Canlılarda Sindirim Çeşitleri
Hücre İçi Sindirim
- Hücre içine alınan besin moleküllerinin sitoplazmada sindirim kofulları içinde sindirilmesine hücre içi sindirim denir.
- Zardan geçemeyecek besinlerin hücre içine alınması endositoz yoluyla gerçekleşir.
- Hücre bu sırada enzim ve enerji kullanmaktadır.
- Büyük katı besinlerin hücre içine alınması fagositoz, büyük sıvı besinlerin hücre içine alınması pinositoz şeklinde gerçekleşir.
- Besinler böylece hücre içine alındıktan sonra besin kofulu oluşur.
- Besin kofulu lizozom organeliyle birleşerek sindirim kofulunu meydana getirir.
- Sindirim kofulu içinde monomerler oluşur.
- Monomerler difüzyon ile sitoplazmaya geçer.
- Sindirilmemiş artıklar ise hücre dışına atılır.
- Amip, öglena, paramesyum gibi bir hücrelilerde, akyuvar hücrelerinde, sünger, hidra, planaryada, karaciğerdeki bozulmuş eritrositleri fagosite eden kupfer hücrelerinde hücre içi sindirim görülür. Bitki hücreleri de nişasta, yağ gibi depo maddelerini kullanacakları zaman hücre içi sindirim yaparlar.
Hücre Dışı Sindirim
- Besinlerin hücrenin dışında monomerlerine ayrılması olayına hücre dışı sindirim denir.
- Hücre dışı sindirim ilk kez saprofitlerde görülmüştür.
- Saprofit (çürükçül) bakteri ve mantarlarda, böcekçil bitkilerde, mide, bağırsak gibi yapılara sahip sindirim sistemi gelişmiş canlılarda hücre dışı sindirim görülür.
NOT: Sindirilmiş besinler hücre içinde;
- Enerji eldesinde (solunum)
- Özümleme olaylarında, yapıya katmak için
- Depo etmek amacıyla kullanılabilir.
[biyoloji_2_ygs_lys]