Basit Harmonik Hareket

Denge konumundan eşit uzaklıktaki iki nokta arasında periyodik olarak yer değiştiren cismin hareketine basit harmonik hareket denir.

basit_harmonik_hareket

Bir gitarın tellerindeki titreşim hareketi, bir ip ucuna bağlanmış cismin yaptığı salınım hareketi ya da dairesel hareket yapan aracın çap üzerindeki izdüşümü basit harmonik harekettir.
Bu hareket iki nokta arasında eşit zaman aralıklarında tekrarlanır ve denge konumunun her iki yanında simetriktir.
Cisme etkiyen kuvvet ve dolayısıyla cismin ivmesi hareket boyunca değişkendir.
Yatay düzlemde ucuna kütle bağlanmış bir yayı örnek alarak konu içinde geçecek terimlerin tanımlarını yapalım.

harmonik_hareket

Bir yay, sürtünmesiz yatay düzlemde denge konumu olan O noktasında bulunurken önüne bir m kütlesi koyalım.
Yay K noktasına kadar sıkıştırılır ya da L noktasına kadar uzatılıp serbest bırakılırsa KL noktaları arasında periyodik hareket yapar.
Basit harmonik harekette denge konumundan itibaren cismin gidebileceği en büyük uzaklığa genlik denir. r ile gösterilir.

|KO| = |OL| = r

Genlik

Uzanim

Basit hormonik hareketlinin herhangi bir anda denge konumundan olan uzaklığına uzanım denir. x ile gösterilir.
Uzanımın en büyük olduğu uzaklık genliktir. Denge konumunda uzanım sıfırdır. Yani denge konumundan uzaklaştıkça uzanım artar.

Harmonik hareket yapan bir cismin herhangi bir noktadan ard arda aynı yönlü iki geçişi arasında geçen süreye periyot denir. T ile gösterilir.
K noktasından harekete başlayan cisim KL arasını T/2 dönüşte LK arasını yine T/2 sürede alıp tam bir salınımı T sürede tamamlar. KO arasını hızlanarak T/4 sürede alan cisim O noktasından sonra geri çağırıcı kuvvet etkisiyle yavaşlayarak L noktasında durur.
OL arasında yavaşlayan cisim ON arasını T/12, NL arasını T/6 saniyelik zaman diliminde alır.

cisim_hizi