Bileşikler

Aynı cins moleküllerden meydana gelen saf maddelere denir.
Asitler, bazlar, oksitler, tuzlar bileşikler sınıfına girer.

Bileşiklerin Özellikleri

• Formüllerle gösterilir (CO2, N2O5, H2O…)
• Aynı cins moleküllerden, farklı tür atomlardan oluşmuştur.
• Sadece kimyasal yöntemle daha küçük maddelere ayrılabilir.
• 1A grubu elementlerinin kloratlı bileşikleri ve 2A grubu elementlerinin karbonatlı bileşikleri ısıtılırsa, bileşenlerine ayrılabilir.

Örneğin,

• Bileşiği oluşturan elementler özelliklerini yitirir.

Örneğin,
Hidrojen –252 °C de kaynayan yanıcı bir gaz, O2 ise –189 °C de kaynayan yakıcı bir gazdır. Bunların bileşiminden oluşan su ise, 0°C de donan, 100°C de kaynayan yakıcı veya yanıcı olmayan bir bileşiktir.

• Bileşiği oluşturan elementlerin kütlece belli bir birleşme oranı vardır.

Örneğin,

• Erime ve kaynama noktaları sabittir.
• Özkütleleri sabittir.
• Kaynarken ve erirken sıcaklıkları sabit kalır.

Örneğin:
Bir madde aşağıdaki özelliklerden hangisine sahipse arı madde değildir?

A) Belirli bir molekül formülünün olması
B) Tek cins atomlardan oluşması
C) Aynı cins atomlardan oluşan tek cins moleküllerden meydana gelmesi
D) Farklı cins atomlardan oluşan tek cins moleküllerden meydana gelmesi
E) Farklı cins moleküllerden, molekül özelliklerini kaybetmeden ve aralarında belirli bir oran olmadan oluşması

Çözüm:Bileşiklerin formülü vardır. H2O gibi (A doğru) Elementler tek cins atomlardan veya aynı cins atom içeren moleküllerden oluşur. Fe ve O2 gibi (C ve B doğru) Farklı cins atomlardan ve tek cins moleküllerden oluşan tanecik bileşiktir. (D doğru) Farklı cins moleküllerden oluşan maddeler saf değildir. (E yanlış)
Yanıt E

Örnek:
l. Aynı tür atomlardan oluşmaları
ll. Erime ve kaynama noktalarının sabit olması
lll. Kimyasal yolla bileşenlerine ayrılabilmeleri

Yukarıdaki özelliklerden hangileri elementler ve bileşikler için ortaktır?

A) Yalnızl B)Yalnızll C)I ve II D) ll ve lll E) l, ll ve lll

Çözüm:Elementler aynı, bileşikler farklı tür atomlardan oluşmuşlardır. Elementler kimyasal yolla bileşelerine ayrılamazken bileşikler ayrılabilir. Bu nedenle l. ve lll. özellik ortak değildir. Elementler ve bileşikler saf maddeler olduklarından erime ve kaynama noktaları sabittir.
Yanıt B

Bazı elementler ve sembolleri

Metal
Sodyum : Na                         Demir : Fe
Potasyum : K                        Çinko : Zn
Kalsiyum : Ca                       Nikel : Ni

Ametal
Hidrojen : H                           Karbon : C
şor : F                                Oksijen : O
Klor : Cl                              Kükürt : S

Soygaz
Helyum : He                           Kripton : Kr
Neon : Ne                             Ksenon : Xe

Bazı Bileşikler ve Formülleri