Bademcik keselerin de yer alan beyaz veya sarı renkte olan ve ağızda kötü kokuya sebep olan partiküllere bademcik taşı denir. Tonsil adı verilen bademcik taşları herhangi bir sağlık sorununa sebep olmaz. Yalnızca ağız kokusuna sebep olan ve sosyal hayatı oldukça etkileyen bir sağlık sorunudur. Burundan akan mukuslar bademciklerde yer alan Crypts adı verilen çukurlarda birikirler. Biriken mukus yemek artıkları ile beraber yutulmaktadır. Aynı zamanda bu çukurlarda ölü mukoza hücreleri de birikmektedir. Ağız mukozası tıpkı cilt gibi kendini yenilemektedir. Biriken mukozalar tükürük ile yutulurken bazı insanlarda bademcik çukurlarında birikir ve sertleşip kitle halini alır. İşte bu oluşum bademcik taşlarıdır. Ölü mukoza hücrelerinden oluşan bademcik taşları bakteriler için iyi bir besin kaynağıdır. Bademciklerin iki tarafında da kript adı verilen yarıklar vardır. Bu yarıklar yemek artıkları ve ölü hücreler ile dolduğu zaman sarı gibi veya beyaz renkte kitleler oluşturmaktadır.
Bademcik Taşı Neden Oluşur?
- Bademcik enfeksiyonu
- Kriptler de kalsiyum, magnezyum gibi çeşitli minerallerinin kristalleşmesi
- Bademcik çukurlarında biriken bakteriler sonucu metabolizma artıklarının birikmesi
- Çürümüş dişlerin bakteri oluşumunu desteklemesi
Bademcik Taşının Belirtileri Nelerdir?
- Bademciklerde kızarıklık
- Bademcik üzerinde sarı veya beyaz leke
- Boğazda ağrı yapan kabarcıklar
- Ses kısılması ya da ses kaybı
- İştah kapanması
- Kulak ve baş ağrısı
- Ağız yolu ile nefes alma
- Yutkunmada güçlük
- Ağız kokusu
- Çene veya boyun bölgesinde şişmiş bezeler
- Çok büyük bademcik taşlarının belirtileri bademcik apsesi ile aynı belirtileri gösterebilmektedir.
Bademcik Taşları Nasıl Önlenebilir?
- Yemeklerden 5 dk sonra dil ve dişlerin fırçalanması
- Oksijenli su ile ara ara gargara yapılmalı
- Gün içerisinde 2-2,5 litre su tüketmek (boğazın çevresindeki gıda parçalarını temizler)
- Süt ve süt ürünleri fazla tüketilmemeli
- Alkol ağız kuruluğuna sebep olduğu için kullanılmamalı
Bademcik Taşının Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
Bademcik taşı herhangi bir sağlık sorununa sebep olmaz sadece ağız kokusu meydana getirmektedir. Eğer bademcik taşı olan hastaların herhangi bir şikayeti olmaz ise tedavi gerek duyulmayabilir. Sıklıkla bu problemi yaşayan kişiler ılık su ve tuz karışımı ile gargara yaparak kesecikler de meydana gelen birikintileri temizleyebilirler. Ancak bademcik taşı hastaya rahatsızlık verecek kadar büyümüş ise o zaman üç farklı tedavi yöntemi uygulanabilmektedir. Bunlar;
- Küretaj yöntemi ile tedavi: Bademcik çukurlarında meydana gelen taş kürete edilerek çıkarılmaktadır.
- Lazer tedavi yöntemi: Lokal anestezi il gerçekleşen tedavi yönteminde karbondikoksit lazer kullanılarak çukurların keskin olan kenarları eritilir ve düzleştirilmiş olur. Bu şekilde çukur ortadan kalktığı için o bölgede birikinti olması engellenmiş olur.
- Bademcik ameliyatı(Tonsillektomi): Bu iki yöntemin uygulandığı ve çözüm sağlanamadığı durumlarda bademcik ameliyatı yapılır ve lokal anestezi ile bademcikler çıkarılır.
Bademcik taşları bazen kendiliğinden de yarık bölgelerden ayrılmaktadır. Ayrılmadığı zaman yukarıda belirtilen tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
