…Nevruz… Nevruz Nedir? Nevruz’un Anlamı Nevruz’un İşlevleri Nevruz Bayramı Nevruz Geleneği Destanlarda Nevruz’un İzleri Nevruz’un Tarihi Kaynakları Yeşil – Sarı – Kırmızı Renkleri Avrasya’nın Ortak Bayramı Nevruz Nevruz Kutlamaları İle İlgili Adetler Nevruz’un Türk Dünyasındaki Adları Türkler’de Takvim İhtiyacı ve Nevruz Nevruz Bahar Bayramıdır! Ergenekon – Nevruz Kırgızlar’da Nevruz Uygurlar’da Nevruz Atatürk’lü Nevruz Bayramları Türk […]
Kırgızlar’da Nevruz (Doç.Dr. Gülzura JUMAKUNOVA) Nevruz bayramının tarihi, Türkler tarafından onun “Yeni Gün” anlamına gelen Farsça ismine geçilmesinden çok daha uzun evrensel ve derin bir geçmişe dayalıdır. En temel unsuru insanla tabiatın bütünlüğünü simgeleyen bir takım genel sembollerden oluşan bu güzel bayram aslında Türklerin göçebe kültürünün esasını oluşturan eski inanç sisteminin bugüne kadar ulaşabilen en […]
Uygurlar’da Nevruz (Enver Muhammed) Uygur Türklerinde Nevruz bayramı diğer Türk boylarında olduğu gibi 21 Mart tarihinde kutlanmaktadır. Nevruz, Farsça bir kelime olup, Uygurca’da “yeni gün, baş bahar” anlamına gelir. Uygurlarda bu bayram aslında yeni yıl bayramı olup, şemsı takv1me göre, yılın sona erip yeni yılın girdigt gün kutlanır; Nevruz, miladı takvime göre de gece ile […]
Nevruz’un Anlamı (Nail TAN) Türk dünyasının tamamında ve Türk dünyasına komşu olan coğrafyalarda kutlanan Nevruz, eski takvimlere göre yılın ve baharın ilk günüdür. Yeni takvime göre ise gece ve gündüzün eşit olduğu martın yirmi birine rastlamaktadır. Coğrafya, tabiat şartları, insan meşguliyetleri takvimlerin oluşmasında birinci derece önemli unsurlardır. Türkler genellikle orta iklim kuşağı veya ılıman […]
Atatürk’lü Nevruz Bayramları (Nail TAN) Türk halk takviminin önemli günlerinden biri, 21/22 Mart tarihlerine rastlayan Nevruz‘dur. Nevruz, bütün Türk dünyasıyla birlikte Kürtler, İranlılar, Araplar, Afganlılar ve Tacikler tarafından da kutlanan bir bayramdır. Tabiatın canlanmaya başladığı, gece ile gündüzün eşitlendiği, güneşin koç burcuna girdiği Nevruz, Farsça kökenli bir kelime olup “yeni gün” demektir. Eski Türkler “yengi […]
Makedonya’nın Kocacık Türk Yerleşim Yerinde Nevruz Geleneği (Numan KARTAL) Kocacık, eskiYugoslavya’nın bir bölümü olan bugünkü Makedonya devletinin Manastır (Bitola, Bitolj) ilinin Debreibala (Debre, Debır, Debar, Debrasko; Debarsko, Debarskoj) sancağına baglı şirin bir yerleşim birimidir. 1912 yılına dek varlığını nahiye merkezi olarak sürdüren Kocacık, günümüzde Yukarı Jupa Belediyesine baglıdır. Makedonya’nın batı kesiminde yer alan Kocacık’ın kuzeyinde […]
Ergenekon – Nevruz (Besim Atalay) Milletler her ne şekilde yaşarlarsa yaşasınlar, her nereye giderlerse gitsinler onların aralarında asırların söküp götürmediği birçok ananeler (gelenekler), itiyatlar (alışkanlıklar), devam eder durur. İşte Nevruz tesmiye edilen (adlandırılan) Ergenekon bayramı bu suretle pes zinde halinde (sürekli ve canlı olarak) yaşamakta olan bir ananemizdir (geleneğimizdir). Adını ve şeklini değiştirmiş olmasına […]
Türk Kültüründe Yenigün – Nevruz Bayramı (Dr. Bayram DURBİLMEZ) Milleti millet yapan unsurların başında milli kültür gelmektedir. Milli kültürü oluşturan unsurlar arasında gelenekler, görenekler, inançlar, töreler, törenler, bayramlar vs. önemli bir yere sahiptir. Dini bayramlar yanında milli bayramlar da fertleri ve toplulukları yakınlaştırarak bütünleştiren ortak kültür değerlerindendir. Türk boylarının en köklu milli bayramı Yenigün’dür. Yenigün […]
Gagauzlarda İlk Yaz Bayramı – Nevruz (Yrd.Doç.Dr. Tudora ARNAUT) Başka Türk boylarında olduğu gibi, Gagauz Türkleri’nde sene iki kısma ayrılır. Birinci kısım “Hedrelez” veya “Hederlez” denilen, Hıdrellez’dir. O eski anlayış nisandan başlayıp, kasıma kadar devam eder ve ikinci kısım buradan başlar. Şimdi burada, Gagauzlar’da bu ayların nasıl adlandırıldıklarını vermek istiyoruz… YıIbaşı “vasil” günü olan 1. […]
Nevruz Bahar Bayramıdır! (Prof.Dr Mehman MUSAOĞLU) Avrasya’nın birçok bölgesinde her yıl Mart ayının 21-23. günleri. Nevruz bayramı , olarak kutlanmaktadır. Türk Dünyasında ve Nevruz bayramını kutlayan İslam ülkelerinde “Yeni Gün” anlamına gelen Nevruz ‘un bir bayram olarak kökeni, dolayısıyla ortaya çıktığı tarihi mekan tartışmalıdır. Şöyle ki; Nevruz‘ un Ortadoğu’da, eski Mezopotamya’da ortaya çıktığı görüşü ileri […]
Kazak Türkleri’nde 12 Hayvanlı Takvim (Prof. Dr. Zeyneş İsmail) Tabiat olaylarıyla iç içe olan atlı göçebe Türkler, hayatlarını belli bir düzene koyma ihtiyacı duymuşlardır. Bu sebeple “geçmiş şimdi – gelecek” bilgisi yoluyla, zamanı sistemli hale getirmişler. Zamanı ölçmek için kullandığımız ölçütlerin , hepsinin temelinde aslında gök cisimleri ve göksel olaylar bulunur. Gerçekte zamanımızı Güneş’e, […]
Geleneklerimizde Bahar Bayramları (Hayrettin İvgin) Şairlerin, musikişinasların, sanatçıların en çok konu olarak işledikleri mevsimdir bahar. Mevsimlerin en güzelidir. Genelde bahar, sevgiliye ve onun güzelliğine benzetilir. Bahar hayattır. Can verir, gönüllere ferahlık sağlar, sıkıntıları giderir. Lale, sümbül, menekşe, çiğdem ve gül vb. çiçekler: bereketli yağmurlar, yavaştan esen rüzgar; baharın temel unsurlarıdır. Bahar, bir diriliş ve yeniden […]
Türksoy Daimi Konseyi (19. Dönem Toplantısı Sonuç Bildirisi) 1- Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları 19. Dönem Daimi Konsey Toplantısı 05-06,Şubat 2003 tarihlerinde Azerbaycan Cumhuriyetinin başkenti Bakü’de yapılmıştır. 2- Daimi Konsey, TÜRKSOY’a her zaman önem atfeden ve Türk Dili Konuşan ülkeler, Kültür Bakanları 19. Dönem Toplantısına himayelerini esirgemeyen, Bakü buluşmasının başarılı bir şekilde geçmesi […]
Nevruz Nedir? (Dr. Yaşar Kalafat) Milli Konularda Toplumsal Barış Ve Yenigün / Nevruz Kutlamaları Türkiye’de Yenigün kültür şölenleri birbirini tamamlayan iki farklı vasatta iki ayrı uygulama biçimi şeklinde yapılmaktadır. Bunlardan birisi, Yenigün bayram olarak yaşamaktadır. Evlerde, köylerde kırlarda yemeli içmeli, ziyaretlerde bulunmak şeklinde ki bu kut1amalar bayramın yaşanma şekilleri olarak tanımlanabilir. İkinci boyuttaki Yenigün şenlikleri […]
Osmanlılarda Nevruz Kutlamaları (Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu) Türkler tarafından çok eski tarihlerden itibaren kutlanan ve genelde Yeni Gün olarak adlandırılan Nevruz, Osmanlılarda da bahar bayramı ve yeni yılın başlangıcı olarak kutlanmıştır. Zira 21 Mart gece ile gündüzün eşit olduğu ve bundan sonra gündüzün uzayacağı gün dönümüdür. Bu anda bahar başlar ve 92 gün 20 saat, […]
Nevruz Geleneği (Prof. Dr. Abdulhaluk M. Çay) Bilindiği gibi milletleri meydana getiren en önemli unsurlardan birisi de kültürdür. Bir milletin bütün sanat faaliyetlerinin, inançlarının, örf ve adetlerinin, fikir, yaşayış ve davranışlarının tümü o milletin kültürüdür. İnsanın yaratılışı ile başlayan kültürün meydana gelmesinde bütün insanların payı ve yeri vardır. Milletlerin teşekkülünde önemli bir yer tutan […]
Yeşil – Sarı – Kırmızı Renkleri GÖKTÜRKLERDE YEŞİL-SARI-KIRMIZI RENKLER 1935”de, Altay’larda; VII-XI. asırlarda yaşamış Türk beylerinin mezarlarında yapılan kazılarda; yeşil, sarı, kırmızı ipekli elbise giydirilmiş cesetlerin bulunması, bu üç rengin Türklerde milli olduğu kadar dini değeri de haiz bulunduğunu göstermektedir.(belleten Sayı 43, 1947) SELÇUKLULARDA YEŞİL-SARI-KIRMIZI RENKLER ABDÜLCELİL EL KAZVİNİ DİYOR Kİ: Büyük […]
Nevruz Kutlamaları İle İlgili Adetler Çeşitli adlarla ve yaygın olarak Nevruz adıyla kutlanan bu bahar bayramıyla ilgili olarak Türk topluluklarında çeşitli gelenekler meydana gelmiştir. Orta Asya’dan, Balkan Türkleri’ne ve hatta Amerika’daki Kızılderililerin yaşatılan âdetlerinde bu gelenekleri ve törenleri tespit edebiliyoruz. K. K. Yudahin’in eserinden Kırgız Türkleri’nde Nevruz gününün, Mart ayında olduğu ve yeni yılın ilk […]
Nevruz’un Tarihi Kaynakları En eski Türk bayramı olan Nevruz, Türkler aracılığıyla Avrasya’ya yayılmıştır. Eski Doğu geleneklerinin devamı olarak yaşamıştır. Çin kaynaklarına dayanarak Hunların milattan yüzlerce yıl önceleri 21 Mart’ta hazır yemeklerle kıra çıktıklarını, bahar şenlikleri yaptıklarını, bugün Nevruz kutlamalarındaki geleneklerin o zamanda da yer aldığını biliyoruz. Aynı gelenekler, Hunlardan sonra Uygurlarda da görülmüş ve bugüne […]
Destanlarda Nevruz’un İzleri Destanlar, milletlerin din, fazilet ve millî kahramanlık maceralarının şiirleşmiş hikâyeleridir. Destanlar, bir milletin bütün varlığını ifade ederler. Gerek tarih, gerek fikir ve sanat bakımından büyük değer taşırlar. Destanlar tarihi aydınlatarak fikir ve sanat hayatına kaynak olurlar. Tarihleri bilinemeyecek kadar eskilere uzanan milletlerin ilk çağlarını bize bir takım mitolojik menkıbeler halinde anlatırlar. Bunlar […]