İnsan sağlığı açısından en büyük ihtiyaçlardan biri de uykudur. Sadece bebekler için değil biz yetişkin insanlar içinde aynı öneme sahiptir. Bizler için büyük öneme sahip olan uyku ,bebekler söz konusu olduğunda sağlıklı büyüme ve gelişmeleri için oldukça önemli bir durum haline gelmektedir. Peki yetişkinler için dahi bu kadar önem taşıyan uykunun bebeklerde ki öneminden bahsedelim.
Bebeklerde Uyku
Yeni doğmuş bir bebeğin gün boyu uyuması normaldir. Bebekler gün içerisinde 6-8 defa besleniyor ,bu demek oluyor ki her beslenmesinde yarım saat uyanık kaldığını düşünürsek , günde bebeklerin toplam 4,5 saat uyanık kaldığını tespit edebiliriz. Yeni doğan bebeklerin bu tespitimize göre günde 18-20 saat uyuduğunu saptayabiliriz. Yani , bebeklerin çok uyumaları normaldir sağlıklı büyüme ve gelişimleri için çok gerekli bir ihtiyaçtır. Bebeklerin uyumasında önemli bir nokta atlanmamalıdır. Eğer ki, bebeğiniz gün içerisinde hiç uyanmadan 8 saatten fazla bir süre uyuyor ise , mutlaka bebeğinizi kontrol etmelisiniz. Bebeklerde uyku hafif olması sebebi ile uyanırken vücutlarında ve yüzlerinde kendiliğinden olan hareketler görmeniz mümkündür. Bebekler büyüdükçe uydukları saat ve uyanık kaldıkları saatlerde değişmeler meydana gelir . Öncesine göre daha az uyur daha çok uyanık kalırlar. Her bebeğin yapısı farklı olması nedeni ile , hepsinde uyku düzeni aynı görülmeyebilir. Bu demek oluyor ki, bazı bebekler daha fazla uyurken bazıları daha az uyuyabilirler.
Aylara Göre Bebeğin Uyku İhtiyacı Nasıl Değişir?
Bebeklerin gece uykusuna ihtiyaç duyduğu kadar gündüz uykusuna da çok ihtiyaçlarının olduğu tüm ebeveynler tarafından bilinmesi gereken önemli bir konudur. Çünkü ,yetişkin insanlarda dahi gün içerisinde en az yarım saat uyunması sağlık yönünden çok faydalı bir durumdur. Bebeğinizin gece ve gündüz uyuma saatlerinde hafif değişiklikler görülebilir .Bunun bir takım sebepleri olabilir . Değişiklikler hangi durumlarda görülebilir bir bakalım;
- Hasta olabilir,
- Gaz sancısı olabilir,
- Bir yeri ağrıyor olabilir,
- Aç olabilir ve bu sebeple daha az uyuyabilir,
- Bebeklere herhangi sağlık durumundan dolayı ilaç veriliyorsa, ilaç etkisinden fazla yada az uyuyabilir,
Bebeklerde Aylara Göre Uyku Saatleri Değişiklikleri
Bebek 1 haftalık ise 18 saat,
Bebek 1 aylık ise 17 saat,
Bebek 2 aylık ise 16-16,5 saat,
Bebek 3 aylık ise 15-16 saat,
Bebek 4 aylık ise 15,5 saat,
Bebek 5 aylık ise 15 saat,
Bebek 6 aylık 14-15 saat,
Bebek 9 aylık ise 13-14 saat,
Bebek 12 aylık ise 12-14 saat,
Bebek 18 aylık ise 12-13 saat,
Buradan da anlaşılacağı gibi ay ay büyüyen bebeklerde en az yarım saat uyku düzeninde değişiklikler görülmektedir. Bu veriler genel olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle bir bebeğin genel olarak ne kadar uyuduğuna dikkat edip, bebeğinizin uykusunu takip etmelisiniz .Bebeğiniz normale göre az mı yoksa çok fazla mı uyuyor bunu gözlemleyip değerlendirebilirsiniz.
Bebeklerde Uyku Düzeni İçin Öneriler
- Uyumadan önce beslenmesini sağlamak,
- Gündüz sık sık kucağa alınarak dış dünyanın farklılıklarını algılaması sağlanabilir,
- Gün içerisinde mümkün olduğu kadar uyanık tutulmalıdır,
- Bebeğe uykudan önce ılık duş aldırılabilir,
- Bebeğin uyuduğu süre zarfında ortamda ani değişiklikler yapılmamalı. Mesela, yüksek ses oluşturacak şeylerden kaçınılmalıdır.
- Bebeğin elbisesini giydirmek, ninni söylemek,hafif tonda bir müzik uykuya dalmasını sağlayabilir,
- Bebeği uyuması için zorlamamak,
- Mümkün olduğu kadar belirli zamanlarda uyutulmalıdır. Vücudunun alıştığı uyku saatleri takip edilebilir ancak uyumuyorsa zorlanmamalıdır.
Bebekler uyku düzenine çok çabuk alışırlar . Bu dönemde anne ve babanın sabırlı olması yeterlidir. Bebekler büyüdükçe dış dünyayı tanıyabilecek hale gelecekler ve zamanlar bu durum uyku saatlerini etkileyecektir. Bu şekilde dış dünya ile uyum sağlayacak buna göre gece uykuları uzayacak gündüz uykularında azalmalar meydana gelebilecektir.
Bebeklerde Uykusuzluk Sebepleri Neler Olabilir?
- Uyku apnesi,
- Uykuya dalmada zorlanma,
- Yatağa gitmeyi reddetme,
- Uykudan çok sayıda uyanma,
- Bebeğin uykuda çok hareket etmesi ve yatağın içerisinde sık sık yer değiştirmesi,
- Çok fazla kabus görmesi,
- Horlama,
- Gün içerisinde uyanık kalamama,
- Gece boyu düzenli uyuyamaması,
Peki bebeklerde uykunun bölünme sebeplerine göz atalım; Bebeklerin alıştığı beşikte ya da yatakta uyutulması gerekmelidir. Uyku saatleri alıştığı zaman dilimine göre ayarlanmalı , ve uyuyacağı saatte uyuma ortamını ona göre düzenlemelidir. Mesela, bebek uykuya çok zor dalıyorsa dalma süresine göre yerine yatırılmalıdır. İlk aylarda bebeklerin uykusu daha hafif olduğundan uykuları çok çabuk bölünür. Geceleri beşiğinde uyuyacağı süreden çok daha uzun süre kalıyor ise veya uykusu gelmemiş ise bu uykusuzluk problemine sebep olur. Bunlarla beraber , hastalık, gereksiz beslenme,tedirginlikte uyku problemine yol açacak önemli sebeplerdir.
Bebekler İçin Güvenli Uyku Nasıl Olmalıdır?
- Bebek sırt üstü ya da yan yatırılmalıdır. Bu şekilde ani bebek ölümü sendromu riski azaltılmış olur.
- Beşiğin çıtalarının arasında 6 cm den fazla boşluk olmamasına dikkat edilmelidir.
- Yatak ile beşiğin yanlarının arasına iki parmak birden girilebiliyor ise ,daha geniş yatak veya daha küçük beşik alınmalıdır aradaki boşluğu kapatmak için.
- Bebekler hiçbir zaman su yatağına ,armut yastıklara ve ya yastıklara yatırılmamalı , sürekli sert yataklar tercih edilmelidir.
Bebekler uyduğunda rahat ,dinlendirici ,sağlıklı ve güvenli uyku uyumaları çok önemlidir.
