Bileşiklerin Ayrıştırılması Bileşikler kimyasal yollarla ayrıştırıldıklarından enerjiye gereksinim vardır. Bu enerji çeşidi ısı, ışık veya elektrik olabilir. a. Elektroliz (Elektrik Enerjisi ile Ayrıştırma) Bir bileşiğin elektrik enerjisi kullanılarak elementlerine ayrıştırılmasıdır. b. Termoliz (Isı Enerjisi ile Ayrıştırma) Bazı bileşikler ısıtılarak daha küçük taneciklere ayrıştırılabilir. Örnek: Suya aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanırsa suda kimyasal değişme olur? A) Elektroliz […]
Sıvı – Sıvı Karışımlar a. Heterojen Sıvı Karışımları Ayrıştırma Bu sıvılar birbiri içinde çözünmez. Karışımı ayrıştırmak için ayırma hunisi kullanılır. Karışım ayırma hunisine alındığında yoğunluğu büyük olan sıvı alta, küçük olan ise üstte kalır. Örnek, Yağ – Su b. Homojen Sıvı Karışımları Ayrıştırma Bu sıvılar birbiri içinde çözünür. Karışım sıvıların kaynama noktası farkından yararlanılarak ayrıştırılır. […]
Ayrıştırma Yöntemleri Karışımlar fiziksel, bileşikler ise kimyasal yöntemlerle ayrıştırılır. Karışımların Ayrıştırılması 1. Katı – Katı Karışımlar a. Yoğunluk Farkı ile Ayrıştırma Karışım iki katının da çözünmediği bir sıvıya atılır. Yoğunluğu sıvıdan küçük olan üstte kalır, büyük olan dibe çöker. Yüzeydeki katı, yüzeyden toplanır. Dipteki katı ise süzülür. Örnek: Kum – talaş karışımı Talaş : […]
Faz Diyagramı Verilen basınç ve sıcaklık değerinde maddenin hangi fiziksel halde olduğunu gösteren diyagramlardır. Her maddenin bir faz diyagramı vardır. fiekilde suyun faz diyagramına ait grafik verilmiştir. Diyagramda AO, OB ve OC çizgileri düzlemi katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç bölgeye ayırmıştır. Örneğin, Su 0,06 atm basınç ve 50 °C sıcaklıkta gaz haldedir. […]
Isı Hesaplamaları Bir maddenin aldığı veya verdiği ısı miktarı, Kütlesine Türüne Sıcaklık farkına bağlı olarak değişir. Maddenin sıcaklığındaki değişimlere göre aldığı veya verdiği ısı Q, Q = m.c.Δt formülüyle hesaplanır. Q = Alınan veya verilen ısı (kal) m = Maddenin kütlesi (g) c = Öz ısı (ısınma ısısı) (kal/g °C) Δt = Sıcaklık […]
Çözeltilerin Hal Değişimi 1. Katı – Sıvı Çözeltileri Bu çözeltiye tuzlu su örneği verilebilir. Tuzlu suyun ısınma grafiğiI. bölge: Sıcaklık artar. II. bölge: Çözelti kaynamaktadır. t: Kaynamaya başlama sıcaklığıdır. Maddenin I. bölgede sıcaklığı arttığı için buhar basıncı da artar. II. bölgede buhar basıncı değişmez. Çünkü bu bölgede madde kaynamaya başlamıştır. Kaynama anında buhar […]
Saf Maddelerin Hal Değişim Grafikleri Saf maddeler ısıtıldıklarında belli sıcaklıklarda hal değiştirir.Grafikte, –10 °C deki bir miktar buzun 110 °C de buhar haline gelinceye kadar ki değişimleri gösterilmiştir. Grafiğe göre, birbirine benzer bölgelerde gerçekleşen olayları açıklamaya çalışalım. I., III. ve V. bölgelerde Sıcaklık artar. Alınan ısı, sıcaklık artışında kullanılır, kinetik enerji artar. Potansiyel […]
Sıvıların Buhar Basıncı Bir sıvıyı oluşturan taneciklerin bir kısmı, gaz haline geçerek sıvının yüzeyinde basınç oluşturur. Yüzeyden buharlaşan sıvı moleküllerinin uyguladığı basınca sıvı buhar basıncı denir. Buna göre, Isıtılan sıvılar buharlaşır. Buharlaşma sıvının yüzeyinde olur. Buhar basıncı madde miktarına bağlı değidir. Sıcaklık artıkça buhar basıncı da artar. Örneğin, 50 °C deki suyun buhar basıncı, […]
Erime ve Donma Noktası Bir katının belli basınçta sıvı hale geçmeye başladığı sıcaklığa erime, sıvının katı hale geçmeye başladığı sıcaklığa donma noktası denir. Erime ve donma noktası da madde miktarına bağlı değildir. Erime ve donma noktası, Maddenin cinsine bağlıdır. Açık hava basıncına (dış basınca) bağlıdır. Maddenin saşığına bağlıdır. Örnek: Aynı koşullar altında farklı maddelerin birbirinden […]
Öz Hacim Birim kütledeki maddenin hacmidir. Yani özkütlenin tam tersidir ve 1/d ile gösterilir. gibi birimler kullanılabilir. Özısı (Isınma Isısı, c) Maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C yükseltebilmek için gerekli olan ısı miktarına özısı denir. Örneğin, Suyun özısısı (csu) = 1 kal/g°C dir. Çözünürlük Sabit sıcaklıkta 100 cm3 çözücü içerisinde en çok çözünebilen madde miktarına maddenin […]
Madde ve Özellikleri Çözümlü Örnek Sorular Örnek: Kapalı iki cam kaptan birincisinde bir miktar sıvı H2O, ikincisinde ise bir miktar H2 gazı vardır. Aynı koşullarda birinci kaba sıvı H2O, ikinci kaba ise H2 gazı azar azar ekleniyor. Bu işlem sırasında iki kaptaki maddelerin kütle (m) özkütle (d) değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir? Çözüm: Örnek: […]
Maddenin Ayırtedici Özellikleri Madde miktarına bağlı olan, maddeden maddeye farklılık gösteren özelliklere maddenin ayırtedici özellikleri denir.Maddenin ölçülebilir özellikleridir. Bunlardan en önemlileri ve hangi haller için ayırtedici oldukları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Tabloda verilen (+), ayırtedici özellik olduğunu gösterir. Özkütle (Yoğunluk) Birim hacimdeki madde miktarına özkütle denir ve “d” ile gösterilir.Birimi katı ve sıvılar için g/cm3, gazlar […]
Maddedeki Değişimler Fiziksel Değişme Maddenin dış görünüşü ile ilgili olan özelliklerine fiziksel özellik, bu özelliklerin değişmesine de fiziksel değişme denir. Renk, koku, tat, şekil gibi özellikler fiziksel özelliklerdir. Fiziksel değişmeye uğrayan madde orijinal kimliğini (molekül yapısını) kaybetmez. Örneğin, Kağıdın yırtılması, mumun erimesi, tuzun suda çözünmesi, alkolün uçması…. gibi olaylar fiziksel olaylardır. Kimyasal Değişme Maddenin iç […]
Maddenin Fiziksel Halleri Maddeler doğada basınç ve sıcaklık koşullarına bağlı olarak üç halde bulunur. Bunlar katı, sıvı ve gaz halleridir. Basınç ve sıcaklığa bağlı olarak maddenin bir halden başka bir hale geçmesine hal değişimi denir. Yukarıdaki şemada hal değişimleri gösterilmiştir. Bu hal değişimleri, 1. Erime 2. Buharlaşma 3. Süblimleşme 4. Donma 5. Yoğunlaşma 6. Kırağılaşma […]