ATP

Hücrede gerçekleşen reaksiyonlar için gerekli enerji ATP den sağlanır.
ATP nin yapısında iki organik bileşik ve birbirine bağlanmış üç fosfat bulunur.
Organik moleküllerden biri 5 C lu şeker olan ribozdur. Diğeri ise purin bazı olan adenindir. Adenin ile ribozun birleşmesi ile oluşan moleküle adenozin denir.

ATP nin yapısındaki fosfat grupları arasında yüksek enerjili bağlar bulunur. Bu yüksek enerji hücrede birçok olayın gerçekleştirilmesinde kullanılır.
ATP molekülünün en uç kısmındaki fosfat grubu başka bir moleküle devredildiğinde enerjinin bir kısmı da bu moleküle geçmiş olur. ATP den bu şekide fosfat alan molekül
enerji kazanarak aktif hale gelir. ATP deki yüksek enerjili bağların kopması ile 7300 kalorilik enerji açığa çıkar.
ATP molekülü bir fosfat verdiğinde ADP ye, iki fosfat verdiğinde AMP ye dönüşmektedir.
ATP den ayrılan fosfatların tekrar bağlanması için enerjiye ihtiyaç vardır.
ADP ye bir P bağlanarak ATP sentezlenmesine fosforilasyon denir.

Canlılarda gerçekleşen dört çeşit fosforilasyon vardır.

1. Substrat Düzeyinde Fosforilasyon

Substrat yapısındaki yüksek enerjili fosfatlar koparılıp ADP ye bağlanarak ATP sentezlenmesidir. Hücre solunumunda glikoliz ve krebs devrinde gerçekleşir.

2. Oksidatif Fosforilasyon

Canlıların besin olarak kullandıkları organik moleküllerin yıkımı ile açığa çıkan yüksek enerjili elektronların ETS de oksijene aktarılması sırasında çıkan enerji kullanılarak
ATP sentezlenmesidir.

3. Fotofosforilasyon

Işığı soğuran klorofilden kopan elektronların ETS de aktarılması sırasında açığa çıkan enerji kullanılarak ATP sentezlenmesidir.

4. Kemosentetik Fosforilasyon

Kemosentetik bakterilerin inorganik maddeleri oksitlemesi sırasında açığa çıkan kimyasal enerji kullanılarak ATP sentezlenmesidir.