Bildiğiniz gibi yaz aylarında buz gibi soğuk ayranın rahatlatıcı ve serinletici tadının yanı sıra faydasının olduğu da biliniyor. Bu içecek türü çok eski devirlerde tarım ile uğraşan toplumlarda yaygın olarak tüketilirdi. Günümüzde sağlık açısında da kullanılmaya başladı. Sağlık açısından bir çok faydasının olduğu modern tıp tarafından kabul edilir. Ayran bir çok vitamini içerisinde bulunmaktadır. A, C, D, E ve K vitaminlerini içerir. Bunların arasından en çoğu olarak A vitamini içerir. Ayrıca B6 ve B12 vitaminleri açısından da zengin olması ayranın geniş bir yelpaze de insan sağlığına faydalı olmaktadır. Ayran bu vitaminler dışında kalsiyum, selenyum, sodyum, magnezyum, manganez, başta olmak üzere içerisinde birçok minerali de barındırmaktadır. Ayran sayesinde tükettiğimiz bu mineraller vücudumuza aşırı yarar sağlamakta ve hayati değerler taşımaktadır.
Ayranın insan sağlığına bir çok faydası vardır. Bunun yanında doyurucu özelliği de vardır. içerisinde bulunan vitaminler ve minareller sayesinde sindirim sistemi, kemik sağlığı kan basıncı düzenlemesinde kolesterole ve daha bir çok açıdan sağlığımıza fayda sağlamaktadır.
Kilo vermeye yardımcı olan ayran diyet aşamasında olan kişilerin tok tutma özelliği dolayısıyla en çok kullanılan içecek türüdür. Sıcak havalarda harareti giderir, sindirim sistemi başta olmak üzere vücudun büyük bir bölümünün sıcaklık oranını dengeler bu yüzden yaz aylarında ayran bolca tüketilir. Ağır yemeklerden sonra hazmın kolaylığını sağlar, şişkinliği ve hazımsızlığı giderir.
Vücuttaki kalsiyum ihtiyacını karşılar. Ayran bir süt ürünüdür. Bilindiği gibi süt ürünleri kalsiyum minerali açısından çok zenginlerdir. Ayran sayesinden aldığımız kalsiyum minerali iskelet ve kemik yapısını korunmasına yardımcı olur. Ayran kan basıncını azaltır. konuyla ilgili olarak değişik ülkelerde yapılan açıklamalarda tüketiminin kolesterolün sağlıklı bir seviyede olmasını sağladığını ortaya koyarken kan basıncını düşürdüğünü de ispatlamışlardır.
Bir diğer fayda olarak kabızlığa iyi gelmektedir. Sıvı içecek olması yüzünden bağırsak hareketlerini hızlanmasını sağlar ve kabızlık sorununa ciddi şekilde yardımcı olur. Diğer bazı içecekler aç karna içilmesi sakıncalı olduğu gibi ayranın aç karna içilmesi halinde faydaları daha etkili olur.
Ayranın bir çok organa fayda sağladığı gibi insan cildine de yararı vardır. Cilt maskelerinde olduğu gibi güneş yanıklarının tedavisinde kullanılır. Uzmanlar sinir sisteminde de etkili olduğunu söylemektedirler. Ayranın yorgunluğu alması ve kas sistemini gevşetmesi üzerine sinir sistemlerine olumlu etkileri vardır.
Ayranın faydaları olduğu kadar olmasa da bazı zararları vardır. Doğal yollarla hazırlanmamış ayranlar insan sağlığına ciddi zararlar verebilir. Bu tür ayranların tüketilmesi bağırsaklarda zararlı bakterilerin oluşmasını sağlamaktadır. Aşırı derece de ayran tüketimi ise mide de asit dengesini bozabilir.
Gördüğümüz gibi ayran kültürü eski devirlere dayanmaktadır. Bu yüzden bizde doğal yollarla yapılmış ayranları tüketmeliyiz. Modern dünyada artık doğal besin maddeleri bulamadığımızdan yediklerimize ve içtiklerimize dikkat etmemiz gerekiyor. Ayranın doğal olarak yapılmış olanı vücuda yüksek yarar sağlamaktadır ama doğal olmayan yollarla yapılan ayranlar da vücut dengesini bozmaktadır.