…Cümlenin Öğeleri…
Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz.
Bir cümlenin oluşması için en önemli şart, kip ve şahıs bildiren bir unsurun bulunmasıdır. Yani eğer cümle içinde herhangi bir söz, haber veya dilek kiplerinden herhangi biriyle çekimli halde bulunuyorsa o, bir yargı bildiriyor demektir. Yargı bildirmek ise cümle olmanın en önemli koşuludur. Şahıs bildirmek, cümle olmak için her zaman gerekli değildir.
Cümlede bulunabilecek öğeler, yüklem, özne, nesne ve tümleçlerdir. Bunların özelliklerinin neler olduğunu şimdi ayrı ayrı görelim.
(Görüntülemek istediğiniz başlığa dokunun…)
Yüklem
Özne
Nesne
Dolaylı Tümleç
Zarf Tümleci
Edat Tümleci
|» Bu konuyla ilgili test çöz! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
YA gerçekten güzel olmuş.SÜPER teşekkürler
Sağ olun gerçekten çok güzel olmuş emeği geçen herkese teşekkürler.
çok süper olmuş emeği geçen herkese tşk fazla uzatmayacağım ama gerçekten süperr
zaman zaman kitaptan çalışmak yeterli gelmiyor örnek ve açık anlatımı sade ve güzel anlaşılabilecek konular gerekiyor ve ben bu siteyi buldum çok güzel ve herkese öneriyorum çok teşekkürler.
harbiden çok teşekkür ederiz ya dil anlatım ödevlerini burdan yapıyorum hep
çok iyi diyemem ama yine de iyi olmuş
gercekten cok güzel olmus emegi gecen herkese tesekürler 🙂
:-O bir tane hikayeee bunun ögeleri bulunmuş olacak ama ben son hafta hatırladım pofff yaaa
bir daha sözelden ödev almayacağım nefret ediyorumm cümlenin ögelerinden ıyyy
Çok güzel olmuş.klavyenize sağlık!
çok güzel olmuş faydalı bir site ben yararlandım teşekkürler
Nasıl güzel site değil ya cok güzel site bence aradığım her şey var tskler
Ya çok güzel ne arasan var bir de örnekleri çok olsa daha da güzel olacak
elınıze saglık guzel calısmanızın ve bızımle paylasmanız sayesınde faydalandım tesekkur ederım.
çok güzel olmuş desem yalan olur idare eder
ya valla hepsi çok güzel olmuş. elinize sağlık. benim işime çok yaradı doğrusu. tekrar teşekkürler.
iyi bir site faydalı ve yardımcı derslerimiz için faydalı bir yorum bence
Çok güzel ve faydalı bir site bence 🙂
CÜMLENİN ÖĞELERİ
YÜKLEM :
Cümlede işi, hareketi, yargıyı, bildiren çekimli unsura denir.
Not :Bir cümle birden çok öğeden oluşabileceği gibi tek bir yüklemden de oluşabilir.
* Ertesi gün okula müfettişler gelmişti.(C)
* Düşünüyorum (C)
* Güzeldi. ( C )
Not:Yüklem genlikle cümlenin sonunda bulunur; ancak günlük konuşmalarda, atasözlerinde ve şiirde yüklemin yeri değişebilir.
*Gel çabuk buraya!
*Sakla samanı gelir zamanı .
*İstanbul u dinliyorum gözlerim kapalı
Not:Her sözcük ya da sözcük gurubundan yüklem yapılabilir.
*Gecenin yalnızlığında sadece seni düşünürüm (fiil)
*Kasaba halkı meydanda toplanmıştı.(fiil)
*Yaşadığımız günler tıpkı bir rüzgar gibiydi.(edat)
*Bu olayların suçlusu odur. (zamir)
*Sabah uyandığında gözleri ışıl ışıldı.(ikileme)
*Konuşmalarına ister istemez kulak misafiri oldum. (deyim)
*Çalışmak yaşamın bir parçasıdır.
*Odayı süsleyen şey rengarenk çiçeklerdir. (sıfat)
*Öğrenmenin bir yolu da okumaktır.
*Ali derslerinde çok başarılıydı.
2.ÖZNE
Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan veya yargının gerçekleşmesine araç olan unsura denir.
Not:Özneyi bulmak için yükleme kim, ne soruları sorulur Yüklemi isim olan cümlelerde ise olan kim, olan ne soruları sorulur.
*Seyirciler fotoğraf sergisini çok beğendi.
*Ailece bulmaca çözmeye meraklıdırlar.
*Güzel gözler tül ardından görünsün.
*Coşkun nehirler gibi ağlamak istiyorum.
*Ben bu yüzden yalnızlığa hasretim .
*Keskin bir rüzgar eser şimdi dağlardan.
*İhtiyar kadın gitmeme taraftar değildir.
Not: Yüklemi edilgen fiillerle kurulan cümlelerin gerçek öznesi yoktur.
*Yemekten sonra erkenden yatıldı.
*Okula kadar yüründü.
*Kahvaltıda çaylar içildi.
*Akşam geç saate kadar derse çalışıldı.
Üç çeşit özne vardır:
A.Gerçek Özne: Yüklemin bildirdiği işi hareketi bizzat kendisi yapan öznedir. Cümlede iki şekilde gösterilir:
1)Acık Özne: Cümle içinde açık bir şekilde gösterilir
*Yağmur çok şiddetli yağdı.
*Çocuk iki gündür hasta yatıyor.
*Gemi ufukta yavaş yavaş kayboluyordu.
*Geceleri bir ses uykumu böler.
2)Gizli özne: Cümlede doğrudan yer verilmeyen ancak yüklem taşıdığı eklerden anlaşılan öznedir.
*Ertesi gün ona telefon ettim.
*Görmeyeli hemen de bizi unutmuşsun.
*Bu kıyı kasabasına her yaz gelirim.
*Kumsalda yürüyüş yapıyorlar.
NOT:Yüklemi isim olan cümlenin öznesi gerçektir.
*Siyah renkli araba satılıktır.
*Dün akşam pencereler kapalıydı.
B)Sözde Özne:Yüklemi edilgen çatılı cümlelerde,aslında nesne olan öge özne olarak kullanılır.
*Ağaçtaki meyveleri topladı.
*Ağaçtaki meyveler toplan.
*Öğrenciler bütün sınıfı temizledi.
*Bütün sınıf temizlendi.
*Hep bir ağızdan ilahiler okunuyor.
*Düğün için yemekler yapıldı
C)Örtülü Özne
Yüklemi edilen çatılı cümlelerde bazen “—ce, tarafından, nedeniyle,…”gibi sözcükler kullanılarak işi bizzat yapan varlığa da yer verilebilir.
*Yolcu otobüsleri belediyemizce hizmete açıldı.
*Yarışma halk tarafından çok beğenildi
*Kar nedeniyle yollar kapandı.
NOT:Her sözcük ya da sözcük grubu özne olabilir.
bir tane hikayee bunun ögeleri bulunmuş olacak ama ben son hafta hatırladım pofff yaaa
bir daha sözelden ödev almayacağım nefret ediyorumm cümlenin ögelerinden ıyy
ya valla hepsi çok güzel olmuş. elinize sağlık. benim işime çok yaradı doğrusu. tekrar teşekkürler
Yönetici Notu: Yorumlarınız birleştirilmiştir.
hepsi çok güzel ama test koysaydınız daha iyi olurdu…