Biyoloji 1

Ayrılmama – Hücre Bölünmeleri

Ayrılmama Hücre bölünmesi sırasında otozom ve genozomlarda ayrılmama görülebilir. Ayrılmama gerçekleşirse bölünme sonucu oluşan hücreler normal sayıda kromozom taşımaz. Hücrelerden bazıları fazla sayıda kromozom taşırken, bazıları az sayıda kromozom taşır. Normal bir Mayoz bölünmenin metefaz I safhasında homolog kromozomlar hücrenin ortasında dizilirler. AnafazI safhasında homolog kromozomlar birbirinden ayrılırlar ve zıt kutuplara çekilirler. Hücre bölündüğünde her hücrede homolog kromozom çiftlerinden biri […]

Spermatogenez

Spermatogenez Erkek bireylerin testislerindeki seminifer tüpçüklerinde erkek üreme hücresinin (sperm) oluşumuna spermatogenez denir. Seminifer tüpçüklerde bulunan 2n kromozomlu spermana hücrelerine spermatogonium denir. Spermatogoniumlardan bazıları mitoz bölünme geçirerek birinci dereceli spermatositleri oluştururlar. Birinci dereceli spermatositler mayoz I geçirir. Bölünme sonunda oluşan n kromozomlu hücrelere ikincil spermatosit denir. İkincil spermatositler aynı büyüklüktedir. Bu hücrelerin mayoz II geçirmesi ile yine aynı büyüklükte olan haploid kromozomlu hücreler […]

Oogenez

Oogenez Dişi bireylerin yumurtalıklarında dişi üreme hücresinin oluşumuna oogenez denir. Yumurtalıklarda bulunan ve “oogonium” denilen yumurta ana hücreleri mitoz bölünme geçirerek birinci dereceli oositleri (primer oosit) oluşturur. Birincil oositin mayoz I bölünmesini geçirmesiyle n kromozomlu iki hücre oluşur. Oluşan hücrelerden küçük ve besin yönüyle fakir olana birincil kutup hücre denir. Büyük ve besin yönüyle zengin olan hücreye ise ikincil oosit denir. Bu […]

Mayoz Bölünme

Mayoz Bölünme Üreme ana hücrelerinde (eşey ana hücrelerinde) gerçekleşir. Eşey hücrelerinin (gamet) oluşmasını sağlar. Yumurta hücresi oluşumuna oogenez, sperm hücresi oluşumuna spermatogenez denir. Türde kromozom sayının sabit kalmasını sağlayan hücre bölünmesidir. Sadece 2n (diploid) kromozomlu hücrelerde gerçekleşir. Bu bölünmede kromozom sayısı yarıya iner. Mayoz bölünme sonucu meydana gelen hücreler n sayıda kromozom […]

Sitokinez (Sitoplazma Bölünmesi)

Sitokinez (Sitoplazma Bölünmesi) Sitoplazmanın bölünmesi olayına sitokinez denir. Sitokinez bitki ve hayvan hücrelerinde farklıdır. Hayvan hücrelerinde sitokinez, sitoplazmanın boğumlamasıyla gerçekleşir. Bitki hücrelerinde hücre zarının etrafında selülozdan oluşmuş hücre çeperi olduğundan boğumlanma gerçekleşmez. Sitoplazmanın ekvatoral düzleminde golgi aygıtının etkisiyle orta lamel (ara lamel,hücre plağı) denilen yapı oluşur. Bu yapı oluştuktan sonra üzerine hücrenin sentezlediği selüloz eklenir ve çeper oluşumu […]

Hücre Bölünmesinin Evreleri

a. Profaz Kromatidler, kısalıp kalınlaşarak kromozomları meydana getirirler. Kromozomu oluşturan kromatidler birbirinin kopyası olduğundan “kardeş kromatid” denir. Kardeş kromatidler sentromer bölgesinden birbirine bağlıdır. Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur. Organeller görünmez hale gelir. Sentrozom çiftleri zıt kutuplara çekilerek iğ ipliklerini oluşturur. Mitoz bölünmenin en uzun safhasıdır. NOT: Bitki hücrelerinde sentrozom bulunmaz. İğ […]

Hücre Bölünmesi Çeşitleri

Hücre Bölünmesi Çeşitleri Amitoz Bölünme Amitoz bölünme sırasında çekirdek zarı erimez. DNA eşlenir. Sitoplazmanın boğumlanması sonucunda iki hücre oluşur. Mitoz Bölünme Tek hücreli (örneğin, paramesyum) ve çok hücreli (mantar, bitki, hayvan) canlılarda gerçekleşen bölünme şeklidir. Tek hücreli canlılarda çoğalmayı, çok hücreli canlılarda büyüme, gelişme ve yara onarımını sağlar. Kromozom yapısı ve sayısı değişmez. Bölünme sonunda […]

Hücrenin Hayat Devri

Hücrenin Hayat Devri Bir hücrenin büyüyüp gelişerek yeni hücreler oluşturması na kadar geçen süreye hücrenin hayat devri denir. Hücrenin hayat devri bölünme ile bölünmenin dışındaki interfaz evresinden oluşur. İnterfaz Hücrenin bölünme için hazırlık geçirdiği evredir. Bu evrede çok hızlı bir büyüme gerçekleşir. mRNA sentezi, protein sentezi, ATP sentezi ve organel sayısı artar. İnterfaz G1, S ve G2 olmak üzere […]

Hücre Bölünmeleri

Hücre Bölünmeleri Tek hücreli canlıların çoğalması, çok hücreli canlıların büyüyüp gelişmesi, doku ve organların eksilen kısımlarının tamamlanması, üreme hücrelerinin oluşturulması hücre bölünmesi ile gerçekleşir. Hücre belli bir büyüklüğe ulaştığı zaman bölünmesi gerekir. Çünkü büyümede hücrenin hacim/yüzey orantısı r3/r2 dir. Hücrenin hacmi yarıçapın küpüyle artarken, yüzeydeki büyüme yarıçapın karesiyle artar. Hacim daha fazla, yüzey ise daha az büyür. Sitoplazma, hücre yüzeyini oluşturan zardan daha […]