu mevcut durumda elimden bir şey gelmez.
Lütfen gizli sırrımı kimseye söyleme.
Son iki maç golsüz berabere bitti.
Salon ağzına kadar ful doluydu.
Saatlerce suda yüzerek karaya ulaştım.
Bu iki kelime arasında bir nüans farkı var.
Hâlâ yürürlükte olan yasaya göre bu suç.
Yurt dışından yapılan ithalatta artış var.
Olanları kendi gözlerimle gördüm.
Sen usulca kulağıma fısılda.
Şu kuşlar havada  uçuyor.
Bu bitki ülkemizde seyrek ve nadir yetişir.

• Eş anlamlı sözcüklerin aynı cümlede kullanılması,

bu sözcüklerden birini gerfeksiz hale getirir.
Kaleci topu uygun ve müsait durumdaki bir arkadaşına attı.
Annem henüz gelmeden yemeği pişirdim.
Askere gidebilmek için hem sağlıklı hem de sıhhatli olmalısın.
Bize sürekli yeni koşullar, yeni şartlar ileri sürüyorlar.
Siz biraz dinlenip istirahat edin , biz bir çaresine bakarız.

• Cümlelerde yer alan çeşitli ekler de bazı sözcükleri gereksiz kılabilmektedir:

Gecikmesinin nedeni gereksiz işlerle oyalanmasındandır.
Karşıdaki görünen tepede geceleyecektik.