Düzgün Dairesel Hareket
- Herhangi bir kütle çembersel yörünge üzerinde eşit zaman dilimlerinde, eşit miktarda yol alıyorsa bu cismin hareketine düzgün dairesel hareket denir.
- m kütleli cismin O merkezli çembersel bir yörüngede düzgün dairesel hareket yapabilmesi için: Hız vektörünün çemberin O merkezine dik ve yörüngeye teğet olması,uygulanan kuvvetin sabit ve çemberin merkezine yönelik olması gerekir. Bu F kuvveti hızın yönünü değiştirir, hızın şiddetini etkilemez. Cismin herhangi bir andaki konum vektörü, merkezden cisme doğru gösterilir.
Periyot ve Frekans
- Cismin çembersel yörünge üzerinde bir tam tur yapması için geçen süreye periyot denir. (T) harfi ile gösterilip, birimi saniyedir.
- Düzgün dairesel hareket yapan cismin bir saniyedeki tur sayısına frekans denir. (f) harfi ile gösterilir.
Açısal Hız (w)
- Dairesel hareket yapan cismin K noktasından L ye V sabit hızı ile giderken birim zamanda taradığı açının (a) radyan cinsinden değerine açısal hız denir.
NOT: Açısal hız taranan açı ve frekans ile doğru, periyot ile ters orantılıdır.
Çizgisel Hız (V)
O merkezli r yarıçaplı çembersel düzgün dairesel hareket yapan m kütleli cismin, birim zamanda çembersel yörünge üzerinde aldığı yola çizgisel hız denir. Vektörel bir nicelik olup şiddeti değişmez. Yönü ise değişir. Yörüngeye teğet olup kuvvet vektörüne her zaman diktirir yarıçaplı çembersel bir yörüngede bir tam tur atan cismin aldığı yol, çemberin çevresi kadar olup 2pr dir.
Çizgisel hız ile Açısal hız arasındaki ilişki
- Farklı kütlelere sahip cisimler, aynı ipe şekildeki gibi bağlanıp yatay düzlemde O noktası etrafında düzgün dairesel hareket yaptırılıyorsa bu cisimlerin periyot, frekans ve açısal hızları eşittir. Çizgisel hızları da yarıçapları ile doğru orantılıdır.
[fizik_1_ygs_lys]