bir cümleyi dört değişik açıdan inceleyebiliriz: yapısına göre, yükleminin türüne göre, yükleminin yerine göre ve anlamına göre.
1) Girişik birleşik cümle
2) İç içe geçmiş birleşik cümle
3) fiartlı birleşik cümle
4) Mi'li birleşik cümle
1) Bağımlı sıralı cümle
2) Bağımsız sıralı cümle
1) Bağımlı bağlı cümle
2) Bağımsız bağlı cümle
3) Ki'li bağlı cümle