Bir dalga leğeninde şekil I dalgaların yandan görünüşü,şekil II ise üstten görünümüdür. Dalgaların hızı derin ortamdan sığ ortama geçerken azalır.
Vderin > Vsığ, lderin > lsığ
Periyodik düzlem dalgalar, derin ve sığ ortamları ayıran yüzeye paralel olduğunda dalgaların ilerleme doğrultusu değişmez, hızı ve dalga boyu değişir.
Derin ve sığ ortamları ayıran yüzey düzlem dalgalara paralel değilse, dalgalar ortam değiştirdiğinde ilerleme doğrultusu değişir.
Mercek şeklindeki Ortamlarda Kırılma
nsığ > nderin dir.
Derin ortam içindeki mercek şeklinde sığ ortam, bulunan ortamda su dalgalarının hareketi ışığın hava ortamındaki cam mercekte kırılması gibidir.
Sığ ortam içindeki mercek şeklinde derin ortam karakter değiştirir, ince kenarlı ise kalın kenarlı, kalın kenarlı ise ince kenarlı mercek gibi davranır.
Aşağıdaki örnekler noktasal bir kaynaktan çıkan dairesel dalgaların mercek şeklinde ortamlardan nasıl geçtiğini göstermektedir.
Ayrılma
Dalgaların frekansını arttırdığımızda hızları ve dalga boyları küçülür. Işıkta olduğu gibi frekans değiştikçe kırılma indisi de değişir. Kırılma indisi değiştiğinde kırılma açısıda değişir.
Derin ortamda f1 frekansıyla gönderilen dalgalar i açısıyla gelip r1 açısıyla sığ ortama geçiyor.
Ortamlar değiştirilmeden dalgaların frekansı arttırılıp f2 yapılırsa kırılma açısı büyüyerek r2 oluyor. Buna göre, su dalgalarında frekans arttıkça kırılma azalmakta, ışıkta (elektromagnetik dalgalar) ise frekans arttıkça kırılma artmaktadır.
f2 > f1 fi r2 > r1 olur.
Derin ortamdan sığ ortama gönderilen dalgaların frekansı arttırıldığında kırılma azalır. Buna dalga boyuna göre ayrılma denir. Frekans arttıkça kırılma azalır.
Kırınım
Periyodik doğrusal dalgaların engeller arasındaki dar bir aralıktan geçerek dairesel olarak yayılmasına kırınım denir.