Sıfat ve Zarf

Zarf Türleri

Zarf Türleri

Zarf Türleri 1.Durum (Hâl) Zarfları Eyleme veya eylemsiye sorulan “NASIL” sorusuna cevap veren, durum belirten sözcük ya da sözcük gruplarıdır. Çocuk uzaktan sapasağlam görünüyordu. Adamcağız derin derin soluyordu. Durum zarflarının kendi içinde çeşitleri vardır: a. Kesinlik zarfları Kesinlikle bu maçı alacağız. b. Olasılık zarfları Belki ben de sinemaya gelirim. c. Yineleme zarfları Sizinle tekrar görüşelim. d. […]

Belirteç (Zarf)

Belirteç (Zarf)

Belirteç (Zarf) Eylemleri, eylemsileri, sıfatları ve kendi türünden diğer sözcükleri durum, zaman, miktar, sebep, yön gibi açılardan niteleyen söz ya da söz öbeklerine zarf denir. Zarflarla zarf tümlecini karıştırmamak gerekir. Zarflar, sözcük türü; zarf tümleci ise cümle öğesidir. Zarflarla İlgili Bazı Özellikler 1. Zarflar, fiilleri niteler Eylemleri nitelediklerinde cümlenin zarf tümleci olurlar. şu halde bu zarfları, cümlenin öğelerinden […]

Sıfatların Yapısı-Sıfat Tamlaması

Sıfatların Yapısı-Sıfat Tamlaması

Sıfatların Yapısı Öteki sözcük türleri gibi sıfatlar da basit, türemiş veya birleşik şekillerde bulunabilirler: a. Bitişik Yazılanlar İki sözcük birleşerek bir sözcüğe sıfat olur. Bunlara kaynaşmış birleşik sıfat da denir. Sıfat Tamlaması Adların önüne gelen çeşitli niteleyici ve belirtici sözcükler, isimle birlikte sıfat tamlamasını oluşturur. Dertli adam, çalışkan çocuk, bu resim, Hangi dağ, operadaki hayalet, açık büfe, […]

Sıfatlarda Pekiştirme -Küçültme- Derecelendirme

Sıfatlarda Pekiştirme -Küçültme- Derecelendirme

Sıfatlarda Pekiştirme Sıfatlar çeşitli şekillerde pekiştirilebilir. Pekiştirilmiş sözcükler bazen zarf olabilir. Bunları sıfatlarla karıştırmamak gerekir. Sıfatlarda Küçültme “Ce, cik, cek, imsi, ımtırak, sı” gibi ekleri alan sıfatların anlamında küçültme, azlık, benzerlik, tam olmama anlamları oluşur. Bunlara küçültülmüş sıfatlar adı verilir. Sıfatlarda Derecelendirme Sıfatların derecelendirilmesi, derecelendirme zarfları ya da edatlarla yapılır. Derecelendirme şekilleri aşağıdaki gibidir.

Niteleme Sıfatı- Belirtme Sıfatı

Niteleme Sıfatı- Belirtme Sıfatı

Niteleme Sıfatları Varlıkların “nasıl” olduklarını, renklerini, biçimlerini, durumlarını ifade eden sıfatlardır. Ada “nasıl” sorusunu sorarak bu sıfatları kolaylıkla bulabiliriz. Belirtme Sıfatları Varlıkların sayısını (nicel özelliklerini), sorusunu veren ya da onları işaret eden sıfatlardır. Dörde ayrılırlar: a. İşaret Sıfatları Bu sıfatlar, kendisinden sonra gelen ismi işaret eder. İşaret zamirleriyle karıştırılmamalıdır. Ayrıca “ki” eki alan sıfatlar da bu gruptadır. Bu […]

Sıfat

Sıfat

Ön Ad (Sıfat) Adlardan önce gelerek onların özelliklerini belirten kelimelerdir. Mutlaka bir isimden önce geldikleri için daima sıfat tamlaması şeklindedirler. Dolayısı ile sıfatı söylerken sıfat tamlamasını da ifade etmiş oluyoruz Sıfatın çeldiricileri genellikle zamir ve zarftır. Zamirler ismin yerini tutar, çekim eki alır; genellikle tek sözcük şeklindedir. Sıfatlarsa isimden önce gelir ve tamlama yapar. Zarflar genellikle fiil, fiilimsi gibi hareket ifade […]

Ünlem

Ünlem

Ünlem Sevinç, üzüntü, şaşkınlık, korku gibi duyguları ve heyecanları anlatan; seslenme bildiren kelimelere ünlem denir. Belli başlı ünlemler şunlardır: Ünlemler seslenme ve duygu ünlemleri olarak iki başlık altında toplanabilir: Seslenme Ünlemleri  Bre kardeşler, erenler!  Hey, dostum! Duygu Ünlemleri Yer aldıkları cümleye şaşma, heyecan, korku, sevgi, acıma gibi duyguları katarlar.  Ah! dişim sızlıyor! (acı)  […]

Bağlaç

Bağlaç

Bağlaç Eş görevli sözcükleri, eş görevli söz öbeklerini, cümleleri hatta parçaları birbirine bağlayan kelime ya da kelime gruplarıdır. Bağlaçlar a. Eş görevli kelimeleri bağlar. Aşk da para da istiyor. Telefonla kalemimi arabada unuttum. b. Söz öbeklerini bağlar Ne İstanbul’dan ayrılmayı ne de burada kalmayı düşünüyordu. c. Cümleleri bağlar. Geçen akşam seni arayamadım; çünkü oldukça meşguldüm. Bağlaçlar ifade […]

Edatların Kattığı Anlamlar

Edatların Kattığı Anlamlar

Edatların Kattığı Anlamlar Kimi edatlar sıkça kullanılmakta ve farklı anlamlar içerebilmektedir. Bu edatlar ve kattıkları anlamlar aşağıda açıklanmıştır: Gibi a. Benzetme: Aslan gibi bir adamdır. b. Durum: Kovanın içi çöplük gibi oldu. c. Sanma: Seni önceden gördüm gibi. d. Zaman: Dün öğle gibi eve geldi. e. Tahmin: Oyun berabere bitecek gibi. f. Yaraşır biçimde: İnsan gibi […]

İlgeç (Edat)

İlgeç (Edat)

İlgeç (Edat) Öteki türlerdeki kelimelerden farklı olarak cümlede anlam ilişkisi kuran sözcüklere edat adı verilir. Dilimizde sınırlı sayıda edat vardır. Sınavlarda daha çok anlamsal özellikleri sorulur. Belli başlı edatlar: Yukarıda Türkçedeki edatların sınışandırılmış bir listesi verilmiştir. Buradaki bazı sözcükler farklı görevlerde karşımıza çıkabilmektedir. (ile, yalnız, ancak, bir, değil, karşı,doğru, başka vb.) a. İle Eş görevli iki unsuru birbirine bağladığında […]

Cümle Tahlili

Cümle Tahlili

Cümle Tahlili 1. Önümde kitap ve notlarla ne kadar süre yazdığımı bilmiyorum. Yapısına göre: Birleşik cümle Yükleminin yerine göre: Kurallı cümle Yüklem türüne göre: Fiil cümlesi Anlamına göre: Olumsuz cümle 2. Sen şimdi sabah keyfini süredur, diğer işi daha sonra konuşuruz. Yapısına göre: Sıralı cümle Yükleminin yerine göre: Kurallı cümle Yüklem türüne göre: Fiil cümlesi Anlamına göre: […]

Yüklemin Yerine Göre Cümleler

Yüklemin Yerine Göre Cümleler

Yüklemin Yerine Göre Cümleler A. Kurallı Cümle Yüklemi sonda bulunan cümleye kurallı cümle denir. Mehmet’in bir oğlu dünyaya geldi. Babasının yanından hiç ayrılmıyordu. Sokakta insanlar bağrışıyorlardı. Caddenin sonundaki market henüz kapanmamıştı.  Kurallı cümlelerde yükleme en yakın öğe vurgulu söylenir. Maçın sonuçları cebe gelecek. B. Devrik Cümle Yüklem cümlenin sonunda değilse cümle devriktir. Geçen hafta bir […]

Yüklemin Türüne Göre Cümleler

Yüklemin Türüne Göre Cümleler

Yüklemin Türüne Göre Cümleler Cümleler yükleminin türüne göre isim ve fiil olmak üzere ikiye ayrılırlar. Yüklemin isim ya da fiil olduğunu sözcüğün köküne bakarak değil, gövdesine bakarak anlarız. Bunun için sözcüğün aldığı ‘kip, ekfiil ve şahıs ekleri atılır, geri kalan kısma ‘mak-mek’ eki getirilir. Sözcük bu eki alırsa fiil, almazsa isim olur. ………………………başarılı-dır. (isim) ……………………….başar-ıyorum (fiil) ………………………üstünde-ydi […]

Anlamına Göre Cümleler

Anlamına Göre Cümleler

Anlamına Göre Cümleler A. Olumlu Cümle Bir cümlede söz konusu fiil gerçekleşmişse bu olumlu bir cümledir. Cümlede olumluluk-olumsuzluk değerlendirmesi yaparken değer yargılarımıza göre değil, eylemin gerçekleşip gerçekleşmediğine bakmalı ve olumsuzluk eki ya da olumsuzluk sözcüğü alıp almadığından emin olmalıyız. Gözlemlerim epey netti. Akşam beşte tüm hücreler boşaltıldı. Bu köyün insanları pek üretken. B. Olumsuz Cümle Cümlede vurgulanan eylem ya da […]

Yapısına Göre Cümleler

Yapısına Göre Cümleler

Cümle Çeşitleri Yapısına Göre Cümleler A. Basit Cümle Basit cümle, tek yükleme sahiptir. Yüklem dışında içinde herhangi bir fiilimsi, iç cümle, şart kipiyle çekimlenmiş fiil barındırmaz. Parkın önünde birkaç kişi bekliyordu. Dersin sonuna doğru öğrenciler bazı soruların cevabını istediler. B. Birleşik Cümle Birleşik cümleler de tek yükleme sahiptir. Ama bu yüklemin dışında cümlede fiilimsi, iç cümle veya bir başka […]

Cümle Çeşitleri

Cümle Çeşitleri

Cümle Çeşitleri Bir cümleyi dört değişik açıdan inceleyebiliriz: yapısına göre, yükleminin türüne göre, yükleminin yerine göre ve anlamına göre. Yapısına Göre A. Basit cümle B. Birleşik cümle 1) Girişik birleşik cümle 2) İç içe geçmiş birleşik cümle 3) fiartlı birleşik cümle 4) Mi’li birleşik cümle C. Sıralı cümle 1) Bağımlı sıralı cümle 2) Bağımsız sıralı […]

Edat Tümleci

Edat Tümleci

Edat Tümleci Cümlede yer alan edatlar ve edat grupları edat tümlecini oluştururlar. Edat tümlecinin soruları da edatla birleşmiş şekildedir. Bu soruların belli başlıları: NEYLE, KİMİNLE, KİM İÇİN, NEYE GÖRE, NE GİBİ… Ankara’ya uçakla gidelim. (neyle) fiu an kardeşimle kalıyorum. (kiminle) Bu keki sizin için yaptık. (kim için) İşi kuralına göre yapayım. (neye göre) Edat tümleçleri söz öbeklerinden oluşabilir. […]

Zarf Tümleci

Zarf Tümleci

Zarf Tümleci Bir cümlede eylemin durumunu, zamanını, gerçekleşme süresini, sebebini, koşulunu belirten sözcük ve söz öbeklerine zarf tümleci denir. Gördüklerini nefes nefese anlattı. Onunla yarın konuşalım mı? Zarf tümleciyle zarfı ayırt etmek gerekir. Zarf, sözcük türüdür, zarf tümleci ise öğedir. Basit cümlelerde zarf ve zarf tümleci aynıdır, ama birleşik cümlelerde zarf herhangi bir öğede yer […]

Dolaylı Tümleç

Dolaylı Tümleç

Dolaylı Tümleç Cümlelerde eylemin ya da oluşumun yerini, yönünü belirten söz veya söz öbeklerine dolaylı tümleç denir.  İsmin “e, de, den” hal eklerini alan sözcükler dolaylı tümleç olurlar: “E” hal ekini alanlar yere, kişiye ve duruma yönelme; Yarım saat sonra okula gidiyorum. “De” ekini alanlar bir yerde veya kişide bulunma; Üç gece otelde kaldılar. “Den” ekini […]

Nesne

Nesne

Nesne Cümlelerde öznenin yaptığı hareketten etkilenen öğeye denir. Varlığı özneye bağlıdır. Onun için önce özne, daha sonra nesne bulunur.  Özne bulunduktan sonra “özne NE / NEYİ aldı?, özne KİMİ gördü?” şeklinde sorular sorularak nesne aranır. Seda seni bekliyor. (özne kimi bekliyor) Çalışmalarımızı hızlandıracağız. (özne neyi hızlandıracak) Çiçek topla benim için. (özne ne toplasın)  Yalın halde bulunan nesneye belirtisiz nesne, […]

Sınavlara Hazırlık Arama Robotu
YGS & LYS TEOG KPSS TUS KPDS Ehliyet Sınavı PMYO JANA

Seçim esnek olup ilgili alanları seçiniz, Örneğin ehliyet sınavı için branş olarak matematik seçmeyiniz :)