Çarpışmalar

• Esnek ve esnek olmayan çarpışmalar diye iki başlık altında incelenir.

I. Esnek Çarpışmalar

• Esnek çarpışan cisimlerin momentumları korunduğu gibi çarpışan cisimlerin kinetik enerjileri de korunur. Bu tür çarpışmalara esnek çarpışma denir.
• Çarpışan cisimler birbirlerinden bağımsız ve yapışmadan hareket ederler. Merkezi esnek ve merkezi olmayan esnek çarpışmalar diye iki alt başlık altında toplanır.

a. Merkezi Esnek Çarpışma

• Aynı doğrultu üzerinde iki kütle birbirlerine yapışmadan çarpışıyorlarsa bu tür çarpışmaya denir.
• Bu çarpışmalarda hem momentum, hem de kinetik enerji korunur ve cisimler birbirlerinden bağımsız hareket ederler.

• Momentum vektörel bir nicelik olup cisimlerin hız vektörleri birbirlerine ters olduğundan biri (+) kabul edilirse, diğeri zıt işaretli yani (–) kabul edilecektir.
• Merkezi esnek çarpışmada, çarpışmadan önce ve sonra kütle miktarlarında ve toplam kinetik enerjide değişme olmadığından;
• K cisminin çarpışmadan önceki ve sonraki hızlarının vektörel toplamı, L cisminin çarpışmadan önceki ve sonraki hızlarının vektörel toplamına eşittir. Yani,

• I. Hareketli cismin kütlesi duran cismin kütlesinden büyükse (m1 > m2) hareketli cisim duran cisme momentumunun bir kısmını aktarır ve aynı yönde hareket ederler. (Esnek çarpışma)

• II. Duran cismin kütlesi hareketli olandan büyükse (m1 < m2) hareketli cisim duran cisme momentum kazandırır, kendisi geri döner.

• II. Cisimlerin momentumları eşit (P1 = P2) ise cisimler ilk hız büyüklükleri ile geri dönerler.