SBS 8.SINIF TÜRKÇE CÜMLEDE ANLAM

Cümlede Anlam ÖZellikleri

17. Endişe Anlamlı Cümleler

Bir kişi veya herhangi bir durum karşısında kaygılanma içeren cümlelerdir.

Örnek:
“Acaba yolda başlarına bir şey mi geldi?” cümlesinde bir kaygılanma söz konusudur.

ÖRNEK SORU
Aşağıdaki ifadelerin hangisinde “endişe” ve “merak” vardır?

A) Bu ne biçim söz, böyle?
B) Demek davetimize gelmeyecekler, öyle mi?
C) Hava da bozduu, niye gelmediler acaba?
D) Aman ya Rabbi ! O ne müthiş haber?

ÇÖZÜM

A seçeneğinde “kızma,” B seçeneğinde “sitem,” C seçeneğinde ise geç kalan kişilerin başına bir şey geleceğinden duyulan bir endişe söz konusudur.
Yanıt C

18. Şaşma Anlamlı Cümleler

Beklenmeyen bir durum karşısında duyulan hayreti ifade eden cümlelerdir.
Örnek:

“Aa! Ablamlar da mı gelmiş?” cümlesine bir şaşkınlık dile getirilmiştir.

ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde beklenmedik bir durumla karşılaşma söz konusudur?

A) Sahnede şarkı söylerken aniden yere düşmesin mi?
B) Çocuk büyük bir hızla kapıdan içeri girdi.
C) Demek bir daha bizimle çalışmak istemiyorsun.
D) Verdiğiniz işi iki haftada mı bitirmem gerekiyor?

ÇÖZÜM
A seçeneğinde sanatçının aniden yere düşmesi bir şaşkınlığa neden olmuştur. B, C ve D seçeneklerinde şaşma anlamı yoktur.
Yanıt A

19. Varsayım Anlamlı Cümleler

“Düşün ki, farz et ki, diyelim ki” gibi kalıplaşmış kullanımlarla; gerçekte var olmayan fakat an için var olduğu kabul edilen durumları anlatan cümlelerdir.

Örnek:

“Düşün ki ikramiye sana çıktı.” cümlesinde gerçekleşmemiş bir olayı gerçekmiş gibi kabul etme anlamı vardır.

ÖRNEK SORU

Yukarıdaki kâseye üzerinde varsayım anlamlıcümle bulunan meyve de konacaktır.
Buna göre aşağıdaki meyvelerden hangisikâseye yerleştirilmelidir?

ÇÖZÜM
C seçeneğinde henüz gerçekleşmeyen bir olayı gerçekmiş gibi kabul etme anlamı vardır. Bu nedenle yanıt C seçeneğidir.
Yanıt C

20. Beklenti Anlamlı Cümleler

Herhangi bir durumla ilgili beklentiyi dile getiren cümlelerdir.

Örnek:
“Sınavımın iyi geçeceğini umuyorum.” cümlesinde bir beklenti dile getirilmiştir.

ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde beklentianlamı vardır?
A) Sizi müdürün odasında beklediğini söyledi.
B) Bundan böyle her gün yarım saat koşacağım.
C) Buraya seninle görüşmek için geldiğim biliyorsun.
D) Yeni kitabımın çok beğenileceğini düşünüyorum.

ÇÖZÜM
A, B ve C seçeneklerinde herhangi bir beklenti anlamı yoktur. Ama D seçeneğinde sözü edilen yazar yeni kitabının çok beğenileceğine dair bir beklenti içerisindedir.
Yanıt D