Azot (Nitrojen) Döngüsü Konu Anlatımı Azot canlılar için önemlidir, protein ve DNA’nın bileşenlerindendir. Ayrıca topraktaki verimi büyük ölçüde etkiler. Azotun asıl kaynağı atmosferdir. Doğada Azotun Dolaşımı 1. Atmosferde yıldırım ve volkanik faaliyetler sırasında ortaya çıkan elektrik boşalmaları sonucunda oksijen ile birleşerek nitrit ve nitratlara dönüşür. Yağışlarla toprağa girerek bitkiler tarafından kullanılır. 2. Topraktaki bazı bakteriler […]
Karbon Döngüsü Konu Anlatımı Karbon atomları, canlı dokularını meydana getiren bileşikleri oluşturması nedeniyle tüm yaşamın temelidir. Karbondioksit Tüketimi 1. Kara ve deniz bitkileri tarafından fotosentezde kullanılır. 2. Deniz hayvanlarının kabuk oluşumunda kullanılır. 3. Deniz hayvanlarının ve bitkilerin ölümü ile karbonatlı kayaçların bünyesinde depo edilirler. 4. Ölen canlıların bünyesindeki karbon zamanla basıncın etkisiyle petrol ve kömüre […]
Enerji Akışı ve Madde Döngüsü Konu Anlatımı Ekosistem canlı ve cansız unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü ve enerji dolaşımı ile hava, su, toprak, bitkiler ve diğer canlılar arasında sürekli bir alışveriş vardır. Besin Zinciri Dünyadaki bütün canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Dünyada besin üretmek […]
Biyolojik Faktörler Konu Anlatımı Biyolojik çeşitliliği tehdit eden insan kaynaklı bir çok faktör vardır. Bunlar; Çayır–mera ve yaylaların aşırı otlatılması Toprak aşınması ve süpürülmesi (Erozyon) Nüfus artışına bağlı olarak şehirlerin yayılış alanının genişlemesi Tarımda kullanılan kimyasal maddeler Sanayi atıkları Evsel atıklar Ormanların tahrip edilmesi Orman yangınları Örnek: Aşağıdakilerden hangisi ormanların tahrip edilmesi sonucu ortaya […]
Fiziki Faktörler Konu Anlatımı İklim Bitkilerin doğal ortamda gelişmesi ve büyümesi için belirli bir sıcaklığa ihtiyaç vardır. Çoğu bitki türü için sınırlayıcı en alt ve enüst sıcaklık –40°C ile +40°C arasındadır.Bitkiler farklı sıcaklık isteklerine bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara ve deniz seviyesinden yükseklere doğru sıralanmıştır. Örnek: Yandaki grafik, Karadeniz bölgesinin denize bakan yamaçlarında orman katlarını […]
Ekosistem ve Madde Döngüsü Konu Anlatımı Biyosfer Canlıların yaşamlarını sürdürebildikleri Litosfer, Hidrosfer ve Atmosferin bölümleridir. Yapılan araştırmalar, canlıların toprak yüzeyinden 10 metre derinliğe ve 120 metre yüksekliğe kadar yaşayabildiklerini göstermektedir. Daha yükseklerde ise geçici olarak yaşayan kuş, bakteri ve virüslere rastlanmaktadır. Deniz ve göllerde ise canlıların büyük kısmı güneş ışınlarının erişebildiği ilk 100 metrelik derinlikte […]
Yeryüzünde Bitki Örtüsünün Dağılışını Etkileyen Faktörler Sonucu Oluşan Bitki Formasyonları 1. Ağaç Formasyonu Yağış, sıcaklık ve toprak şartlarının elverişli yetişme devresinin uzun olduğu her yerde ağaç yetişir. Yağış azlığı ve yetersizliği, şiddetli buharlaşma ağaç yetişmesine engel olur. Ormanların temel unsuru ağaçtır. Ağaçların oluşturduğu topluluklara orman denir. Örneğin; Ekvatoral yağmur ormanları. Örnek: Yazları […]
Yeryüzünde Bitki Örtüsünün Dağılışını Etkileyen Faktörler 1. İklimin Etkisi Yağışlı bölgelerde gür bitki toplulukları görülürken kurak bölgelerde bitki örtüsü seyrekleşir. Çöllerde ise çok kurakçıl ve seyrek bazı otlara ve çalılara rastlanır. Bitkilerin gelişebilmesi için yağışın yanında belli bir sıcaklığa da ihtiyaç vardır. Soğuk kutup bölgelerine ve dağların yüksek kesimlerine doğru gidildikçe bitkiler cılızlaşır ve […]
Toprak Çeşitleri Konu Anlatımı Oluşum şekilleri ve oluşum yerlerine göre topraklar üç gruba ayrılır. A. Zonal Topraklar Herhangi bir bölgede etkili olan iklim ve bitki örtüsü şartlarına göre oluşmuş ve normal profil (A, B, C horizonları) özelliğine sahip topraklardır. Laterit Topraklar : Dönenceler arasındaki sıcak – nemli iklim bölgesinin toprağıdır. Rengi kiremit kırmızısıdır. Bitki […]