Bilgi Türleri

 
1. Gündelik Bilgi
Gündelik yaşantı sırasında elde edilen bilgilerdir. Gündelik bilgimiz çoğu kez sıradan olaylara dayanır ve algılarımız yoluyla elde edilir. Örneğin; bulutlu bir havada daha önce yağmur yağmış ve ıslanmışsak, daha sonra havayı bulutlu gördüğümüzde yağmur yağacağını düşünür şemsiye alırız. Burada sistemli bir çalışma, laboratuvar ortamında bir deney yapılmamıştır. Günlük yaşantı sonucunda kişisel bir bilgiye, genellemeye ulaşılır.

Gündelik Bilginin Özellikleri

• Kişisel deneyime dayalı yani öznel bir bilgi türüdür.
• Amaçlı değildir.
• Yöntemsizdir.
• Genel geçer değildir.
• Yararlı olmasının yanı sıra kesin bir doğruluk taşımadığı için yanıltıcı da olabilir.
• Günlük algılara dayanır.
• İnsanın pratik yaşamını kolaylaştırır.

2. Dinsel (Mistik) Bilgi
Doğaya ve insana dair her olayı kutsal bir ilkeye dayanarak açıklayan bilgi türüne dinsel bilgi denir. Dinsel bilgi kaynağını kutsal kitaplardan, vahiylerden alır. Bu bilgiler sorgulanmaz, inanç yoluyla kabul edilir; yani dogmatiktir. Suje ve obje arasındaki ilişki inanç ve sezgi yoluyla sağlanır.

• Dogmatiktir.
• Eleştiri yoktur.
• Subjektiftir.
• Evrensel değildir.
• Değişmelere kapalıdır.
• Temelinde bilgi değil, inanç bulunur.
• Genel geçer değildir.
• İbadet ve ayinleri içerir.
• Amacı insan varoluşunu açıklamak, insan hayatını düzene sokmaktır.

3. Sanat Bilgisi
Bireyin, güzeli ifade etmek yolunda hayalgücünü ve duygularını da kullanarak estetik bir nitelik ya da değere sahip ürünler ortaya koymasına sanat denir. Suje ve obje arasındaki ilişkinin yaratıcılık, hayalgücü ya da kişisel çoşku ile kurulmasının sonucunda sanat bilgisi ortaya çıkar. Sanatçı; varlığı kendi estetik anlayışıyla yorumlar ve ortaya koyar. Bu yüzden sanat bilgisi özneldir. Bu öznellik sanat eserini yorumlayanlar için de geçerlidir. Örneğin; bir ressam yaptığı yağlıboya tablonun güzel olduğunu düşünebilir. Bu tamamen o ressamın kişisel fikridir.Aynı zamanda tabloyu görenler arasında da beğenenler ve beğenmeyenler olabilir. Herkes için bir ortak nokta bulmak söz konusu değildir.

Sanat Bilgisinin Özellikleri

• Özneldir.
• Biriciktir.
• Yaratıcı hayal gücüne, duygulara ve çoşkuya dayalıdır.
• Kesinlik yoktur.
• Aklı ve mantık ilkelerine dayanma zorunluluğu yoktur.
• Ölçülemez.
• Sabit bir yöntemi yoktur.
• Ürünleri somuttur.
• Amacı dünyayı, yaşamı estetik açıdan daha güzel, daha yaşınılır kılmak ve insanın duygu ve dünya görüşü açısından daha incelmesini sağlamaktır.