Durgun Kütle Enerjisi Einstin’e göre bütün parçacıklar durgun olsalar bile enerjileri vardır. Bu enerjiye durgun kütle enerjisi denir.
Rölativite 20. yüzyılın başlarında fizikte yeni ve büyük gelişmeler oldu. ileri sürülen rölativite ve kuantum teorileri o güne kadar yapılan varsayımların yeniden gözden geçirilmesine neden oldu. Özellikle özel rölativite ve kuantum kavramları fizikte yeni bir dönemin başlamasına sebep olmuştur. Modern fiziğin bu kavramlarla başladığını söyleyebiliriz. Newtonun klasik fizik yasaları büyük ve hızı ışık hızıyla kısyaslanamayacak kadar küçük maddeler için geçerlidir ve doğru […]
Yüklü Parçacıklarının Yörüngeleri +q yükü elektrik alana dik doğrultuda girdiğinde elektriksel kuvvetin etkisinde saparak şekildeki yörüngeyi izler. Ossiloskobun yapısını üç bölüme ayırabiliriz, Kısım elektron elde edilen fitil ve bu elektronları hızlandıran anot ve katottan oluşur. Kısım, yatay ve düşey paralel levhalardan oluşmuş saptırıcılar vardır. Kısım, inceleme yapılan ekran vardır. Elektronun sıcak bir fitilden salınması […]
Yüklü Parçacıkların Elektriksel Hareketi ve Rölativite Yüklü Tanecikler Elektron En küçük elektrik yüküne sahiptir. Yüküne bir elemantel yük denir. 1 elementel yük 1.6.10-19C dur. 1866 yılında Thamson tarafıdan yapılan deneyler sonucunda keşfedildi. Negatif elektrik yüküne sahip bu parçacığın kütlesi bir hidrojen atomu kütlesinin yaklaşık 1836 da birine eşittir. Bu da yaklaşık olarak 9.11.10-31 kg dır. Proton Atomun çekirdeğinde […]
Modern Atom Modeli (Elektron Kabukları) Modern atom teorisinde elektronlar çekirdek çevresinde elektron bulutları halindedirler. Elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu bu bölgelere orbital adı verilir. Elektronun atomdaki yeri ve durumunu belirlemek için dört tane kuantum sayısı kullanılır. 1. Bas Kuantum Sayısı Bu sayı elektronun çekirdekten uzaklığını belirler. n ile gösteriliyor olup, n = 1, 2, 3 … değerlerini alır. n […]
Atomların Uyarılması Temel hal en düşük enerji seviyesidir. Atomlar normalde temel halde bulunurlar. Atomun üst enerji seviyesine geçmesi için enerji alması gereklidir. Üst enerji seviyesine çıkan atoma uyarılmış atom denir. Uyarılmış bir atom temel hale dönerken ışıma yapar. Temel haldeki atomları 1. Hızlandırılan elektronlarla 2. Isı enerjisi ile 3. fotonlarla uyarabiliriz. 1. Hızlandırılan elektronlarla atomları uyarma Atomun (n=2) 1.uyarılma […]
Hidrojen atomunun enerji seviyeleri ve spektrumu Uyarılmış hidrojen atomlarında elektron yüksek enerji seviyesindeki yörüngeden, düşük enerji seviyesindeki yörüngeye geçişinde yaptıkları ışımalara sprektrum serileri denir. İyonlaşma hali altındaki enerjileri atomların toplam enerjilerine eşittir. Lyman Serisi (Mor ötesi ışınlar) Üst enerji seviyelerinden n = 1 enerji seviyesine geçişle atomun yayınladığı fotonlardan oluşur. Balmer Serisi (Görünür Işınlar) Üst ünerji seviyelerden n = 2 […]
Enerji Seviyeleri Atomların belli frekanslarda elektromagnetik ışıma yapması,atomun sahip olacağı enerji değerlerinin kesikli olduğunu gösterir. Atomun sahip olabileceği bu iç enerjilere enerji seviyeleri denir. Elektron tabancasından fırlatılan elektronlar VH gerilimi ile hızlandırılarak gaz atomlarının bulunduğu odaya gönderilir. Gaz atomlarıyla çapışma yaptıktan sonra çarpışma sonrası enerjilerinin ölçüldüğü diğer odaya geçerler. Elektronların gaz odasına girdiği ve çıktığı aralıklar karşılıklı değildir. […]
Atom Modelleri Atom, yıllar boyu maddeyi oluşturan en küçük parça olarak bilinmişti. Zaman içinde elektronun ve çekirdek içindeki nükleon (nörton, proton) un bulunması ile farklı atom modeli teorileri ortaya atıldı. Bu teorilerden bazılarını inceleyelim. Thomson Atom Modeli Elektronların kütlesi atomun kütlesinin çok küçük bir kısmını oluşturur. Tamamına yakın pozitif yükten oluşmuştur. Rutheford Atom Modeli Rutherford yaptığı saçılma deneyi […]
Elektromagnetik Spektrum Elektrik ve magnetik alanlar durgun ve hareketli yüklerden oluşurlar. Durgun yüklerin çevresinde sadece elektrik alan oluşur. Durgun yükün çevresinde oluşan elektrik alan yükten uzaklaştıkça azalır. Sabit hızla hareket eden yük çevresinde hem elektrik alan hem de magnetik alan oluşturur. Elektrik alan ve magnetik alan yükten uzaklaştıkça azalır. Uzaya yayılamazlar. İvmeli hareket yapan yük çevresinde değişen elektrik alan ve magnetik […]
Elektromagnetik Dalgaların Oluşumu Bütün elektrik ve magnetik alanlar, yüklerin ivmeli hareketi sırasında oluşur. Bir q yükü ister durgun, ister hareketli olsun, kendisinden r kadar uzaklıktaki bir noktada, Eğer yük hareket ederse, elektrik alanda hareket eder. Hareket halindeki elektrik alan çervesinde E = B.V ye göre bir magnetik alan oluşturur. Elektrik yükleri, ivmeli hareket yaparlarsa çok küçük kütlelere sahip oldukları için, […]
Manetik alanın oluşturduğu elektrik alan Kapalı eğri üzerinde; E = V.B büyüklüğünde bir elektrik alan oluşur. Buna göre magnetik alan V hızıyla hareket ederken ona bir elektrik alan eşlik eder. Elektrik alanın oluşturduğu magnetik alan şekilde görüldğü gibi elektromagnetik dağları oluşturan elektrik ve magnetik alanlar hem biribirine hem de yayılma doğrultularına diktir ve ışık hızıyla yayılırlar.
Elektriksel Dolanım Özellikleri 1. Bir kapalı eğride elektrik dolanım indüksiyon elektromotor kuvvetine yani magnetik akı değişim hızına eşittir. Değişen elektrik akımlarının çevresinde oluşan magnetik alanlar Kondansatör doluncaya kadar devreden bir akım geçer. Bu akım iletkenin çevresinde ve kondansatörün içinde magnetik alan oluşturur. Kondansatörün bir levhasını yarım küre içine alalım. Kondannsatör doluncaya kadar yük artacağından levhalar arasındaki elektrik alan ve […]
Elektromagnetik Dalgalar ve Atom Teorileri Elektromagnetik Dalgalar 1964 yılında Maxwell ışığın tanecik teorisi ile dalga teorisini birleştirerek elektromagnetik teoriyi oluşturmuşlardır. Maxwell bu teori ile elektrik ve magnetik dalgalar elektriksel dalgalar ve bu dalgaların oluşturduğu mağnettik dalğalardan oluşur. Magnetik Dolanım Üzerinden akım geçen bir telin çevresinde aynı merkezli yarıçapı gittikçe büyüyen çemberler şeklinde magneik alan oluşur. Magnetik alan şiddeti telden uzaklaştıkça azalır. […]
Madde Dalgaları Fransız fizikçi Louis de Broglie ve Schrödinger 1924 yılında ışığın dalga ve tanecik modellerini birleştirerek kuantum mekaniğinin temelini attılar. Buna göre, hareket halindeki her parçacığa (foton, elektron, proton, nötron…) bir dalga eşlik eder. Bu dalgalara madde dalgaları denir. Bir fotonun durgunken kütlesi sıfırdır. E enerjili bir fotonun momentumu Tanecik modeli ile açıklanamayan olaylar Girişim Kırınım […]
Compton Olayı Amerikalı Fizikçi Arthur H. Compton 1923 yılında X ışınlarının parafin içinden geçerek saçılması sırasında X ışınlarının dalga boyunun büyüdüğünü ve enerji kaybettiğini gözlemledi. X ışınları enerjisinin bir kısmını parafinden fırlayan elektrona aktarmıştı. Yüksek enerjili bir fotonun serbest elektronlara çarpması sonucunda elektron bulunduğu yerden fırlarken fotonda doğrultu değiştirerek saçılır. Bu olaya compton olayı adı verilir. Çarpışma sonrası foton yok […]
Işığın Gücü Bir kaynaktan birim zamanda yayılan fotonların toplam enerjisidir.
Akım – Gerilim grafikleri yorumları Aynı fotosel lambaya gönderilen ışınlardan 1.nin ışık şiddeti 2.den daha büyüktür. 1. ışın daha fazla elektron sökmüş ve daha büyük akım oluşturmuştur. Kesme gerilimleri Vk nın aynı olması iki ışının da enerjilerinin aynı olduğunu gösterir. Farklı fotosele gönderilen ışınların maksimum akımları eşit olduğundan ışık şiddetleri eşittir. Kesme gerilimi VK nın eşit olması iki ışının […]
Fotosel lamba ve Fotoelektrik akım Havası boşaltılmış cam lamba içine ışığın girebilmesi için bir kısmı boş bırakılarak alkali metal sürülür. Sodyum, lityum, sezyum ve potasyum gibi alkali metallerden görünür ışık elektron sökebilir. Lamba içine giren ışık demeti alkali metalden elektron söker. Sökülen elektronların bir kısmı lambanın anoduna ulaşır, bir kısmı ulaşamaz. Sökülen fotoelektronların anoda ulaşması ile akımölçerin ibresinde sapma […]
Einstein’ın Fotoelektrik Denklemi Katot maddesi üzerindeki atomlara çarpan fotonlar, bu metal yüzeyden elektron sökerken bütün enerjisini atoma aktarır kendisi yok olur (soğurulur). Atoma verilen enerjinin bir kısmı elektronu atomdan sökmek için harcanır. Geri kalan kısmı sökülen fotoelektrona kinetik enerji olarak aktarılır. Enerjinin korunumu kanununa göre Foton enerjisi = Eşik enerji + Elektronun kinetik enerjisidir.