Potansiyel Enerji a. Yerçekim (Durum) potansiyel enerjisi Bu enerji yer çekiminden kaynaklanır. m kütleli cismin yerden h kadar yüksekte iken sahip olduğu enerjidir. Yada cismi h kadar yükseğe çıkarmak için gereken enerjidir. Makinayı araca yüklemek için araç tarafından yer çekimine karşı makinanın ağırlığı kadar minimum kuvvet uygulanır. Makina bu kuvvet etkisiyle potansiyel enerji kazanmış olur. Sıvıların Potansiyel Enerjisi […]
Enerji Fizikte, kuvvet iş yaptıkça enerji açığa çıkar. O halde enerjiyi iş yapabilme kabiliyeti olarak tanımlayabiliriz. Enerji skaler (yönsüz) bir büyüklüktür ve birimi Joule dir. Bir sistemde yapılan net iş cismin kinetik enerji değişimine eşittir. Kuvvetin yaptığı iş ise sistemin enerji değişimine eşittir. 1. Kinetik Enerji Hız–zaman grafiği şekil I deki gibi olan bir cisim için kinetik enerji–zaman […]
Güç
Yerçekimine Karşı Yapılan İş Bir cisim bulunduğu yerden yukarı doğru hareket ettiriliyorsa yerçekimine karşı iş yapılıyor demektir. Cisme uygulanan kuvvet en az cismin ağırlığı kadar olmalıdır. Cisim yerden h kadar yükseltilirse yapılan iş Yerçekimine karşı yapılan iş, cisme kazandırılan potansiyel enerjiye eşittir. Eğer cisim belli bir yükseklikten bırakılıp yere düşerse yerçekimi iş yapmış olur. Cisimler yerden belli […]
İş Günlük hayatta iş kelimesi çok kapsamlı kullanılan bir kelimedir. Fakat fizikte kullanılacak iş yapmak terimi cisme enerji aktarmak anlamında olacaktır. TANIM: Kuvvet cisme yol aldırıyorsa iş yapıyor denilebilir. Yapılan iş kuvvet ve kuvvetin uygulama mesafesinin çarpımı ile bulunur. İş W ile gösterilir. UYARI: (+) işareti kuvvetin hareket yönünde uygulandığını (–) işareti ise kuvvetin hareket yönüne zıt uygulandığını gösterir.
Üst üste duran cisimlerin hareketi I. Kuvvet alttaki cisme etki ediyorsa NOT: Buradaki m1 kütleli cismin a1 ivmesi alttaki m2 kütleli cisme göre olan ivmesidir. II. Kuvvet Üstteki Cisme etki ediyorsa
Asansör Problemleri İvmeli hareket yapan araç içerisindeki cisimlere eylemsizlik kuvveti etki eder. Bu kuvvet asansörde baskül üzerinde bulunan cisimlerin ağırlığını ya da asansör tavanına asılı cisimlerin ipte oluşturduğu gerilmeyi etkiler. O halde asansör tavana asılmış (m) kütlesi için ip üzerinde oluşan gerilmenin alabileceği değerlere bakalım: NOT: Hızlanan harekette ivme vektörünün hareketle aynı yönlü, yavaşlayan harekette ise ivme vektörünün harekete ters […]
Düşey düzlemde hareket
Atwood Aleti Makaraya bağlı cisimlerin hareketi
Eğik Düzlem I. Eğik düzlem sürtünmesiz ise II. Eğik Düzlem Sürtünmeli ise III. Cisim yalnız yerçekimi kuvvetinin etkisinde ise NOT: Cisme yalnız yerçekimi kuvveti etki edeceğinden cismin ivmesi kütleden bağımsızdır. ÖRNEK:
Sürtünme Kuvveti Hareket etmekte olan bir cismi durduran, durmakta olan bir cismin harekete geçmesini önleyen ve daima cismin hareket yönüne yada duran cisimlerde net kuvvetin yönüne ters olan kuvvete denir. Özellikler Duran bir cismi harekete geçirmek için uygulanan kuvvet cismin hareketini devam ettirmek için uygulanan kuvveten daha büyüktür. a. İki tip sürtünme kuvveti vardır. I. Statik sürtünme kuvveti Zemin üzerinde […]
Dinamik Dinamik, bir cisme uygulanan kuvvet ve bu kuvvetin etkisi ile cismin yaptığı hareketi birlikte inceleyen mekaniğin bir bölümüdür. Kuvvetle hareket arasındaki bağıntıları inceleyen bu fizik dalını Newton’un hareket kanunları dediğimiz üç kanun ile inceleyeceğiz. Newton’un Hareket Kanunları 1. Newton’un I. Kanunu (Eylemsizlik Prensibi) Bir cismin durumunu koruma isteğine eylemsizlik denir. Bir cismin üzerine etki eden net kuvvet […]
Nehir Problemleri Nehir problemlerini incelerken iki aşamada değerlendirelim. 1. Akıntıya parelel hareket a. Sadece akıntıyla olan harekettir. Örneğin bir tahta parçası nehre bırakılırsa sadece suyun akış hızıyla hareket eder. b. Akıntı ve yüzücünün birlikte hareketi Akıntı ve yüzücü aynı yönde Akıntı ve yüzücü zıt yönde Konuya başlamadan önce kullanacağımız kavramları tanıyalım. Motorun ya da yüzücünün […]
Başka Bir Hareketliye Bakarak Kendisini Değerlendirme Bir X hareketlisi diğer bir Y hareketlisini referans noktası alarak kendi hareketini değerlendiriken Y hareketlisinin kendini gördüğü hızda hareket ettiğini görür. Burada K hareketlisi L hareketlisini V hızıyla doğuya gidiyor görür. K aracı L hareketlisine bakarak kendisini V hızıyla batıya gidiyormuş gibi görür. Yani L nin K hareketlisini gördüğü gibi görür. […]
Cisimlerin Birbirini Yaklaşıyor ya da Uzaklaşıyor Görme Durumları 1. Aynı doğrultuda sabit hızla ilerleyen araçlar, Yönleri farklı ise 2. Aynı doğrultuda ilerleyen araçlardan birinin hızı değişiyorsa; Yönleri farklı ise
Bağıl Hareket Bir cisim sabit bir noktaya göre yer değiştiriyorsa hareket ediyor denir. Cismin hareketi başka bir hareketliye göre sorulduğunda bu durum değişir. Çünkü hem hareket eden hemde hareketi gözleyen hareket halindedir. Örneğin hareket halindeki bir otobüste bulunan öğrenci duran bir otobüsün yanından geçerken duran otobüsü geriye gidiyormuş gibi görür. Bu bağlamda iki hareketlinin birbirlerine göre hareketine bağıl hareket, gözlemledikleri hızlarına da […]
Hareket Denklemleri Düzgün doğrusal harekette ÖRNEK : Düzgün doğrusal yol boyunca sabit hızla aynı noktadan harekete geçerek ilerleyen K, L ve M araçlarından K ve L aynı yönlü, M zıt yönlü hareket etmektedir. Bir süre sonra L ile K arasındaki uzaklık L ile M arasındaki uzaklığa eşit oluyor. Buna göre; I. L nin hızı M ninkinden […]
İvme–Zaman Grafikleri İvme–zaman grafiklerinde grafik çizgileri ile zaman ekseni arasında kalan alan hız değişimini verir.
Hız– Zaman Grafikleri Hız–zaman grafiklerinin altında kalan alan yerdeğiştirmeyi verir. Hız–zaman grafiklerinde zaman çizgisinin üstü cismin (+) yöndeki, altı (–) yöndeki hareketini ifade eder. Örneğin Araç I. ve II. (+). III. bölgede (–) yönde hareket etmiştir. Hız–zaman grafiklerinde hız grafiği zaman eksenine yaklaştıkça araç yavaşlayan, uzaklaştıkça hızlanan hareket yapar. Örneğin I. bölgede sabit hızla giden araç II. bölgede […]
Düzgün Yavaşlayan Doğrusal Hareket Doğrusal bir yol boyunca hızı eşit zaman aralıklarında eşit miktarda azalan cisimlerin hareketidir. Hız düzgün azaldığından ivme sabittir. Bu hareketin grafikleri (+) yönde düzgün yavaşlayan hareket için; Grafiklerin Özellikleri Konum–Zaman Grafikleri Konum–zaman grafiklerinin eğimi hızı verir. Eğimin işareti hızın işaretidir Yukarıdaki konum–zaman grafiğinde cisim II. aralıkta (+) yönde yavaşlayıp, III. aralıkta (–) yönde hızlanmıştır. Cisim 2t […]