Çocuk Edebiyatı Nedir?
(Çocuk Edebiyatı)

Bizim için önemi, “geleceğimizin teminatı” olmalarıyla bir kat daha artan gözbebeğimiz yavrularımıza “oyunlar içinde kaybolan haylaz” yaklaşımı,onlara ne kadar dar ve haksız bir açıdan bakıştır; bunu anlamış olmalıyız. Durum böyle olunca; “Neyi bulursa giysin, neyi bulursa yesin!“der gibi, “Neyi bulursa,okusun!” denmeyeceği;böyle bir aymazlık içinde olmanın tehlikesi,apaçık ortadadır. Bebeklik çağından itibaren, okul öncesi ve okul çağı eğitim-öğretim sürecinde devam edecek bilimsel bilgiye ve seçici-özel ilgiye dayalı tüm çabalarda, onun mutlu, başarılı, uyumlu ve üretken bir rol modeline ihtiyacı olacaktır.

İyi ama nereden, nasıl, neler çocuğun zihinsel ve ruhsal gelişimine katılmalıdır? Üzerinde durduğumuz alan çocuk edebiyatı olduğuna göre, biz de bu alanın temel niteliklerini sıralayalım şimdi:

1. Çocuğu ruhsal ve zihinsel yönden geleceğe hazırlamalıdır. İçinde yaşadığı toplumun ortak değerlerine saygılı ve onları gözeten; inançlı ama bilimsel düşünce sistemlerine açık; kendi ne ve mensubu bulunduğu topluma yabancılaşmadan tüm insanlığın hizmetine hazır; sevgiyi, saygıyı ve adaleti baş tacı eden, özgüveni tam bir kimlikte yetiştirilmesine hizmet etmelidir.

2. Çocuk, genellikle hayali, abartılı, gerçeküstü bir dünyadan hoşlanır. Ancak bunları somutlaştırırsanız anlar ve zevk alır. Bu yüzden anlatıcı; hayalin içinde hayatın bir gerçeğini, abartılı duygu hallerinin içinde barışçı, mütevazı, uzlaşmacı ve iyilikse ver tutumu, gerçeküstü olayların kıvrımları arasında, gerçek hayat sahneleri karşısında uyanık ve dirençli kalmanın bilincini, erdemini öne çıkarmalıdır.

3. Çocuk yayınlarında çocuğun yaşı ve eğitim durumu, bir yapıtın önerilmesinde belirleyici öğedir. Ayrıca çocuğun cinsi yeti, özel hayatı ve eğilimleri dikkate alınmalıdır.

4. Çocuk yayınlarının eğitici,öğretici yanı ağır basmalı;bu etkinin çocuğun ve toplumun yararına olmasına özen gösterilmelidir.

5. Anadili (ulus dili veya resmi dil de olabilir) bilincini pekiştiren, dil beğenisini geliştiren olgunluktaki eserler seçilmelidir.

6. Çocukların dünyaya umutla ve gerçekçi bir gözle bakabilmelerini sağlayan,sosyal ve doğal çevre değerlerini önemsemeyi ana eksen alan edebiyat ürünleri önerilmelidir. Konu ve resim seçiminde çocuğu gerçek hayattan koparacak, düşsel ve fantastik olanı gerçekleştirmeye yöneltecek etkiler taşı mamalıdır. Ayrıca, insan, hayat ve toplum hakkında kötü, zararlı,olumsuz telkinler içeren yoz yapıtlar dikkatle ayıklan malı ve çocuktan uzak tutulmalıdır.

Çocuklar için söylenmiş birkaç özlü sözle bitirelim yazımızı:

“Kitapsız büyüyen çocuk, susuz yetişen ağaca benzer.” (Çin atasözü)
“Çocuk, doldurulacak bir kap değil, ısıtılacak bir ocaktır.” (Danner)
“Kim demiş ki çocuk, küçük bir şeydir?
Bir çocuk belki, en büyük şeydir!” (Abdülhak Hamid Tarhan)
“Her doğan çocuk,Tanrı´nın insanlardan hâlâ ümidini kesmediğine bir işarettir.” (Tagore)

|» “Çocuk Edebiyatı” Sayfasına Dön! « |

Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir.