İslam Uygarlığının Diğer Uygarlıklara Etkisi Bağdat, Kahire, Şam, Kordaba, bilim merkezleri durumuna geldi. Avrupa, İslam dünyasındaki bu gelişmeleri XI. yüzyıldan itibaren Endülüs Emevileri aracılığıyla öğrenmeye başladı. AvrupalIlar Haçlı Seferleri sırasında İslam uygarlığını daha yakından tanıma fırsatı buldular, ibni Rüşt, Farabi, ibni Sina gibi büyük filozofların görüş ve düşünceleri Avrupa’da uzun yıllar etkisini sürdürdü.Bu düşünceler, Batı’da akılcı düşüncelerin gelişmesinde etkili oldu. AvrupalIlar teknik […]
İslam Kültür Uygarlığı 1.Devlet Yönetimi Hicret olayı ile Medine’de devletin temeli atılmıştı. Hz. Muhammed, Müslümanların hem dinî hem siyasi hem de askerî işlerinin sorumlusuydu. Dört Halife Dönemi’nde halifeler, Müslümanların ileri gelenlerince seçilerek göreve başlamışlardı. (Cumhuriyet Dönemi) Hz. Ömer zamanında devletin ilk yönetim örgütü kuruldu. Ele geçirilen ülkeler idari yönden büyük illere ayrıldı. Hz. Ömer ilk devlet hazinesini (Beytü’l-mâl) kurdu ve başına hazinedar […]
İslam Uygarlığının Oluşumunda Diğer Uygarlıkların Etkisi Müslümanlar, Halife Ömer döneminde Eski Yunan kültürünün devam ettiği kentleri fethetmişler ve eski Yunan felsefesi İslam dünyasını etkilemişti. Urfa, Harran, Antakya ve İskenderiye gibi kentlerde bulunan bazı yazma eserler Harun Reşit zamanında toplanmış, oğlu Memun zamanında bu eserlerin toplanma çalışmaları devam etmiştir. Memun Bağdat’ta Beytü’l-Hikme (Hikme Evi) denilen bir kurum kurmuştu. Bu kurumda bir kütüphane, akademi […]
Abbasiler 750 yılında halife ilan edilen Ebul Abbas Abdullah’ın halifeliğinin ilk yılları karışıklıklar içinde geçti. Mansur, Abbasilerin ilk büyük halifesi sayılır. Bu dönemde büyük bir kültür hareketi başlatıldı. Eski Yunan eserleri Arapça’ya çevrildi. Bağdat başkent yapıldı. Mansur döneminde iranlı yöneticiler yüksek görevlere getirildiler. Bunlardan en önemlisi vezirlik kurumudur. Abbasilerin en güçlü dönemi, Harun Reşit zamanıdır (786-809). Harun Reşit döneminde, Bizans üzerine yapılan […]
Beni Ahmer Devleti (1232-1492) Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılmasından sonra kurulan devletler içinde en uzun süre yaşayan Beni Ahmer Devleti oldu. Bu devletin başkenti Gırnata’ydı. XV. yüzyılın sonlarında Kastilya Kraliçesi isabella ile Aragonya Kralı Ferdinand’ın evlenmesi ile ispanya birliği kurulmuştu. 1492’de Gırnata’nın ispanya kralına teslim olmasıyla Beni Ahmer Devleti sona erdi. Böylece ispanya’daki yaklaşık sekiz yüz yıllık İslam egemenliği sona erdi. ispanyollar, Müslümanlara […]
Endülüs Emevileri (756-1031) Abbasilerin, Emevi ailesine karşı giriştikleri katliamdan kaçarak Kuzey Afrika’ya gelen Halife Hişam’ın torunu Abdurrahman, Endülüs’e (ispanya’ya) geçerek 756 yılında Endülüs Emevi Devleti’ni kurdu. Endülüs Emevileri, topraklarını genişletmekten çok, kültür ve uygarlığın gelişmesine önem verdiler. Başkent Kurtuba, büyük bir kültür ve bilim merkezi durumuna geldi. Endülüs Emevi Devleti, Hristiyanların saldırıları sonucunda 1031 yılında […]
EMEVİLER (661-750) Hz. Ali’nin şehit edilmesinden sonra halifelik, Emevi ailesinden Muaviye’nin eline geçti. Hz. Hasan, Muaviye’nin ordu topladığını duyunca, Müslümanlar arasında yeni bir savaşa neden olmamak için bazı koşullarla halifelikten vazgeçti. Yaşadığı sürece Muaviye halife olarak kalacak, ondan sonra Hz. Ali’nin küçük oğlu Hz. Hüseyin halife olacaktı. Ancak, Muaviye sözünde durmadı ve oğlu Yezid’i veliaht […]
Hz. Ali Dönemi (656-661) Hz. Osman’ın ölümünden sonra Hz. Ali, Medine’de halife seçildi. Ancak, başta Muaviye olmak üzere Emevi ailesi, Hz. Muhammed’in eşi Ayşe, Talha ve Zübeyr gibi bazı Müslüman önderler Hz. Ali’nin halifeliğini kabul etmediler. Hz. Ali’ye karşı olan Hz. Ayşe, Talha ve Zübeyr, Basra’ya giderek kuvvet topladılar. Hz. Ali de topladığı kuvvetlerle Basra […]
Hz. Osman Dönemi (644-656) Hz. Ömer’in 644 yılında öldürülmesi üzerine halifeliğe Hz. Osman seçildi. Bu sırada Arap ordularının fetihleri devam ediyordu. Kuzeyde Kafkasya’ya giren Arap orduları, burada Hazar Türkleriyle karşı karşıya geldiler. Bu dönemde Kuzey Afrika’daki fetihlere de devam edildi ve Tunus ele geçirildi. Muaviye, ilk İslam donanmasını kurarak Kıbrıs’ı fethetti. Hz. Osman döneminde gerçekleştirilen […]
Hz. Ömer Dönemi (634-644) Hz. Ebu Bekir’in vasiyeti üzerine halife seçilen Hz.Ömer döneminde Müslümanlar, Arabistan’ın dışında büyük fetihler gerçekleştirerek İslamiyet’i yaydılar. Yermük Savaşı’nda (636) BizanslIlar yenilgiye uğratıldı ve Şam ele geçirildi. 637 yılında Kudüs kuşatıldı.Kudüs’e gelen Hz. Ömer, kenti teslim aldı. Hristiyanlara ve Musevilere, inançlarında ve ibadetlerinde özgür olduklarını bildirdi. İran üzerine gönderilen Müslüman ordusu, […]
Hz. Ebu Bekir Dönemi (632-634) Hz. Ebu Bekir, halife seçildiğinde büyük sorunlarla karşılaştı. Arabistan’ın çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan yalancı peygamberler ve bazı kabilelerin zekât vermek istememeleri, bu sorunların başlıcalarıydı. İsyanlar bastırıldı, zekât vermek istemeyen kabileler cezalandırıldı. Merkezî otorite ve asayiş yeniden sağlanmış oldu. Hz. Ebu Bekir döneminde meydana gelen en önemli gelişme, Kuran’ın kitap hâline getirilmesidir. […]
Dört Halife Dönemi Hz. Muhammed’in vefatından sonra Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali halife oldu. İslam tarihinde bu döneme Dört Halife Dönemi denir. Bu dönemin en önemli özelliği , halifelerin Müslümanların ileri gelenlerinin görüşleri doğrultusunda önerilen kişiler arasından seçilerek göreve gelmiş olmalarıdır. Seçimle göreve geldikleri için Dört Halife devri Cumhuriyet Devri olarak da ifade edilir.
Veda Haccı ve Hz. Muhammed’in Vefatı Hz. Muhammed, Kâbe yakınlarında toplanan Müslümanlara hitap etti. Veda Hutbesi’nde; insan haklarından bahsettiği bu konuşmada onlara birbirleriyle kardeş olduklarını, kan davalarının kesin olarak yasaklandığını bildirdi. Kendisinden sonra cahiliye dönemindeki kötü alışkanlık ve davranışlara dönülmemesini, kadınlara ve kölelere iyi davranılmasını istedi. Hz. Muhammed, konuşmasının sonunda Müslümanlara veda etti. Hz. Muhammed, Medine’ye […]
Tebük Seferi Bizans imparatorluğu Heraklius’un, büyük bir orduyla Arabistan üzerine yürüdüğü haberi duyulunca, Hz. Muhammed ordusuyla Suriye’ye doğru hareket etti. Tebük denilen yere gelindiğinde haberin doğru olmadığı anlaşıldı ve Hz. Muhammed Medine’ye geri döndü.
Huneyn Savaşı ve Taif Seferi Mekke’nin fethinden sonra putperest Arap kabileleri, Müslümanlara saldırmak amacıyla Huneyn denilen yerde toplanmışlardı. Hz. Muhammed bu olayı öğrenince Huneyn’de toplanmış olan kabileler üzerine yürüdü. Huneyn Savaşı, Müslümanların zaferiyle sonuçlandı. (630) Hz. Muhammed Huneyn Savaşı’ndan sonra Taif üzerine sefer düzenledi. Taif güçlü surlarla çevriliydi. Kentin alınması için yapılan hücumlardan sonuç alınmayınca, kuşatma […]
Mekke’nin Fethi Mekkelilerin, kendi koruması altındaki kabilelere askerî yardımda bulunup Hudeybiye Antlaşması’nı bozmaları, Mekke’nin fethi için gerekli ortam hazırlamış oldu. Hz. Muhammed, 630 yılında Mekke üzerine yürüdü ve ciddi bir direnişle karşılaşmadan kente girdi.
Mute Savaşı Bizans egemenliğindeki Gassaniler, Müslüman keşif kolunu pusuya düşürünce Hz. Muhammed Gassaniler üzerine bir ordu gönderdi. Mute’de Müslümanlar Bizans ve Gassanilere karşı savaşmışlar, savaşın galibi olmamış, Müslümanlar geri çekilmişlerdir. Mute Savaşı, Müslümanlar ile BizanslIlar arasında yapılan ilk savaş olması yönüyle önem taşır.
Hayber Kalesi’nin Fethi Uhud Savaşı’ndan sonra Medine’den çıkarılan Yahudiler’in, Hayber Yahudileri ile birleşmesi sonucu burada bir güç oluşmuştu. Hayber’de bulunan Yahudiler, Mekkeliler ile iş birliği yapıyorlar ve Müslümanlar için tehlike oluşturuyorlardı. Hz. Muhammed Hayber üzerine sefer düzenledi ve burayı kuşattı. Bir süre sonra Yahudiler teslim oldular. Hayber’in fetihyle Şam ticaret yolu denetim altına alındı. Bu […]
Hudeybiye Antlaşması Hz. Muhammed, 628 yılında Kâbe’yi ziyaret etmek istedi. Bu amaçla bir grup Müslüman ile yola çıktı. Mekke yakınlarına gelince Hudeybiye kuyusu başında konakladı. Hz. Muhammed, amaçlarının sadece Kâbeyi ziyaret olduğunu bildirmek için Mekke’ye bir elçi gönderdi. Taraflar arasında yapılan görüşmelerden sonra Hudeybiye Antlaşması yapıdı (628). Bu antlaşmaya göre her iki taraf on yıl süreyle birbirleriyle savaşmayacaktı. Müslümanlar o yıl Mekke’ye girmeyecekler; […]
Hendek Savaşı Mekkeliler, Uhud Savaşı’nı kazanmakla beraber, istedikleri sonucu alamadılar. Mekkeliler 627 yılında Medine’ye doğru harekete geçtiler. Hz. Muhammed düşmanın çok kalabalık olması karşısında Medine’de kalmaya karar verdi. Bu sırada iranlı bir Müslüman olan Selman-ı Farisi’nin önerisi ile insanların geçemeyeceği genişlikte bir hendek kazıldı. Mekkelilerin hendeği geçme girişimleri sonuçsuz kaldı. Hendek Savaşı, Mekkelilerin Müslümanlar üzerinde düzenledikleri son saldırı oldu. Artık müşrikler savunmaya, Müslümanlar ise […]