Şehirler ve Etki Alanları Şehirler yapılan faaliyetlerin bir ya da bir kaçıyla ön plana çıkarlar. şehirler gelişmelerinde daha büyük paya sahip olan faaliyet türü ile anılırlar. Bazıları ise aynı anda birden çok fonksiyona sahip olabilirler. a. Dünyanın Büyük şehirleri nerelerde kurulmuştur? Dünya haritasına bakıldığında bu şehirlerin genellikle Kuzey Yarım kürenin Orta kuşağında yer aldığı görülür. Büyük şehirlerin ortaya çıkmasında; 1. […]
Tarihsel Süreçte Şehirlerin Gelişimi Tarih boyunca dünya nüfusunun çoğunluğu kırsal alanlarda yaşamıştır. Beş bin yıldan beri var olan ve Sanayi Devrimi’nden bu yana hem büyüme hem de sayıca hızla artan yerleşmeler, şehirleri oluşturmuştur. ilk şehirler, Ticaret ve dış saldırılara karşı güvenlik amaçlı ortaya çıkmışlardır. Modern şehirleşme süreci Sanayi Devrimi ile başlamıştır. Şehirlerin Fonksiyonel Gelişimi Tarihte, ilk şehirler ve şehirleşme hareketleri […]
Nüfus Politikaları Neden Nüfus Politikası? Ülkeler, kalkınmalarını belirli bir plan çerçevesinde geliştirmek zorundadır. Bu amaçla nüfusun sayısını ve artış hızını, niteliğini (eğitim, üretim), niceliğini (sağlık ve doğurganlık), dağılışını (kır, kent, dış ülke) belirlemek için belirli aralıklarla nüfus sayımları yapar, nüfus politikaları belirlerler. Dünyada genel olarak uygulanan üç çeşit nüfus politikası vardır. 1. Nüfus artış hızını azaltma politikası ; Çin ve Hindistan […]
Göçün Mekansal Etkileri Nüfusun hızlı artması, tarım alanlarının miras yoluyla küçük parçalara ayrılması ve tarımda makine kullanımının yaygınlaşması geçim güçlüklerini arttırmıştır. Bu köyden göçlere yol açmıştır. Bunun sonucunda: Köylerin nüfusu azalmış, bazı köyler tümüyle boşalmıştır. Toprak ekilmez olmuştur. Göçler Yerleşim Alanlarını Nasıl Etkiler? Göç alan yerlerde sağlıksız yapılaşma ve gece kondu semtleri ortaya çıkmıştır. Sanayi […]
Nüfus Hareketleri (Göçler) Göçlerin Nedenleri ve Sonuçları Geçmişten Günümüze Göç Hikayeleri Göç olayı insanlık tarihi kadar eskidir. İlk göçler daha çok iklim değişmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Kuraklığın etkili olduğu alanlardan, toprakları verimli, otlakları zengin alanlara doğru göçler yaşanmıştır. Türklerin Orta Asya’dan Göçü Tarihi kayıtlara göre Türk göçlerinin en önemli nedeni, kuraklık ve toprakların verimsizleşmesidir. Nüfusun artması ve otlakların verimsizleşmesi […]
Nüfusun Yapısı ve Nitelikleri Nüfus, bir ülkenin kalkınmasında en önemli etmenlerden biridir. Ülkelerin kalkınmasında nüfusun sayısından çok nitelikleri daha önemlidir. Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Nüfus piramitlerinde yaş grupları 0–14 yaş arası çocuk,15–64 yaş arası yetişkin (çalışan aktif) 65 yaş ve daha yukarısı ise yaşlı nüfus olarak kabul edilir. Nüfusun yaş gruplarına göre dağılışı, insanların ihtiyaçlarını ve sosyal […]
Nüfus Piramitleri ve Özellikleri ÇÖZÜM: 0–15 yaş arasına baktığımızda 2.nci grafikte azalma görülmektedir. Şekillerde göçle ilgili bilgi yoktur. 60 yaş üstü aynı olduğu için yaşam sürecinde bir değişiklik görülmemektedir. Yanıt A ÖRNEK: Bir ülke nüfusunun genç olması; I. Doğum oranının yüksek olması II. Ortalama yaşam süresinin uzun olması III. Bebek ölüm oranının düşük olması IV. […]
Dünyada Nüfus Artışı Dünya nüfusu sürekli bir hareketlilik ve değişim içindedir. Bu değişimin temel nedeni yaşam koşullarının sürekli gelişmesidir. Nüfustaki değişimleri, doğum ve ölüm arasındaki oranlar belirler. Bazı yerlerde göçler, çok sayıda insan ölümüne neden olan salgın hastalıklar ve doğal afetler ile ülke sınırlarının değişmesi nüfusun değişiminde etkin rol oynamaktadır. Günümüzde nüfusun en az artış gösterdiği ülkeler, gelişmiş ülkelerdir. […]
Kıta Nüfusları Neden Farklıdır? Tablo incelendiğinde nüfusun kıtalara dengeli dağılmadığı görülür. 1750–1950 yılları arasında en önemli nüfus artışlarının Asya ve Avrupa kıtalarında olduğu görülür. Asyadaki artışın nedeni yüksek doğum oranı iken Avrupa kıtasındaki artış ise sanayi devriminden sonra insanların yaşam düzeylerinin yükselmesidir. 1950–2000 yılları arasında tüm kıtalarda nüfusun hızla artığı görülür. Bu artışta insanların yaşam düzeylerinin yükselmesi etkili olmuştur. […]
Dünyada Nüfusun Alansal Dağılışı Dünya nüfusu yeryüzüne eşit ve dengeli dağılmamıştır. Kıtalara ve ülkelere göre farklılık gösterir. Kıta nüfusları, dünya nüfus artışına bağlı olarak günümüze kadar sürekli artmıştır. Ancak bu artış her zaman aynı oranda olmamıştır. Yoğun Nüfuslu Alanlar 1. Güneydoğu Asya 2. Orta ve Batı Avrupa 3. Kuzey Amerikanın Doğusu 4. Nil ırmağı çevresi Seyrek Nüfuslu […]
Dünya Nüfusunun Tarihsel Artışı ve Değişimi Geçmiş çağlardan günümüze dünya nüfusu genel olarak artış göstermiştir. Bu artışta zaman zaman sıçramalar görülmektedir. Bu sıçramalardan birincisi 2 milyon yıl önce insanların alet yapımını ve ateşi bulmalarıyla yaşanmıştır. Dünya nüfusundaki ikinci sıçrama yaklaşık 10.000 yıl önce yaşanmıştır. İnsanlar yerleşik hayata geçmiş ve hayvanları evcilleştirmişlerdir. Dünya nüfusundaki üçüncü sıçrama sanayi devrimi ile gerçekleşmiştir. Bu sıçramada […]
Nüfusun Gelişimi, Dağılışı ve Nitelikleri Nüfus Sınırları belli bir alanda, belirli bir günde yaşayan toplam insan sayıdır. Nüfus Sayımları Tarih boyunca çeşitli amaçlarla birçok nüfus sayımları yapılmıştır. Bu sayımların temel amacı askere alınacak kişilerle vergi verecek kişi sayısını belirlemektir. 20. yüzyıldan itibaren, Nüfusun sayısını, artış hızını, ekonomik ve sosyal niteliklerini belirlemek amacıyla modern nüfus sayımları yapılmaktadır. Dünyada modern nüfus sayımları […]
Durgun Kütle Enerjisi Einstin’e göre bütün parçacıklar durgun olsalar bile enerjileri vardır. Bu enerjiye durgun kütle enerjisi denir.
Rölativite 20. yüzyılın başlarında fizikte yeni ve büyük gelişmeler oldu. ileri sürülen rölativite ve kuantum teorileri o güne kadar yapılan varsayımların yeniden gözden geçirilmesine neden oldu. Özellikle özel rölativite ve kuantum kavramları fizikte yeni bir dönemin başlamasına sebep olmuştur. Modern fiziğin bu kavramlarla başladığını söyleyebiliriz. Newtonun klasik fizik yasaları büyük ve hızı ışık hızıyla kısyaslanamayacak kadar küçük maddeler için geçerlidir ve doğru […]
Yüklü Parçacıklarının Yörüngeleri +q yükü elektrik alana dik doğrultuda girdiğinde elektriksel kuvvetin etkisinde saparak şekildeki yörüngeyi izler. Ossiloskobun yapısını üç bölüme ayırabiliriz, Kısım elektron elde edilen fitil ve bu elektronları hızlandıran anot ve katottan oluşur. Kısım, yatay ve düşey paralel levhalardan oluşmuş saptırıcılar vardır. Kısım, inceleme yapılan ekran vardır. Elektronun sıcak bir fitilden salınması […]
Yüklü Parçacıkların Elektriksel Hareketi ve Rölativite Yüklü Tanecikler Elektron En küçük elektrik yüküne sahiptir. Yüküne bir elemantel yük denir. 1 elementel yük 1.6.10-19C dur. 1866 yılında Thamson tarafıdan yapılan deneyler sonucunda keşfedildi. Negatif elektrik yüküne sahip bu parçacığın kütlesi bir hidrojen atomu kütlesinin yaklaşık 1836 da birine eşittir. Bu da yaklaşık olarak 9.11.10-31 kg dır. Proton Atomun çekirdeğinde […]
Modern Atom Modeli (Elektron Kabukları) Modern atom teorisinde elektronlar çekirdek çevresinde elektron bulutları halindedirler. Elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu bu bölgelere orbital adı verilir. Elektronun atomdaki yeri ve durumunu belirlemek için dört tane kuantum sayısı kullanılır. 1. Bas Kuantum Sayısı Bu sayı elektronun çekirdekten uzaklığını belirler. n ile gösteriliyor olup, n = 1, 2, 3 … değerlerini alır. n […]