Çocuk gelişimindeki annenin rolünün önemi şüphesiz tartışılmaz bir konudur. Ancak babanın rolü de düşünüldüğünden çok daha önemlidir. Ayrıca son zamanlarda annelerin çalışma hayatına dahil olması, aile yapılarının değişmesi, boşanmalarında artması ile babaların çocukları ile daha sağlıklı iletişim kurmalarının önemi daha da arttı. Çünkü baba ile çocuk arasındaki yetersiz veya hatalı bir ilişki çocuğun tüm hayatını etkileyecek yöndedir. Aksine sağlıklı bir iletişim ise çok fazla avantajlar sağlıyor. Baba ile çocuk arasında sağlıklı bir iletişimin kurulması,
fayda sağlar. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi uzman Klinik Psikolog Reyhan Algül'ün penceresinden baba ile çocuk ilişkisinin çocuk gelişimi üzerindeki faydaları.
Bir çocuk anne ile,
kavramlarını öğrenirken baba ile de,
kavramlarını öğreniyor.
Çocuk ile annenin ilişkisine babanın dahil olması çocuk zihninde “başkaları” ve “sosyal yaşam” kavramlarının gelişmesini sağlıyor. Mesela, çocuğun ilk paylaşımı annesini babası ile paylaşmasıdır. Çocuk ilk anlarda annesi ile ilgili “annemle ben bir bütünüm” diye düşünüyor. Babasının varlığını fark ettiğinde ise annesinin kendisinden başka kişilerle de iletişimi olabileceğini algılar. Bunu kavradığı günden itibaren çocuk tüm duygularını anneye iletmekten vazgeçiyor. Bu şekilde çocukta bu vazgeçiş başkalarını da sevebilme kapasitesini geliştiriyor.
Babanın bu ilişkide ki aktifliğinin önemi çocukların başkalarının varlığını kabul etmesinde fayda sağlıyor. Yani baba ne kadar aktif olursa çocuk başkalarının varlığını o kadar hızlı kabul eder. Böylece çocukta toplumsallaşma kavramı gelişiyor.
Çocuğun cinsel gelişmesi ve toplumsallaşmayı öğrenmesi açısında erkek çocuğun baba ile özdeşleşmesi çok önemlidir. Psikoseksüel gelişim kuramına göre. ” erkek çocukları 3 yaş civarında babanın yerini alıp annenin tek sevdiği olmak istiyorlar.” Bu durumda babanın engel olduğunu düşünerek babaya karşı olumsuz duygular besliyorlar.
Çocuk annesine olan sevgisinden ötürü babasının kendisini cezalandıracağını filan düşünür. Geçen süre içerisinde babanın daha güçlü olduğunu fark eden çocuk baba ile özdeşleşerek bu süreci atlatmayı başarıyor. Sağlıklı olan da bu sürecin bu şekilde son bulmasıdır.
Cinsel kimlik edinme sürecinde bir sorun yaşanırsa genel olarak sorun babalarına benzeyen erkekleri eş olarak seçmeleri şeklindedir. Örneğin, babasını çok seven ve babası ile çok yakın bir ilişkisi olan kız çocuğu ikili ilişkiler de daima babası gibi birini arıyor ama onun gibi birini bulamıyor tabi. Bunun yanı sıra babalarında yeterli sevgiyi göremeyen kız çocukları ise ikili ilişkilerinde genelde kendisinden daha olgun yada yaşlı erkekleri tercih edebiliyor. Çünkü babalarından görmediği sevgiyi, ilgiyi, şefkati böyle bulacağını düşünebiliyorlar.
Yapılan araştırmalara göre, baba ilişkisi ile çocukların zeka yüksekliği arasında doğrudan bir bağlantı olduğu tespit edilmiştir. Çünkü, çocuk için baba varlığı çocuğa uyaran yönden daha zengin bir çevre sağlamış oluyor. 6. ayını doldurmuş bir çocuk babanın sesini, kokusunu daha çabuk ayırt etmeye başlıyor.
Anne ile yakın ilişkisi olan bir çocuğun babanın eve gelişi ve çocuğu ile ilgilenişi ile yeni bir deneyim alanı sağlanmış oluyor. Bütün bunların hepsi zeka gelişimine katkı sağlıyor. Bunların dışında babası ile ilişkisi iyi olan çocukların hem okul hemde okul sonrasındaki iş ve sosyal hayatı yaşantılarının yolunda gitmesine fayda sağlıyor.
Bir çocuğun babası ile ilişkisinin iyi olması çocukta özgüven artmasına fayda sağlıyor. Özgüveni yüksek olan çocuklar kendini daha rahat ve daha kolay ifade edebiliyor.
Babanın sevgisini ve desteğini hissetmek çocuğun kendine ve yapabileceklerine olan güveninin artmasını sağlıyor diyen Psikolog Reyhan Algül sözlerine şu sözler ile devam ediyor. “Babalar çocuklarının gözünde daha güçlü ve daha akıllıdırlar. Bu nedenle daha çok saygı uyandırırlar. Babanın çocuğunu manevi olarak destekleyecek olması ve babanın gücü, çocukta “ben başarabilirim” duygusunu oluşturuyor ve Arkanızda birilerinin olduğunu bilmek her zaman girişimciliği arttırıyor. “
Çocuğun babası ile ilişkisinin sağlam olması ruh sağlığının da tamamlayıcısı oluyor tabi ki. Baba ile sağlam iletişim çocuklukta ve yetişkinlikte yaşanan sıkıntılar ve ruhsal sorunlara karşı çocuk üzerinde koruyu etki oluşturuyor. Babanın çocuğa verdiği sevgi ve güven çocuğun psikolojik yönden kendisini, daha güçlü hissetmesini sağlıyor.
Bu durumda çocuğun yaşamı boyunca karşılaştığı stres ve üzüntüler ile daha sağlam bir mücadele vermesinde katkı sağlıyor. Şüphesiz herkesin hayatta en değer verdiği şeylerden biri de yaşanılan bir sorun karşısında anne ve babanın “biz yanındayız” demesidir.