Deri

• Deri vücudun bütün yüzeyini örten, bir veya birkaç tabakadan oluşmuş koruyucu bir yapıdır. Canlı türüne göre deride kıl, tırnak, pul, telek, deri bezleri ve reseptörler bulunur.
• Deri, dokunma duyusunun algılanmasını sağlayan organımızdır. İnsan derisi üst deri (epidermis) ve alt deri (dermis) olmak üzere iki tabakadan oluşmuştur.

a. Üst Deri (Epidermis)

• Derinin üst tabakasıdır. Çok katlı epitel dokudan meydana gelir. Fiziksel, kimyasal ve mikrobik etkilere karşı vücudu korur. Bu tabakada kan damarı ve sinir bulunmaz.
• Alt deride bulunan damarlardan buraya difüzyonla ulaşan sıvıyla beslenir.

Derinin en üst kısmında yassı, cansız ve keratin içeren hücrelerden oluşmuş korun tabakası bulunur. Keratinli hücreler deriyi vurma, çarpma ve mikroorganizmalar gibi etkilerden korur. Korun tabakasındaki hücreler zamanla dökülür.
Korun tabakasının altındaki tabakaya malpighi tabakası denir. Bu tabakadaki hücreler deriye renk veren pigment maddelerini taşır.
Malpighi tabakasındaki hücreler mitoz bölünme geçirerek korun tabakasında dökülen hücrelerin yerini alır.

b. Alt Deri (Dermis)

• Kan damarı, sinirler, ter bezleri, yağ bezleri, kıl kökleri, lenf damarları, dokunma cisimcikleri bulunan tabakadır.
• kan damarları derinin beslenmesini sağlar. Damarlar vücudun ısısının ayarlanmasında da görevlidir. Kıl köklerine yapışık olan düz kaslar kılın hareketini sağlar.
• Deride dokunma, basınç, ağrı ve ısı algılayan duyu sinirleri bulunur.

Serbest Sinir Ucu: En az özelleşmiş yapılardır. Ağrı ve acı duyularını algılar.
Merkel Diskler: Deriye yapılan temasta dokunma duyusunu algılar. Temas eden cismin sivri mi, yuvarlak mı olduğunu algılar.
Meissner Cisimciği: Kılsız derinin (ayak, dudak vs.) dokunma duyusunu algılar. Merkel disklere göre daha uzun temasları algılar.
Paccini Cisimciği: Basınç, gerilim gibi duyuları algılar. Derideki en büyük mekanoreseptördür. Deri altında, derin dokularda ve iç organların duvarında bulunur.
Krause Cisimciği: Soğuk ve basınç duygusunu algılar.
Ruffini Cisimciği: Sıcak ve gerilme duyusunu algılar.

Derinin Diğer Görevleri

• Deri, altındaki yapıları fiziksel ve kimyasal etkilerden korur.
• Mikroorganizmaların vücuda girmesini engeller.
• Gözeneklerden gaz alışverişini sağlayarak solunuma yardımcı olur.
• Terleme yolu ile boşaltıma yardımcı olur.
• Malpighi tabakasındaki pigmentler ile, zararlı ışınların alt bölgelere geçişini engeller.
• Vücudun nemli kalmasını sağlar.
• Yağ salgılar.
• Bazı ilaçlar emilir.