Şairlerin bir icadıdır 26 Mart Ölmeme Günü! Şairler mısraları ile herkesin yüreğinde yer edinmiş ve söze dökülememiş duyguları, yaşamımızın her anına anlam yükleyerek yansıtan sanatkarlardır. Mart baharın başlangıcı yüreklerin kıpırdadığı, aşkın en derinden hissedildiği baharın ilk ayıdır. 26 Mart Ölmeme Günü Nedir? Şairlerin kendi dünyalarından icat ettikleri bir gündür Ölmeme Günü. 26 Mart Ölmeme Günü Türk […]
DİVAN TERTİBİ Divan, eski şairlerimizin uzun mesneviler dışındaki bütün şiirlerini ihtiva eden, çoğunlukla özel bir adı bulunmayan kitaplara verilen isimdir. Şairler divanlarını gelişigüzel bir tarzda tertip edemezlerdi. Zira geleneğin getirdiği katı protokollere uymak mecburiyetindeydiler. Eski edebiyatımızda divan tertibinde esas olan kronolojik sıra değil, şiirlerin şekil bakımından teşkil ettikleri kategorilerdir. Şairler şiirlerini nazım şekli ve türlerinin […]
Divân Edebiyatında Rubâî: İranlılara ait bir nazım şeklidir. Rudegî isimli bir şair ile bu şeklin ortaya çıktığı düşünülmektedir. Araplar rubâî yerine Farsça dü-beyit (iki beyit) Farslar ise Arapça rubâî kavramını kullanırlar. Felsefî ve tasavvufî konular ele alınırken bu nazım şekli tercih edilmiştir. Yoğun fikir örgüsüne sahiptir. Bunun için keskin bir zekâya ihtiyaç vardır. Şairlerin insanı […]
Divân Edebiyatında Nazım Türleri: Türlü nazım şekillerinin konu bakımından adlandırılması nazım türlerini oluşturur. Nazım türlerinin incelenmesinde mısra ve kafiye düzeninin hiçbir önemi yoktur. Nazım şekilleriyle türler arasında kesin bir ilgi kurulamaz. Bazı konuların sürekli aynı nazım şekilleriyle yazılmış olması sadece gelenekle izah edilebilir. Tevhid: Allahın varlığından ve birliğinden bahseden manzumelere verilen isimlerdir. Belli bir nazım […]
Divân Edebiyatında Mesnevî: Arapça bir kelime olan mesnevî ‘sny’ sülasi mastarından meydana gelen, ikişer ikişer anlamı taşıyan bir kelimedir. Kelime Arapça olmasına rağmen bu dilde nazım şekli anlamıyla hiç kullanılmamıştır. Araplar kendi aralarında kafiyeli beyitlerden meydana gelen bu nazım şekline ‘müzdevice, recez, urcüze’ adını vermişlerdir. Mesnevî ismini ise Farslar kullanmıştır. Nazım şekli olarak mesnevî iki beyitten […]
Divân Edebiyatında Kaside Belli amaçla yazılmış şiir anlamına gelen kaside Divan edebiyatının nazım şekillerinden olup genellikle din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla kaleme alınmıştır. Kab bin Züheyr Peygamber efendimizin (s.a.v.) huzurunda bir kaside okuyunca Allah’ın resulü ona hırkasını vermiştir. Okuduğu kaside de buna bağlı olarak ‘Hırka Kasidesi’ ismini almıştır. Yıllar sonra kasidenin sunulduğu kişinin […]
Divânu Lugati’t-Türk: Karahanlı devri Türk edebiyatının ilk örneklerindendir. Aynı zamanda Türk dilinin bilinen ilk numunesi ve ilk sözlüğü olma özelliğini taşır. Kaşgarlı Mahmut tarafından 1072 yılında yazılmaya başlayıp 1077 tarihinde tamamlanmıştır. Eser Abbasi halifesinin oğlu Ebu’l Kasım Abdullah’a Bağdat’ta sunulmuştur. Lügatin elimizdeki yegâne nüshası 1266 tarihinde istinsah edilmiştir. Ali Emiri tarafından bulunan eser Türk dilinin […]
Divân Edebiyatında Kafiye ve Redif Kafiye: Başın arka tarafı, en se demektir. Edebiyatımızda ise; en az iki mısranın sonunda tekrarlanan, yazılışları aynı anlam ve görevleri farklı ses benzerlikleridir. Redif: Arkadan gelen anlamındadır. Revi: Bir beyitin son harfine denilmektedir. Mürde cismim iltifâtından bulur her dem hayât Ölürem ger kılmasan her dem b ana bir iltifât Revi: […]
15. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATINA GENEL BAKIŞ 14. yy. da temelleri sağlamlaşan Divan edebiyatı hem mesnevî sahasında hem de diğer nazım şekillerinde kuvvetli eserler vermeye başlamıştır. 15. yüzyılın önemli bir şairi Fatih Sultan Mehmet’tir. Avnî mahlasıyla şiirler yazan Fatih’in ‘divançe’ hacminde bir eseri vardır. Hakeza oğlu II. Bâyezîd de Adlî mahlasıyla şiirler yazan bir şairdir. Bu […]
Türkçe ve Edebiyat Dersi Çalışma Teknikleri – 1 İlköğretimde Türkçe dersine; ortaöğretimde Türk edebiyatı ile dil ve anlatım dersine; yükseköğretimde ise Türk dil bilgisi ve edebiyatı ile ilgili onlarca derse çalışmak, bazı kişiler için çekilmez ve anlaşılmazdır. Bunun tam tersi biçimde, edebiyat ve dil derslerini dört gözle bekleyen, dil bilgisi konularıyla uğraşmayı bir zevk olarak […]
İstiklal Marşı‘ndaki Söz Sanatları Kahraman ordumuza yazılan şanlı İstiklal Marşı‘mızda, büyük şair Mehmet Akif Ersoy‘un yapmış olduğu söz sanatları aşağıda açıklanarak verilmiştir. İstiklal Marşı’nı iyi anlamak ve yazıldığı dönemde Türkler’in içinde olduğu psikolojik durumu iyi tahlil etmek gerekir. Çünkü İstiklal Marşı, bir ulusun bağımsızlık mücadelesini dünyada belki de eşi görülmeyecek bir güçle kazandıktan sonra, böylesine […]
Türkçenin Bugünkü Durumu ve Yapılması Gerekenler Canlı bir varlık olarak dil, türlü etkilerle değişim göstermektedir. Doğal gelişim süreci içerisinde farklılaşıp, yabancı etkilerle bu değişimini sürdüren dillerin temellerine inildiğinde, günümüze dek ses ve şekil yapısında değişiklikler meydana geldiğini görmek mümkündür. Türkçe de, yaklaşık 10 bin yıllık bir süreç içerisinde gelişerek bugüne gelmiş köklü ve güçlü bir […]
Güney Azerbaycanlı Kardeşimizden Türkçe Sitemi Türkiye’de pek az kimsenin haberdar olduğu dış Türkler, birçok yazı ve paylaşımımızda belirttiğimiz üzere Türk Ulusu için vazgeçilmez ve yegane kurtuluş yoludur. Doğu Türkistan‘da Uygur TÜRKlerinin zalim – komünist Çin’e karşı verdikleri var olma savaşı; Güney Azerbaycan Türklerinin İran‘daki Farslaştırma çabalarına karşı koyuşu ve Kerkük’teki Türkmen kandaşlarımızın ABD’nin maşası – […]
Türkoloji – Türklük Bilimi Hakkında Türkoloji, yani Türklük bilimi, Türk’e ait olan bütün maddi ve manevi değer üzerinde çalışan bir bilim dalı olduğu hâlde, Türkiye’de bu çalışma alanına olan ilgi oldukça azdır. Zaten Türkoloji, öncelikle Batılı bilim adamlarının çalışmalarıyla sistemli bir hâle gelmiş, çok sonraları Türkiye’de bu bilim dalına ilgi uyanmıştır. Türk dili ve tarihine […]
Mutlak Güzellik Var mıdır? Dünyada hem mutlak hem de göreceli varlık ve değerler bulunmaktadır. Mutlak değer ve varlıklar, tüm insanlığın kabul ettiği evrensel gerçekliklerdir. Göreceli varlık ve değerler ise, algılanışı insandan insana değişen kişisel kabullerden oluşmaktadır. Pozitif bilimler yoluyla incelenen mutlak gerçek, deneysel yollarla tüm insanlığa sunulan ve aksi bilimsel yollarla ortaya konulmadığı sürece evrensel […]
Sanat ve Felsefe İlişkisi Sanat ve felsefe bazı yönleriyle birbirine uzak uğraşı alanları olarak görülüyorken, bir yandan da aralarında bazı ortaklıklar bulunması nedeniyle birbiriyle sıkı bir ilişki içerisindedir. Sanat ile felsefe arasındaki ortak ve ayrı yönleri belirlemede belki de bizim için hareket noktası oluşturacak düşünce, sanatın daha çok dış dünyadaki varlıkların insanlar üzerinde uyandırdığı duyguları […]
Günahkarın Ölümü (Dr. Zümrüd Yağmur) Diktatorlara ithaf… O bu günahlarla ölmeye bele qorxurdu, buz parcası kimi icinde donub qayaya dönmüş qelbi batdığı günahların ağırlığı altında inildeye – inildeye döyünürdü ve ona ele gelirdi ki, divardan asılmış saat dayananda qelbi de onunla birlikde tükenecek. Buza dönmüş qelbinin derinliklerinde emin idi ki, qelbi bu saatla ekiz kimidir […]
İstiklâl Marşı’mız 88 Yaşında! Bağımsızlığımızın sembolü olan İstiklâl Marşı‘mız bundan tam 88 yıl önce yani 12 Mart 1921 yılında TBMM’de kabul edilmiştir. Yeni kurulan devletimizin bir “Milli Marş” yazılması hususunda Büyük Millet Meclisi’nin altı ay müddet vererek açtığı İstiklâl Marşı Müsabakası’na değişik şairler tarafından tam 724 şiir gönderilmiştir. Bunlar Maarif Vekâleti’nde (Millî Eğitim Bakanlığı) teşkil […]
Türkçe ve Yazın (Edebiyat) Türkçe ve yazın (edebiyat) kavramları arasındaki anlam ayrımını hiç düşündünüz mü?Bu da nereden çıktı şimdi? diyebilirsiniz. Gençlerimizin çoğunun bu kadar vurdumduymaz, davranış inceliğinden yoksun oluşları, iletişimde birbirlerini aşağılayan hitap ve sözleri kolayca söyleyebilmeleri, burunlarının önüne bile bakmak istememeleri, umutsuz ve karamsar oluşları, edebi eserleri okumaya olan ilgisizliklerinden; edebiyatı, okumayı sevmemelerinden olabilir […]
16. Hazar Şiir Akşamları Şiir sevdalılarından takip edenler bilirler, Elazığ‘da 1992’den beri her yıl “Hazar Şiir Akşamları” düzenlenir. Türk dünyasının birçok yerinden gelen birçok şairin buluşmasını sağlayan şiir akşamları, her yıl büyük bir coşku içinde yapılır ve Türk’ün sözü şiirlerle sunulur dizelere susamış gönüllere… 1992 yılında, birkaç edebiyat gönüllüsü Elazığ‘da “Fırat Şiir Akşamları” adında bir […]